QR Mádenıet jáne aqparat mınıstri Túrkistan oblysyna jumys saparymen baryp, óńirdiń mańyzdy mádenı mura nysandaryndaǵy qalpyna keltirý jumystarynyń barysymen tanysty. Sapar barysynda Aıda Balaeva "Áziret Sultan" memlekettik tarıhı-mádenı mýzeı-qoryǵyna, Qoja Ahmet Iasaýı kesenesine, Qylýet jerasty meshitine jáne Iassy-Kúltóbe ortaǵasyrlyq qalashyǵyna bardy, – dep habarlaıdy Dalanews.kz Túrkistan oblysy ákiminiń baspasóz qyzmetine silteme jasap.
Mınıstr "Áziret Sultan" mýzeı-qoryǵyna 2023 jyly Memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha "Ulttyq" mártebe berý onyń Qazaqstannyń mádenı murasyn saqtaý úshin mańyzdylyǵyn kórsetetin mańyzdy oqıǵa ekenin atap ótti.
"Áziret Sultan" memlekettik tarıhı-mádenı mýzeı-qoryǵy – arheologıalyq jáne sáýlet eskertkishteriniń biregeı kesheni, munda halyqaralyq, respýblıkalyq jáne jergilikti mańyzy bar 45 nysan bar. Jyl saıyn 350 myńnan astam adam keletin jer Qazaqstannyń eń qasterli mekenderiniń biri", - dep atap ótti mınıstr.
Qoja Ahmet Iasaýı kesenesine barǵan kezde ony saqtaýdyń naqty sharalary talqylandy. Mınıstr 2023 jyly júrgizilgen ǵylymı zertteýler nátıjesinde kesene qurylymyn nyǵaıtý boıynsha shuǵyl is-qımyldardyń qajettigi anyqtaǵanyn atap ótti. Ol kesene aınalasyndaǵy jasyl jelekterdi shamadan tys sýarý nysanǵa teris áser etkenin, nátıjesinde jasyl jelekterdiń bir bóligin alyp tastaý týraly sheshim qabyldanǵanyn atap ótti. Bul proses qazirdiń ózinde avtomattandyrylǵan baqylaý júıesi arqyly baqylanady. Qurylymnyń odan ári tozýyna jol bermeý úshin 100 tonnadan astam qoqys pen topyraq shyǵarylǵan.
Aıda Balaeva Qylýet jerasty meshitine erekshe nazar aýdaryp, 2021 jyly Túrik Respýblıkasynyń "TIKA" uıymy arqyly osy nysandy mýzeı retinde jańǵyrtýdy usynǵanyn atap ótti. Degenmen, Qylýettiń tarıhı kelbetin saqtaý úshin Túrik sheberleriniń jumysyn súıemeldeıtin top qurý týraly sheshim qabyldandy, bul shynaıylyq pen tarıhı murany qurmetteýdi qamtamasyz etedi.
Mınıstr Qoja Ahmet Iasaýı kesenesiniń janyndaǵy qaıta qurylǵan ǵımarattardyń birinde uıymdastyrylǵan monıtorıń ortalyǵy jumysynyń mańyzdylyǵyna da nazar aýdardy. Ortalyq jumysy aıasynda temperatýra men ylǵal rejımin, qabyrǵalardyń túzýligin jáne basqalaryn úzdiksiz rejımde baqylaıtyn 100-den astam qondyrǵysy bar avtomattandyrylǵan monıtorıń júıesi qoıyldy.
"2023 jyldyń jeltoqsan aıynan bastap avtomatty monıtorıń júıesi eskertkishtiń saqtalýyna áser etetin ártúrli prosesterdi, sonyń ishinde mıkroklımatty úzdiksiz qadaǵalap otyrady. Atap aıtqanda, júıe jasyl jelekterdi jaqynda alyp tastaýǵa baılanysty ózgeristerdi tirkeıdi, bul kez kelgen joıylý qaýpine jedel jaýap berýge múmkindik beredi. Monıtorıń-ortalyq sonymen qatar keseneniń jaı-kúıin zerdeleıtin jáne ony saqtaý sharalaryn ázirleıtin otandyq jáne sheteldik sarapshylardy qabyldaıtyn negizgi pýnkt bolyp tabylady. Munda barlyq ǵylymı-zertteý jáne tehnıkalyq derekterdi jınaý, taldaý júzege asyrylady. Bul IýNESKO-nyń osy mańyzdy Dúnıejúzilik mura nysanyn tıimdi basqarýǵa múmkindik beredi", - dep tolyqtyrdy mınıstr.
Sonymen qatar, Aıda Balaeva Iassy-Kúltóbe ortaǵasyrlyq qalashyǵynda bolyp, biregeı tarıhı eskertkishti saqtaýǵa jáne qalpyna keltirýge baǵyttalǵan arheologıalyq qazbalarmen jáne qalpyna keltirý jumystarymen tanysty.
Qazaqstan Respýblıkasynyń Mádenıet jáne aqparat mınıstrligi árbir mańyzdy nysandarǵa qajetinshe qoldaý men nazar aýdarýdy qamtamasyz ete otyryp, eldiń mádenı murasyn saqtaý boıynsha belsendi jumysty jalǵastyrady.
