Óz kezeginde QR İshki ister mınıstri Erlan Turǵymbaev kólik urlyǵymen kúresti Eýrazıalyq Odaq sheńberindegi áriptesterimen tize qosyp júzege asyratynyn alǵa tartty. Odaqqa múshe elder aldaǵy ýaqytta ortaq baza daıyndap, temir tulpardy barmytylaýshylarmen kúresýdi kózdep otyr. Statısıkalyq málemetterge kóz júgirtetin bolsaq, Qazaqstanda urlanǵan kólikterdiń 85 paıyzy Reseıge baǵyttalady eken. Al qalǵandary Odaqqa múshe ózge elderdiń naryǵynda qosalqy bólshek retinde saýdalandy.
– Aldaǵy ýaqytta eski jáne apatty jaǵdaıdaǵy kóliktiń ıeleri paıdalanýǵa jaramsyz bolyp qalǵan kólikterin qosalqy bólshekti saýdalaýshylarǵa satqanda, olarǵa kóliktiń tehpasportyn qosa tapsyrýy tıis. Sol kezde bizder bazarda saýdalanyp jatqan eski qosalqy bólshekterdiń urlanǵan kóliktiń bólshegi emes ekenine kóz jetkizetin bolamyz, – deıdi mınıstr Erlan Turǵymbaev.
Iá, elimizde avtokólik urlyǵynyń ýshyqqanyn qalmaımyz. Osy rette İshki ister mınıstrliginiń jańa bastamasy kólik urlyǵyna qanshalyqty tyıym bolady degen suraq týyndaıdy.
Bizdińshe, jańa bastamanyń kólik urlyǵyna qatysy joq sekildi. Onyń ústine bazarlarda saýdalynyp jatqan eski qosalqy bólshekterdiń kópshiligi Eýrazıalyq Odaqqa múshe elderden keledi dep kesip aıtý qıyn. Eski bólshekterdiń basym bóligi Eýropa elderinen keledi. Ony urlyq dep aıtýǵa aýzyń barmaıdy.
Jalpy, bazarlarda orta deńgeıdegi sheteldik kólikterdiń qosalqy bólshekteri saýdalanatyny belgili. Kólik urlaıtyndar urylar 2000 jylǵa deıingi kólikterdi urlap, qoldaryn bulǵamasy anyq.
Urlasa baılar minetin aıǵyrdaı Krýzaktardy urlaıdy. Sondyqtan «Eýrazıalyq odaqtyń urylary kólikterdi jappaı urlap, bólshektep satyp jatyr» degen sóz qısynǵa kelmeıdi.
Esik pen tórdeı jıp minetin shendiler kólikteri urlanǵan soń osyndaı qadamǵa baryp otyrýy múmin.
Sonymen qatar bizdiń naryqty Reseıdiń arzan sapasyz kólikteri jaýlap alǵany belgili. Al urylar orystyń spasyz kólikterine muryn shúıirip te qaramaıdy.
Qazaqstanda olardyń jańa qosalqy bólshekterin saýdalaıtyn resmı dıllerler jetedi. Ózi qalt-qult etip turǵan orystyń kóliginiń eski bólshegi kelesi bir kólikti jamap-jasqaýǵa kelmeıtini anyq. Orystyń kóligin tizgindep júrgen jurt jańa qosalqy bólshekti alady. Óıtkeni, jańa bólshekter arzan. Kez kelgen bazardan tabýǵa bolady.
Osy bir jaıttardy nazarǵa alsańyz, jańa talap kólik urlyǵyna qatysy joq ekenin ańǵarǵandaı bolasyń. Bir biletinimiz bazarda eski kóliktiń bólshekterin saýdalap júrgen qarapaıym saýdagerlerge qıyn bolaıyn dep tur. Budan keıin eski bólshekterdiń baǵasy qymbattap, halyqtyń jaǵdaıy qıyndaı túsýi bek múmkin.
Al muny oılaǵan Erlan Turmaǵambetov bar ma eken. Kúni keshe ǵana Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Eýrazıalyq ekonomıkalyq keńestiń quzyretin keńeıtýdi qoldamaıtynyn ashyp aıtty. Sol kezde Pýtın Toqaevtyń shapanyn sheship alǵanyn kórdik.
Bizdiń mınıstrler de aldaǵy ýaqytta Prezıdentimizden úlgi alyp, Eýrazıalyq Odaqtyń elimiz úshin oń jambasyna kelmeıtin usynystaryn qarsy shyǵyp, halyqtyń múddesin bárinen de joǵary qoıatyn kez keldi dep esepteımiz.
Nurlan JUMAHAN
