Erteń – 8 tamyz, ıaǵnı Tramptyń Reseıge qoıǵan últımatýmynyń sońǵy kúni. Ol oryndalsa, Ýkraınadaǵy soǵys aıaqtalýy tıis. Al oryndalmasa, Reseıge qarsy sanksıalar ishindegi eń qataly – munaı salasyna qatystysy iske qosylmaq. 7 tamyz - búginniń ózinde geosaıası aýannyń qalaı qaraı oıysyp jatqany anyq ańǵarylady. Muny Dalanews.kz saıtynan oqyp-bile otyryńyzdar.
Qazir Aq úı abyr-sabyr. Jýrnalıser aldyna bir shyǵyp úlgergen Tramp, ázirge Reseı prezıdenti Vladımır Pýtınmen jáne Ýkraına kóshbasshysy Vladımır Zelenskıımen jeke kezdesý yqtımaldyǵy joǵary ekenin ǵana aıtty. Al últımatýmnyń oryndalý-oryndalmaý jaıy týraly AQSH prezıdenti jaq ashyp, eshteńe aıtpady. "Aýzy kúıgen úrip ishedi" degenniń kerin keltirip, tek "ótkendegideı bolyp júrmesin, sondyqtan bul rette asyǵystyq tanytqym kelmeıdi" dep qysqa qaıyrdy Donald Tramp (ótkende ol Ýkraınadaǵy áskerı is-qımyldar aıaqtaldy dep jarıalaı salǵan, biraq sóz júzindegi dúnıe iske kelgende júrmeıtin bolyp shyqqan. Sodan beri Donald Vovaǵa qatty ókpeli – red.).
Degenmen atalǵan taqyryp turǵysynda kesheli beri shalt júris-turystar bolyp jatyr. Kúni keshe Vladımır Pýtın AQSH prezıdentiniń arnaıy ókili Stıven Ýıtkoffty qabyldady. Aradaǵy áńgime shamamen úsh saǵatqa sozyldy. Qos taraptyń Ýkraına daǵdarysyn talqylaǵany, Reseı amerıkalyq tarapqa ýkraın máselesi boıynsha belgiler berip, Tramptan da tıisti belgilerdi qabyldaǵany aıtylady.
"Kreml Pýtın men Ýıtkofftyń kelissózderi týraly tek Tramp odan habardar bolǵannan keıin ǵana egjeı-tegjeıli aıta alady", - dedi Reseı Federasıasy prezıdentiniń kómekshisi Iýrıı Ýshakov.
Osy kezdesýden keıin kóp uzamaı, jarty saǵattan keıin Aq úıdiń saıtynda Donald Tramp qol qoıǵan jarlyq mátini jarıalandy.
"Úndistan úkimeti qazirgi ýaqytta Reseı Federasıasynan munaıdy tikeleı nemese janama túrde ımporttap alyp otyr dep oılaımyn. Tıisinshe, qoldanystaǵy zańnamaǵa sáıkes Úndistannan Amerıka Qurama Shtattarynyń kedendik aýmaǵyna ımporttalatyn taýarlarǵa arnaıy mólsherleme boıynsha qosymsha 25 paıyz baj salynady", delingen jarlyqtyń mátininde.
Bul tarıf qujatqa qol qoıylǵannan keıin 21 kúnnen keıin kúshine enedi. Demek, 27 tamyzda Reseı munaıyn tutynyp qana qoımaı, ony óńdep Eýropaǵa satý arqyly ekonomıkasyn kóterip otyrǵan Úndistanǵa qıyn tımek. Al Úndistan Reseıdiń seriktesi ári BRIKS sheńberinde kóptegen jobalarda birin-biri qoldap otyrady. Sondaı-aq, Aq úı Úndistannan bólek Reseı munaıyn ımporttaıtyn basqa elderge de tarıf saıasatyn qatańdatýy múmkin ekenin jarıalady. Sebebi AQSH-tyń pikirinshe, Reseı munaıyn satyp alý Ýkraınadaǵy áskerı is-qımyldardy qarjylandyrýmen para-par.
Tramp Úndistanǵa qarsy qosarlas sanksıalar engizý tek bastamasy ekenin aıtty.
"Nebári arada segiz saǵat ótti. Ary qaraı ne bolatynyn kóreıik... Sizder áli budan da zoryn kóresizder. Bul tek bastamasy ǵana. Budan da kóp bolady. Qosarlas sanksıalardy aıtamyn", - dedi Amerıka prezıdenti. Sóıtken Tramp Qytaıǵa qarsy osyndaı sharalardyń engizilý yqtımaldylyǵyn da joqqa shyǵarmady.
Al Úndistan shyp-pyr etip qaldy. Nú-Delı suq saýsaǵymen Batysty nusqap: "Qarańyzdarshy, AQSH pen Eýropalyq odaq Reseımen saýda-sattyq jasamaı jatqan joq emes, jasap jatyr. Soǵan qaramastan bizge kelgende, Máskeýmen baılanysty úz deıdi. Muny qalaı túsinýge bolady" dep aıran-asyr. Al Qytaıda koronavırýs kezindegi sharalar qaıta qolǵa alyna bastaǵan. Chıkýngýná degen jańa vırýs shyǵypty deıdi. Onyń geosaıasatqa qatysy bar ma, joq pa, ol jaǵyn bilmedik. Belgilisi, Qytaı karantınge tars jabylyp qalýy bek múmkin...
