Túrkistan oblysynda balalarǵa arnalǵan óńiraralyq ońaltý ortalyǵyn ashylmaq.
Túrkistan óńiri densaýlyq saqtaý basqarmasy Qazaqstan Respýblıkasynda balalarda sırek kezdesetin aýrýlardyń dıagnostıkasy men ony emdeýdiń jańa standarttaryn engizý jónindegi 2017-2019 jyldarǵa arnalǵan jol kartasy aıasynda Almaty qalasyndaǵy «Pedıatrıa jáne balalar hırýrgıa ortalyǵy» men úkimettik emes uıymdar, «HELP TODAY qoǵamdyq qory», «Mýkovısıdozben aýyratyn múgedek balalar» qoǵamdyq birlestigi jáne «Asyl bala» qoǵamdyq qorymen birlese otyryp dóńgelek ústel ótkizip, oblys boıynsha sırek kezdesetin aýrý túrlerimen aýyratyn balalardyń máselesin talqylady.
Jıynnyń barysynda sırek kezdesetin (orfandy) aýrýlarmen aýyratyn balalarǵa medısınalyq kómek kórsetý sapasyn jaqsartý jáne ońaltý máseleleri ortaǵa salyndy.
Sırek kezdesetin (orfandy) aýrýlar — qoǵamnyń shaǵyn bóligin qamtıtyn, kóbinese tuqym qýalaıtyn jáne ómir boıy aýyratyn gendik aýrý bolyp tabylady. Kóptegen sırek kezdesetin tuqym qýalaıtyn jáne týa bitken aýrýlar bolyp esepteledi jáne sábılerdiń 30% — ǵa jýyǵy 5 jasqa deıin ǵana ómir súredi. Ońtústik Qazaqstan oblysynda qazirgi tańda 146 bala mýkovısıdoz, mýkopolısaharıdoz, Goshe aýrýy, Drave sındromy, gemofılıa, býllezdi epıdermolız, jetilmegen osteogenez jáne jasóspirimder artrıti sekildi sırek kezdesetin (orfandy) aýrý túrlerimen aýyrady. Orfandy aýlýlarmen aýyratyn barlyq balalar BMSK uıymdarynda, sondaı-aq Túrkistan DSB – ń beıindi shtattan tys bas mamandarynyń dıspanserlik esebinde turady jáne balalarǵa arnalǵan aýrýhanalar men oblystyq ońaltý ortalyqtarynda turaqty túrde emdeledi. Respýblıkalyq jáne jergilikti búdjetten bólinetin kerekti dári-dármektermen tolyq qamtamasyz etiledi.
Jyl saıyn atalǵan balalar respýblıkalyq deńgeıde Almaty qalasyndaǵy pedıatrıa jáne balalar hırýrgıa ortalyǵy men Astana qalasyndaǵy «Ana men bala ulttyq ǵylymı ortalyǵynda» emdelý kýrstarynan jáne dıagnostıkalyq tekserýlerden ótedi. Usynystar negizinde aımaqtyq deńgeıde em júrgizilip, qajet bolǵan jaǵdaıda respýblıkalyq jáne jergilikti búdjetke dári-dármekpen qamtamasyz etý ótinimi joldanady.
