Qazirgi zamanda jahandaný men sıfrlyq tehnologıalardyń damýy adamnyń ómir saltyna ǵana emes, onyń rýhanı bolmysyna da eleýli áser etýde. Osyndaı aýqymdy ózgerister kezeńinde halqymyzdyń rýhanı tiregi – ulttyq qundylyqtar men dástúrlerdiń orny erekshe. Bul týraly ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-dyń qaýymdastyrylǵan profesory, qylmystyq quqyq, proses jáne krımınalısıka kafedrasynyń oqytýshysy A.Sháripova óz pikirin bildirdi.
Ǵalymnyń aıtýynsha, qazaq halqynyń rýhanı dúnıetanymy ǵasyrlar boıy qalyptasqan tarıhı tájirıbe men dástúrge negizdelgen.
«Sońǵy jyldary jastardyń óz tamyryn izdeýge, tili men tarıhyna qyzyǵýshylyǵynyń artýy –kezdeısoq úrdis emes. Bul – ishki qajettilik, rýhanı irgetasqa qaıta oralý degenge saıady. Demek, búgingi býyn óziniń túbin, tegin izdep jatyr», – dedi ol.
Onyń pikirinshe, qazirgi kezde kóptegen qazaqy dástúrler qaıta jańǵyrý ústinde. Mysaly, as berý, úlkenge qurmet kórsetý, ulttyq kıim kıý, dástúrli kúı tyńdaý sıaqty qubylystar qala jastarynyń arasynda da keńinen taralyp keledi.
«Tipti ulttyq stıldegi úılený toılary da sánge aınaldy. Bul – dástúrdiń jańasha jańǵyrýy, onyń zamanaýı qoǵamda óz ornyn tabýy. Erteń urpaq osylaısha óziniń ulttyq jadyn tabady», – deıdi profesor.
Sháripova ulttyq tárbıege qatysty: «Bala tárbıesinde jeti atasyn bilý, úlkenge izet kórsetý, otbasylyq baılanysqa adaldyq – bular tek salt emes, tulǵanyń minez-qulqyn qalyptastyratyn tetik», – dep atap ótti.
Sondaı-aq ol ulttyq ónerdiń – zergerlik buıymdar, qolóner, keste tigý, terme aıtý sıaqty baǵyttardyń qaıta jandanýyn da oń qubylys dep esepteıdi. Onyń aıtýynsha, bul halyqtyń ishki rýhanı áleýetiniń áli de joǵalmaǵanyn, kerisinshe, jańa serpin alyp jatqanyn kórsetedi.
«Dástúrdi saqtaý – ony sol kúıinde kóshirip qaıtalaý emes. Eń bastysy – onyń mánin, maǵynasyn túsinip, ony búgingi zamanǵa laıyqtap usyna bilý. Sonda ǵana ol tiri dástúrge aınalady», – dedi ol.
Sháripovanyń pikirinshe, ulttyq qundylyqtar – ultty ult etip ustap turǵan rýhanı tuǵyr. Ulttyq mádenıetimiz ben tarıhymyzǵa qurmet – bul tek ótkenge taǵzym emes, bolashaqqa baǵyttalǵan qadam. Sebebi bolashaǵyn tanyǵysy keletin halyq, eń aldymen óz tamyryn tanýy tıis.