Qazaqstan Respýblıkasy Premer-mınıstriniń orynbasary Ermek Kósherbaev Túrkistan oblysyna jasaǵan jumys sapary aıasynda óńirdegi mádenı mura jáne týrısik ınfraqurylym nysandaryn aralady. Ásirese, IýNESKO-nyń Búkilálemdik muralar tizimine engen Qoja Ahmet Iasaýı kesenesine erekshe nazar aýdaryldy, dep habarlaıdy Dalanews.kz
Ermek Kósherbaev restavrasıalyq jumystarmen tanysyp, eskertkishtiń tarıhı kelbetin saqtaý asa mańyzdy ekenin atap ótti. Qalpyna keltirý jumystary respýblıkalyq búdjet esebinen júrgizilýde jáne ony jyl sońyna deıin aıaqtaý josparlanǵan.
«Kúltóbe» arheologıalyq qalashyǵynda Premer-mınıstrdiń orynbasary nysandy tarıhı sáýletke saı jaryqtandyrýdy jáne keshki ekskýrsıalar uıymdastyrýdy tapsyrdy.
«Túrkistan — bul tek rýhanı ortalyq emes, sonymen qatar zamanaýı týrızmniń mańyzdy ortalyǵy. Bizdiń maqsatymyz — biregeı tarıhı eskertkishterdi saqtaı otyryp, kelýshilerge sol dáýirdiń atmosferasyn sezinýge jaǵdaı jasaý», — dedi Ermek Kósherbaev.
Sapar barysynda óńirdiń kólik qatynasyna da erekshe kóńil bólindi. Vıse-premer loýkosterlerdi tarta otyryp, áýe reısteriniń geografıasyn keńeıtýdiń mańyzyn atap ótti.
«Áýe qatynasyn damytý – týrıser aǵynyna tikeleı áser etedi. Qoljetimdi reıster Túrkistandy Qazaqstan halqy men sheteldik qonaqtar úshin odan ári jaqyn ete túsedi», — dedi Premer-mınıstrdiń orynbasary.
Túrkistan oblysy ákiminiń birinshi orynbasary Zulpyhar Joldasov óńirde tarıhı nysandardy abattandyrý jumystary jalǵasyp jatqanyn baıandady.
«Búginde Qoja Ahmet Iasaýı kesenesiniń janyndaǵy kóne Kúltóbe qalashyǵyn abattandyrý jumystary júrgizilýde. Bul jumystardy jyl sońyna deıin aıaqtaý josparlanǵan. 2025 jyly óńir ınfraqurylymyn jaqsartý aıasynda 11,3 mlrd teńgege 6 joba júzege asyrylady. Olardyń qatarynda týrısik nysandarǵa aparatyn joldardy rekonstrýksıalaý men Saýran qalashyǵyna deıin aınalma alań salý jumystary bar. Jalpy, tarıhı-mádenı murany restavrasıalaý jáne saqtaý – bizdiń negizgi basymdyqtarymyzdyń biri», — dedi oblys ákiminiń birinshi orynbasary Zulpyhar Joldasov.
Bul rette Qostanaıdan kelgen týrıs Qanıza Zalıeva óz áserimen bólisti.
«Qyzymnyń usynysymen Túrkistanǵa keldik. Bizdi bul jerdiń erekshe atmosferasy tańǵaldyrdy. Munda tiri tarıhty sezinesiń, sonymen qatar zamanaýı qyzmet, tazalyq pen jaılylyq bar. Týrıserge degen qamqorlyq anyq baıqalady. Mundaı mekenniń elimizde bar ekenine qýanyshtymyn», – dedi ol.
Búginde Túrkistan oblysynda Qoja Ahmet Iasaýı kesenesin qosqanda 1700-den astam tarıhı-mádenı eskertkish tirkelgen. 2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha óńirge 430 myńnan astam týrıs kelgen, bul ótken jylmen salystyrǵanda 8%-ǵa kóp. Al 2025 jyldyń segiz aıynda Túrkistan oblysyna 859 myń adam saparlap kelgen. Olardyń 736 myńy – tarıhı oryndardy, al 123 myńy – tabıǵı parkter men qoryqtardy tamashalaǵan.
Týrızmniń damýy ınvestısıa kóleminiń artýyna da sebep bolyp otyr. 2025 jyldyń qańtar-tamyz aılarynda salaǵa 65,7 mlrd teńge ınvestısıa tartyldy. Óńirde qazirgi ýaqytta týrısik ınfraqurylymdy damytý jáne saıahatshylarǵa jańa múmkindikter usyný maqsatynda jalpy quny 49,4 mlrd teńgeni quraıtyn 47 joba júzege asyrylýda.
