Bekbolat Tileýhan sońǵy kezderi qatty synalyp júr. Ásirese, áleýmettik jeliler tym artyq ketti.

[caption id="attachment_22122" align="alignright" width="308"] Azamat bıtan[/caption]

Sodan da shyǵar, kúni kesheleri Tileýhan "Feısbýkti tizgindeıik" degen bolatyn. Munysynan keıin, ol odan beter synǵa qaldy. Halyq tili ashshy ǵoı.

Ol da adam. Shymbaıyna batady. Qaıtsin.

Jýrnalıs Azamat Bıtan elden erekshelenip, Bekbolat Tileýhan týraly oń pikir aıtypty. Oqydyq. Oılandyq. Jýrnalıs sóziniń sońyn jutyp qoıǵandaı. Keıbir aıtaıyn degen oılaryn irkip qalǵan. Degenmen solardyń ishinde "halyqty tobyrǵa teńegen, Tileýhandy osy tobyrdan bıik turdyǵa balaǵan" túıin sózi qyzyqtyrdy.

Munymen ne aıtqysy keldi eken (jazba jýrnalısiń áleýmettik jelidegi jeke paraqshasynan alyndy)?

Qazaq qandaı? 

Jýrnalısiń pikirinshe, adam balasy kóz ashqaly jaman qasıetke úıir eken. Bul dertten qazaq ta qashyp qutylmapty.

"Áleýmettik jeli suranysqa ıe b­olǵaly beri, álgi dert onan saıyn údeı tú­sti. Meńzep otyrǵanym - kópke jaǵyný, art­ynan soqyr erý, daýsy sál qatty shyqqanny­ń yǵyna jyǵyla ketý. Meıli erkek, meıli ­áıel, aıtqanyna úzdiksiz bas shulǵyp, ist­egenin qaıtalaý...

Osy jerden tobyr degen sóz kelip shyǵady.­ Baqylap qarasaq, bulardan asqan paıdańa­ jaraıtyn qural joq. Qoldaryna shyrpy ust­atsań, jetip jatyr. Mundaıda "Otqa ushar kóbelek, qaramaı, sorly, aldy-artyn" deg­en Maǵjannyń shyǵarmasy eriksiz til ushyna­ oralady... "Oıyna kirip shyqpaıdy, kúıdi­rer dep ot jalyn".

Tobyr bir kemshiligińdi kórse, júz jaqsyl­yǵyńdy umytyp, jer aýdaryp jiberýge bar.­ Átteń, tek qoldarynda zakon qýaty joq. ­Dál osylar jıylyp tas atýǵa qumar, sotta­ýǵa qumar, durysty teriske shyǵarýǵa shebe­r. Biraq, bilesiz be, tártipke shydamsyz.­ Burylyp qarasań, shyryldap qoıa beredi. J­udyryq turmaq, shapalaqqa shydamaıdy..." deıdi ol.

"Tobyr as úıde de tobyr"

Jýrnalısiń pikirinshe,  tobyrlyq sananyń, toby­rlyq mádenıettiń ushpaqqa shyqqan kezi joq­. Tobyr as úıde de tobyr. Aýzynan boqtyq­ shyǵyp jatsa da qolyn joǵary-tómen serme­p tura beretin essiz tyńdarmandardan esh ­aıyrmasy joq eken.

"Bekbolat aǵa! "­Sokratqa ý ishkizgen, Ionna Arkti otqa ór­tegen, Ǵaısany darǵa asqan, paıǵambarymy­zdy túıeniń jemtigine kómgen kim? Ol - k­óp, endeshe kópte aqyl joq" dep jazyp qal­dyrǵan Abaıdy da sabaǵan osy kóp edi ǵoı­. Abaı shydaǵan taıaqqa jazyqsyz atylyp ke­tken Álıhan da, Ahmet te, Mirjaqyp ta (Óńkeı Japonnyń tyńshylary degender) shy­daǵan. Olardy saýsaq shoshaıtyp, kórsetip b­ergen de osy kóp edi. Abaı shydaǵan taıaqq­a Muhtar da (bul qalaı repressıadan aman qaldy, túbi qýys-aý degen), onyń shákirti Ábish te (Elbasynyń qolyn súıdi dep búkil shyǵarmalaryn teriske shyǵarǵan) shydap ­ótken. Qalasańyz da, qalamasańyz da Olja­s ta (Súleımenov kókemdi aıtam), siz de shydaıs­yz. Sizder turmaq, bala Jambylǵa ses kórsetip, "budan saraı­ aqynyn qalyptastyrmaqshy, óleń jazýyn to­qtatsyn" dep, jumsaq júrekke zapyranyn sha­shyp otyrǵan áleýmettik jeliniń asa belse­ndi qaýymyna ne aıtýǵa keledi?!" - deıdi ol.

"Qorqaýlardan qoryqpańyz!"

Bıtan eseptep shyǵypty. Elimizde Feısbýkke tirkelgen qaýymnyń sany 300 m­yńnan asyp jyǵylady eken.

"Al álgindeı dalaǵa qarap ulyp ot­yrǵandardyń sany ary ketse, 5-6 myń qorqa­ý. "Halyq burynǵydaı qarańǵy emes" dep j­úrgen halyqtan sadaǵa ketsin. Já, on myń­ dep jazalyq. Alaıda sizdiń ónerińizdi b­aǵalaıtyn, ustanymyńyzdy qurmetteıtin, j­úzińizdi saǵynatyn, sózińizge uııtyn hal­yqtyń sany myń-mıllıon ekenin bir sátke ­de esińizden shyǵarmaǵaısyz" deıdi ol bul rette.

Sóziniń sońyn jýrnalıs bylaı túıindedi. Onyń oıynsha, t­obyr da eshqashan týra sózge toqtap, naqyl­dy kerek etken emes, etpeıdi de.

"Olaı bo­lsa, birli jarym ánshi-sazger, birli jary­m sheneýnik, birli jarym ǵalym, birli jar­ym jýrnalıs, birli jarym fılosof-jazýshynyń qyzǵ­anysh pen kórealmastyqtan týǵan aryz-aıqa­ıyn kóńilińizge almaǵaısyz" dep qorytyndylapty Azamat Bıtan.