Túrkistan qalasynda Qoja Ahmet Iasaýı murasyn dáriptegen dáris ótti

Dalanews 07 qar. 2018 10:00 964

«Áziret Sultan» memlekettik tarıhı-mádenı qoryq-mýzeıiniń uıymdastyrýymen Túrkistan qalasyndaǵy Ǵanı Muratbaev jáne Atatúrik mektepterinde «Aty ańyzǵa aınalǵan Qoja Ahmet Iasaýı» dárisi ótti.

Sharanyń maqsaty — barsha túrki jurty bas ıgen Iasaýı joly men murasyn óskeleń urpaqqa tanytý, súıispenshiligin oıatý, patrıottyq sezimge tárbıeleý bolyp tabylady.

Túrkistandyq oqýshylarǵa arnalǵan dáristi qoryq-mýzeıdiń qyzmetkeri Ardaq Beısenova oqyp, balalardyń baba tarıhyna degen qyzyǵýshylyǵyn arttyra otyryp, saýalnama uıymdastyrdy.


Musylman áleminde aty áıgili, jańa kezeńdegi sopylyq ádebıettiń iri ókili, kemeńger aqyn ári oıshyl, fılosof jerlesimiz Qoja Ahmet Iasaýı Saıramda 12 ǵasyrda dúnıege kelgen. Qoja Ahmet Iasaýı ómiri jóninde derekter óte az saqtalǵan. Bul týraly aıǵaqty derek-málimetter «Dıýanı hıkmette»  keltirilgen.

Aqyn óziniń 63 jasqa deıingi ómirin táptishtep baıandaı kelip, bir jastan alpys úshke deıingi turmys kezeńderin,iri- iri okıǵalardy júıeli sóz etedi. Bala Ahmettiń negizgi ustazy, tárbıeshisi ózine atalas týys bolyp keletin Arystan Bab eken.Bul jaıynda aqynnyń ózi «Dıýanı hıkmette»: Jeti jasta Arystan Babqa qyldym salam, Mustapanyń amanatyn ber dep maǵan. Sol mezette myń bir zikir ettim tamam, Nápsim tyıyp, allaǵa bet burdym mine.  Qurma berip, basym sıpap , nazar saldy, Bir sátte ol dúnıege sapar saldy. Qoshtasyp bul álemmen , kete bardy, Mektep kórip , qaınap — tolyp , tastym mine! -deıdi.Arystan Babtan biraz sabaq alyp, óziniń oqýǵa degen talant- qabiletin tanytqan jas Ahmet Buhara qalasyndaǵy J .Hamadanıdiń dinı medresesinde oqıdy.

Muny tamamdaǵan soń, az jyl sonda (Hamadanı qaıtys bolǵan soń) qalyp, medreseni basqarady.Budan soń ol sopylyq joldyń ashy- tushshysyn da tatyp, Haq dıdaryna ǵashyq bolǵan ǵaryptermen kóptegen qalalardy aralaıdy, biraz jerlerdiń dám- tuzyn tatady.

Osyǵan oraı aqyn óz hıkmetinde: «Ýa,  darıǵa, ne isteımin ǵaryptikte, Ǵaryptikte kezbe bolyp qaldym mine. Horasan, Sham, Ǵıratqa nıet qylyp, Ǵaryptiktiń kóp qadirin bildim mine!- deıdi. On jeti jasqa tolǵan soń, aqyn Túrkistanǵa oralyp,sol kezde aty ǵana bar «Iasy» degen jerge qonys tebedi. Sodan sol jerge jurt birtindep jınalyp, qystaqqa aınalady.

 

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar