Osy maqsatta Túrkistan qalasynda uıymdastyrylǵan «Túrki áleminiń Etnosáni» VI halyqaralyq festıvali qorytyndylandy. «Kongres Hol» kesheninde ótken etnosán aptalyǵynda Qazaqstan, Ázerbaıjan, Qyrǵyzstan, Ózbekstan, Túrkimenstan, Túrkıa, Mońǵolıa, Tatarstan, Tyva jáne Saha (Iakýtıa) elderiniń salt-dástúrin tanytatyn 14 dızaınerlik toptama tanystyryldy.
Eki kúnge sozylǵan festıvál Túrkistan oblysy ákimdiginiń qoldaýymen, TÚRKSOI uıymynyń bastamasymen, «Qazaq Oner» ulttyq asosıasıasy, «Open Travel Advisory» JSHS, Túrkistan oblystyq mádenıet jáne týrızm basqarmasy jáne «Open Turkistan» týrısik aqparattyq ortalyǵy JSHS-niń birlesken jobasy boldy. Erekshe keshke etnodızaınerler, qazaqstandyq qolónershiler, sýretshiler, kreatıvti ındýstrıa sarapshylary, qala turǵyndary men qonaqtary jáne BAQ ókilderi qatysty.
İs-sharany ashyp bergen TÚRKSOI uıymynyń Bas hatshysy Sultan Raev Túrkistan tórinde jınalýdaǵy maqsatty aıqyndady. Sondaı-aq, uıymǵa bıyl 30 jyl tolǵanyn atap ótti.
– Túrki mádenıetin urpaqtan-urpaqqa jetkizý úshin rýhanıat ókilderi bir arnaǵa toǵysýy tıis. Ár eldiń tarıhy men bolmysyn bir-birine kórsetýge úles qosatyn ol – qolónershiler, dızaınerler, ártister, jalpy shyǵarmashylyq ujymdary. Sondyqtan osyndaı formattaǵy jobalardy aldaǵy jyldary Túrki jurtynyń qasıetti mekeni Túrkistanda ótkizýdi dástúrge aınaldyrýymyz kerek. Bul rette ıdeıamyzdy qoldaǵan Túrkistan óńiriniń ákimdigine alǵys bildiremiz, – dedi Sultan Ákimuly.
Túrkistan oblysy ákiminiń orynbasary Beısen Tájibaev jyly lebizin arnap, túrki álemi úshin mańyzdy jańalyqtardy bólisti.
– Kıeli shaharǵa qosh keldińizder! Jýyrda Túrkistanǵa erekshe statýs berý Zań jobasy qabyldanady. Munan soń Túrkistan shyn máninde «Túrki áleminiń mádenı-rýhanı astanasy» mártebesin alady. Ekinshi jańalyǵymyz – qazan aıynda túrkitildes elderdiń mádenıet jáne týrızm mınıstrleri arnaıy kelip, Túrkistan qalasyn 2024 jyly «Túrki áleminiń týrısik astanasy» statýsyna ıe bolǵaly otyr. Búgingi sharamyzdy osyndaı qýanyshtyń bastamasy retinde qabyldaýǵa tolyq negiz bar.
TÚRKSOI uıymy, etnografıa salasynyń ókilderi, ismerler men atsalysqan árbir adamǵa rızashylyǵymdy jetkizemin. Túrkistan – ejelden sheberlerdiń qalasy.
Óńir basshysy Darhan Amangeldiulynyń tapsyrmasymen oblystyń 5 jyl tolýyna baılanysty jańa deńgeıge kóterý maqsatynda túrli jobalar qolǵa alynýda. Sizdermen birlesip atqarýǵa daıynbyz. Óıtkeni bizdiń tilimiz, dinimiz, saltymyz, kóshpendilik tipti sándik uqsastyǵymyz bar. Búgin ony ózderińiz dáleldeı bildińizder. Eńbekterińiz jana bersin, — dedi Beısen Tájibaev.
Etnosán aptalyǵynyń qatysýshysy, Ázerbaıjan ulttyq kıim ortalyǵynyń jetekshisi Gúlnar Halılova festıválge qatysý usynysyn qýana qabyldaǵanyn aıtady.
– Túrkistanǵa ekinshi ret kelýim. Alǵash ret 2018 jyly tanystym. Qalada ózgeris kóp eken. Qazir biz turǵan ǵımaratta ta ol kezde joq edi. Óte ádemi qalaǵa aınalypty. Damýyna tilektespin. Túrkistanǵa qazan aıynda sán salasy boıynsha qaıta oralamyn. Taǵy da toptamalarymdy el nazaryna usynamyn. Defılege kelsek, árıne azdap qobaljý boldy. 20 jyldan astam ýaqyt osy ispen aınalysqan soń, birer kedergiler oryn alyp otyrady. Degenmen bárin ótkeremiz. Eń bastysy – modelderdiń ýaqytyly daıyn bolyp, podıýmdy bos qaldyrmaýy. Al bul festıvál bizdi odan saıyn jaqyndastyrdy, deıdi ázerbaıjandyq dızaıner.
Aıta keteıik, etnosán aptalyǵy 20 qyrkúıek kúni Ózbekstannyń Ferǵana qalasynda bastalyp, 25-26 qyrkúıek Túrkistan qalasynda jalǵasyn tapty. Festıvál aıasynda qazaqstandyq qolónershiler jármeńkesi, sýretshiler baıqaýy, jetigen shertýden men dástúrli án oryndaý boıynsha bilikti ustazdardan sheberlik saǵattary ótti. «Sándegi etnıkalyq stıldi damytý perspektıvalary» taqyrybynda dızaınerler dóńgelek ústelde talqylaý júrgizdi. Ár eldiń kıim úlgisimen Túrkistan qalasynyń kórikti jerlerinde fotosessıa jasaldy. Osylaısha aýqymdy jıyn arqyly túrki halyqtarynyń mádenı baılanysy nyǵaıa túspek.
