Ғалымдардың айтуынша, ылғалдылық сенсоры үшін сезімтал элемент ретінде бастапқы материалды іргелі зерттеу және қосу процесі импортты алмастыру мәселесін шеше алады. Яғни, белсендірілген көмірден жасалған графен оксиді мембранасының негізінде ылғалдылықты өлшеу және қалпына келтіру үшін сезімтал сенсор жасалады.
Жоба жетекшісі Тілек Қуанышбековтың сөзінше, зерттелетін бастапқы материалы ылғалдылық датчигі үшін сезімтал элемент ретінде ұзақ мерзімді, ал оның технологиялылығы пайдалану қарапайымдылығымен жоғары болады.
– Әдетте ылғалдылық нөлден 100-ге дейін немесе бестен 100 пайызға дейін анықталады. Бұл басқа материалдармен салыстырғандағы көрсеткіш. Ылғалдылықтың 50-80 пайызын тексеретін датчиктер бар, – деп түсіндіреді Тілек Қуанышбеков. – Қазақстанда датчик үшін сезімтал элемент ретінде бастапқы материал өндірілмейді, тек сатып алынады. Егер бәрі жақсы болса, онда зерттеу аяқталғаннан кейін коммерциялауға болады. Ол шетелдік ылғалдылық сенсорларынан кем түспейді, әрі бағасы жағынан қолжетімді болмақ. Сонымен қатар, графен оксидін графиттен алуға болады, бірақ бұл қымбат. Белсендірілген көмір қаржылық жағынан үнемді, сонымен қатар оның жақсы сорбциялық қасиеттері бар, бірақ нақты беті де маңызды.
Жоба жақында қаржыландырылса да, аяқталу мерзімі тек 2023 жылы. Дегенмен жобаның жетістіктер жеткілікті. Сонымен, Хаммерс әдісін қолдана отырып, белсендірілген көмірден графен оксидінің ерітіндісі синтезделді. Бұл активтендірілген көмірдің күкірт қышқылы, натрий нитраты, калий перманганаты сияқты күшті қышқылдармен тотығатынын білдіреді. Тотығу үш температура режимінде жүреді: төмен – 0°, орташа – 35° және жоғары – 90°. Синтездің соңында графен оксидінің сұйық ерітіндісі алынады және осы ерітіндіден ылғалдылық сенсоры үшін сезімтал элемент ретінде бастапқы материалды алуға болады.
Айта кету керек, графен оксиді үшін көптеген қосымшалар бар. Оны жарық сенсоры, газ сенсоры, суды ауыр металдардан тазарту, медициналық жабысқақ сылақтың икемділігі мен беріктігі, дене броньдары үшін пайдалануға болады.
