قازىرگى زاماندا جاھاندانۋ مەن سيفرلىق تەحنولوگيالاردىڭ دامۋى ادامنىڭ ءومىر سالتىنا عانا ەمەس، ونىڭ رۋحاني بولمىسىنا دا ەلەۋلى اسەر ەتۋدە. وسىنداي اۋقىمدى وزگەرىستەر كەزەڭىندە حالقىمىزدىڭ رۋحاني تىرەگى – ۇلتتىق قۇندىلىقتار مەن داستۇرلەردىڭ ورنى ەرەكشە. بۇل تۋرالى ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دىڭ قاۋىمداستىرىلعان پروفەسسورى، قىلمىستىق قۇقىق، پروسەسس جانە كريميناليستيكا كافەدراسىنىڭ وقىتۋشىسى ا.ءشارىپوۆا ءوز پىكىرىن ءبىلدىردى.
عالىمنىڭ ايتۋىنشا، قازاق حالقىنىڭ رۋحاني دۇنيەتانىمى عاسىرلار بويى قالىپتاسقان تاريحي تاجىريبە مەن داستۇرگە نەگىزدەلگەن.
«سوڭعى جىلدارى جاستاردىڭ ءوز تامىرىن ىزدەۋگە، ءتىلى مەن تاريحىنا قىزىعۋشىلىعىنىڭ ارتۋى –كەزدەيسوق ءۇردىس ەمەس. بۇل – ىشكى قاجەتتىلىك، رۋحاني ىرگەتاسقا قايتا ورالۋ دەگەنگە سايادى. دەمەك، بۇگىنگى بۋىن ءوزىنىڭ ءتۇبىن، تەگىن ىزدەپ جاتىر»، – دەدى ول.
ونىڭ پىكىرىنشە، قازىرگى كەزدە كوپتەگەن قازاقى داستۇرلەر قايتا جاڭعىرۋ ۇستىندە. مىسالى، اس بەرۋ، ۇلكەنگە قۇرمەت كورسەتۋ، ۇلتتىق كيىم كيۋ، ءداستۇرلى كۇي تىڭداۋ سياقتى قۇبىلىستار قالا جاستارىنىڭ اراسىندا دا كەڭىنەن تارالىپ كەلەدى.
«ءتىپتى ۇلتتىق ستيلدەگى ۇيلەنۋ تويلارى دا سانگە اينالدى. بۇل – ءداستۇردىڭ جاڭاشا جاڭعىرۋى، ونىڭ زاماناۋي قوعامدا ءوز ورنىن تابۋى. ەرتەڭ ۇرپاق وسىلايشا ءوزىنىڭ ۇلتتىق جادىن تابادى»، – دەيدى پروفەسسور.
ءشارىپوۆا ۇلتتىق تاربيەگە قاتىستى: «بالا تاربيەسىندە جەتى اتاسىن ءبىلۋ، ۇلكەنگە ىزەت كورسەتۋ، وتباسىلىق بايلانىسقا ادالدىق – بۇلار تەك سالت ەمەس، تۇلعانىڭ مىنەز-قۇلقىن قالىپتاستىراتىن تەتىك»، – دەپ اتاپ ءوتتى.
سونداي-اق ول ۇلتتىق ونەردىڭ – زەرگەرلىك بۇيىمدار، قولونەر، كەستە تىگۋ، تەرمە ايتۋ سياقتى باعىتتاردىڭ قايتا جاندانۋىن دا وڭ قۇبىلىس دەپ ەسەپتەيدى. ونىڭ ايتۋىنشا، بۇل حالىقتىڭ ىشكى رۋحاني الەۋەتىنىڭ ءالى دە جوعالماعانىن، كەرىسىنشە، جاڭا سەرپىن الىپ جاتقانىن كورسەتەدى.
«ءداستۇردى ساقتاۋ – ونى سول كۇيىندە كوشىرىپ قايتالاۋ ەمەس. ەڭ باستىسى – ونىڭ ءمانىن، ماعىناسىن ءتۇسىنىپ، ونى بۇگىنگى زامانعا لايىقتاپ ۇسىنا ءبىلۋ. سوندا عانا ول ءتىرى داستۇرگە اينالادى»، – دەدى ول.
ءشارىپوۆانىڭ پىكىرىنشە، ۇلتتىق قۇندىلىقتار – ۇلتتى ۇلت ەتىپ ۇستاپ تۇرعان رۋحاني تۇعىر. ۇلتتىق مادەنيەتىمىز بەن تاريحىمىزعا قۇرمەت – بۇل تەك وتكەنگە تاعزىم ەمەس، بولاشاققا باعىتتالعان قادام. سەبەبى بولاشاعىن تانىعىسى كەلەتىن حالىق، ەڭ الدىمەن ءوز تامىرىن تانۋى ءتيىس.
