قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەمەر-مينيسترىنىڭ ورىنباسارى ەرمەك كوشەربايەۆ تۇركىستان وبلىسىنا جاساعان جۇمىس ساپارى اياسىندا وڭىردەگى مادەني مۇرا جانە تۋريستىك ينفراقۇرىلىم نىساندارىن ارالادى. اسىرەسە، يۋنەسكو-نىڭ بۇكىلالەمدىك مۇرالار تىزىمىنە ەنگەن قوجا احمەت ياساۋي كەسەنەسىنە ەرەكشە نازار اۋدارىلدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz
ەرمەك كوشەربايەۆ رەستاۆراسيالىق جۇمىستارمەن تانىسىپ، ەسكەرتكىشتىڭ تاريحي كەلبەتىن ساقتاۋ اسا ماڭىزدى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت ەسەبىنەن جۇرگىزىلۋدە جانە ونى جىل سوڭىنا دەيىن اياقتاۋ جوسپارلانعان.
«كۇلتوبە» ارحەولوگيالىق قالاشىعىندا پرەمەر-مينيستردىڭ ورىنباسارى نىساندى تاريحي ساۋلەتكە ساي جارىقتاندىرۋدى جانە كەشكى ەكسكۋرسيالار ۇيىمداستىرۋدى تاپسىردى.
«تۇركىستان — بۇل تەك رۋحاني ورتالىق ەمەس، سونىمەن قاتار زاماناۋي ءتۋريزمنىڭ ماڭىزدى ورتالىعى. ءبىزدىڭ ماقساتىمىز — بىرەگەي تاريحي ەسكەرتكىشتەردى ساقتاي وتىرىپ، كەلۋشىلەرگە سول ءداۋىردىڭ اتموسفەراسىن سەزىنۋگە جاعداي جاساۋ»، — دەدى ەرمەك كوشەربايەۆ.
ساپار بارىسىندا ءوڭىردىڭ كولىك قاتىناسىنا دا ەرەكشە كوڭىل ءبولىندى. ۆيسە-پرەمەر لوۋكوستەرلەردى تارتا وتىرىپ، اۋە رەيستەرىنىڭ گەوگرافياسىن كەڭەيتۋدىڭ ماڭىزىن اتاپ ءوتتى.
«اۋە قاتىناسىن دامىتۋ – تۋريستەر اعىنىنا تىكەلەي اسەر ەتەدى. قولجەتىمدى رەيستەر تۇركىستاندى قازاقستان حالقى مەن شەتەلدىك قوناقتار ءۇشىن ودان ءارى جاقىن ەتە تۇسەدى»، — دەدى پرەمەر-مينيستردىڭ ورىنباسارى.
تۇركىستان وبلىسى اكىمىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى زۇلپىحار جولداسوۆ وڭىردە تاريحي نىسانداردى اباتتاندىرۋ جۇمىستارى جالعاسىپ جاتقانىن باياندادى.
«بۇگىندە قوجا احمەت ياساۋي كەسەنەسىنىڭ جانىنداعى كونە كۇلتوبە قالاشىعىن اباتتاندىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. بۇل جۇمىستاردى جىل سوڭىنا دەيىن اياقتاۋ جوسپارلانعان. 2025 جىلى ءوڭىر ينفراقۇرىلىمىن جاقسارتۋ اياسىندا 11،3 ملرد تەڭگەگە 6 جوبا جۇزەگە اسىرىلادى. ولاردىڭ قاتارىندا تۋريستىك نىساندارعا اپاراتىن جولداردى رەكونسترۋكسيالاۋ مەن ساۋران قالاشىعىنا دەيىن اينالما الاڭ سالۋ جۇمىستارى بار. جالپى، تاريحي-مادەني مۇرانى رەستاۆراسيالاۋ جانە ساقتاۋ – ءبىزدىڭ نەگىزگى باسىمدىقتارىمىزدىڭ ءبىرى»، — دەدى وبلىس اكىمىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى زۇلپىحار جولداسوۆ.
بۇل رەتتە قوستانايدان كەلگەن تۋريست قانيزا زالييەۆا ءوز اسەرىمەن ءبولىستى.
«قىزىمنىڭ ۇسىنىسىمەن تۇركىستانعا كەلدىك. ءبىزدى بۇل جەردىڭ ەرەكشە اتموسفەراسى تاڭعالدىردى. مۇندا ءتىرى تاريحتى سەزىنەسىڭ، سونىمەن قاتار زاماناۋي قىزمەت، تازالىق پەن جايلىلىق بار. تۋريستەرگە دەگەن قامقورلىق انىق بايقالادى. مۇنداي مەكەننىڭ ەلىمىزدە بار ەكەنىنە قۋانىشتىمىن»، – دەدى ول.
بۇگىندە تۇركىستان وبلىسىندا قوجا احمەت ياساۋي كەسەنەسىن قوسقاندا 1700-دەن استام تاريحي-مادەني ەسكەرتكىش تىركەلگەن. 2024 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا وڭىرگە 430 مىڭنان استام تۋريست كەلگەن، بۇل وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا 8%-عا كوپ. ال 2025 جىلدىڭ سەگىز ايىندا تۇركىستان وبلىسىنا 859 مىڭ ادام ساپارلاپ كەلگەن. ولاردىڭ 736 مىڭى – تاريحي ورىنداردى، ال 123 مىڭى – تابيعي پاركتەر مەن قورىقتاردى تاماشالاعان.
ءتۋريزمنىڭ دامۋى ينۆەستيسيا كولەمىنىڭ ارتۋىنا دا سەبەپ بولىپ وتىر. 2025 جىلدىڭ قاڭتار-تامىز ايلارىندا سالاعا 65،7 ملرد تەڭگە ينۆەستيسيا تارتىلدى. وڭىردە قازىرگى ۋاقىتتا تۋريستىك ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ جانە ساياحاتشىلارعا جاڭا مۇمكىندىكتەر ۇسىنۋ ماقساتىندا جالپى قۇنى 49،4 ملرد تەڭگەنى قۇرايتىن 47 جوبا جۇزەگە اسىرىلۋدا.