[caption id="attachment_22122" align="alignright" width="308"]
ازامات بيتان[/caption]
سودان دا شىعار، كۇنى كەشەلەرى تىلەۋحان "فەيسبۋكتى تىزگىندەيىك" دەگەن بولاتىن. مۇنىسىنان كەيىن، ول ودان بەتەر سىنعا قالدى. حالىق ءتىلى اششى عوي.
ول دا ادام. شىمبايىنا باتادى. ءقايتسىن.
جۋرناليست ازامات بيتان ەلدەن ەرەكشەلەنىپ، بەكبولات تىلەۋحان تۋرالى وڭ پىكىر ايتىپتى. وقىدىق. ويلاندىق. جۋرناليست ءسوزىنىڭ سوڭىن جۇتىپ قويعانداي. كەيبىر ايتايىن دەگەن ويلارىن ىركىپ قالعان. دەگەنمەن سولاردىڭ ىشىندە "حالىقتى توبىرعا تەڭەگەن، تىلەۋحاندى وسى توبىردان بيىك تۇردىعا بالاعان" ءتۇيىن ءسوزى قىزىقتىردى.
مۇنىمەن نە ايتقىسى كەلدى ەكەن (جازبا ءجۋرناليستىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جەكە پاراقشاسىنان الىندى)؟
قازاق قانداي؟
ءجۋرناليستىڭ پىكىرىنشە، ادام بالاسى كوز اشقالى جامان قاسيەتكە ءۇيىر ەكەن. بۇل دەرتتەن قازاق تا قاشىپ قۇتىلماپتى.
"الەۋمەتتىك جەلى سۇرانىسقا يە بولعالى بەرى، الگى دەرت ونان سايىن ۇدەي ءتۇءستى. مەڭزەپ وتىرعانىم - كوپكە جاعىنۋ، ارتىنان سوقىر ەرۋ، داۋسى ءسال قاتتى شىققاننىڭ ىعىنا جىعىلا كەتۋ. مەيلى ەركەك، مەيلى ايەل، ايتقانىنا ۇزدىكسىز باس شۇلعىپ، ءىستەگەنىن قايتالاۋ...
وسى جەردەن توبىر دەگەن ءسوز كەلىپ شىعادى. باقىلاپ قاراساق، بۇلاردان اسقان پايداڭا جارايتىن قۇرال جوق. قولدارىنا شىرپى ۇستاتساڭ، جەتىپ جاتىر. مۇندايدا "وتقا ۇشار كوبەلەك، قاراماي، سورلى، الدى-ارتىن" دەگەن ماعجاننىڭ شىعارماسى ەرىكسىز ءتىل ۇشىنا ورالادى... "ويىنا كىرىپ شىقپايدى، كۇيدىرەر دەپ وت جالىن".
توبىر ءبىر كەمشىلىگىڭدى كورسە، ءجۇز جاقسىلىعىڭدى ۇمىتىپ، جەر اۋدارىپ جىبەرۋگە بار. اتتەڭ، تەك قولدارىندا زاكون قۋاتى جوق. ءدال وسىلار جيىلىپ تاس اتۋعا قۇمار، سوتتاۋعا قۇمار، دۇرىستى تەرىسكە شىعارۋعا شەبەر. ءبىراق، بىلەسىز بە، تارتىپكە شىدامسىز. بۇرىلىپ قاراساڭ، شىرىلداپ قويا بەرەدى. جۇدىرىق تۇرماق، شاپالاققا شىدامايدى..." دەيدى ول.
"توبىر اس ۇيدە دە توبىر"
ءجۋرناليستىڭ پىكىرىنشە، توبىرلىق سانانىڭ، توبىرلىق مادەنيەتتىڭ ۇشپاققا شىققان كەزى جوق. توبىر اس ۇيدە دە توبىر. اۋزىنان بوقتىق شىعىپ جاتسا دا قولىن جوعارى-تومەن سەرمەپ تۇرا بەرەتىن ەسسىز تىڭدارمانداردان ەش ايىرماسى جوق ەكەن.
"بەكبولات اعا! "سوكراتقا ۋ ىشكىزگەن، يوننا اركتى وتقا ءورتەگەن، عايسانى دارعا اسقان، پايعامبارىمىزدى تۇيەنىڭ جەمتىگىنە كومگەن كىم؟ ول - كءوپ، ەندەشە كوپتە اقىل جوق" دەپ جازىپ قالدىرعان ابايدى دا ساباعان وسى كوپ ەدى عوي. اباي شىداعان تاياققا جازىقسىز اتىلىپ كەتكەن ءاليحان دا، احمەت تە، ءمىرجاقىپ تا (وڭكەي جاپوننىڭ تىڭشىلارى دەگەندەر) شىداعان. ولاردى ساۋساق شوشايتىپ، كورسەتىپ بەرگەن دە وسى كوپ ەدى. اباي شىداعان تاياققا مۇحتار دا (بۇل قالاي رەپرەسسيادان امان قالدى، ءتۇبى قۋىس-اۋ دەگەن)، ونىڭ شاكىرتى ءابىش تە (ەلباسىنىڭ قولىن ءسۇيدى دەپ بۇكىل شىعارمالارىن تەرىسكە شىعارعان) شىداپ وتكەن. قالاساڭىز دا، قالاماساڭىز دا ولجاس تا (سۇلەيمەنوۆ كوكەمدى ايتام)، ءسىز دە شىدايسىز. سىزدەر تۇرماق، بالا جامبىلعا سەس كورسەتىپ، "بۇدان ساراي اقىنىن قالىپتاستىرماقشى، ولەڭ جازۋىن توقتاتسىن" دەپ، جۇمساق جۇرەككە زاپىرانىن شاشىپ وتىرعان الەۋمەتتىك جەلىنىڭ اسا بەلسەءندى قاۋىمىنا نە ايتۋعا كەلەدى؟!" - دەيدى ول.
"قورقاۋلاردان قورىقپاڭىز!"
بيتان ەسەپتەپ شىعىپتى. ەلىمىزدە فەيسبۋككە تىركەلگەن قاۋىمنىڭ سانى 300 مىڭنان اسىپ جىعىلادى ەكەن.
"ال الگىندەي دالاعا قاراپ ۇلىپ وتىرعانداردىڭ سانى ارى كەتسە، 5-6 مىڭ قورقاۋ. "حالىق بۇرىنعىداي قاراڭعى ەمەس" دەپ جۇرگەن حالىقتان ساداعا كەتسىن. ءجا، ون مىڭ دەپ جازالىق. الايدا ءسىزدىڭ ونەرىڭىزدى باعالايتىن، ۇستانىمىڭىزدى قۇرمەتتەيتىن، جءۇزىڭىزدى ساعىناتىن، سوزىڭىزگە ۇييتىن حالىقتىڭ سانى مىڭ-ميلليون ەكەنىن ءبىر ساتكە دە ەسىڭىزدەن شىعارماعايسىز" دەيدى ول بۇل رەتتە.
ءسوزىنىڭ سوڭىن جۋرناليست بىلاي تۇيىندەدى. ونىڭ ويىنشا، توبىر دا ەشقاشان تۋرا سوزگە توقتاپ، ناقىلدى كەرەك ەتكەن ەمەس، ەتپەيدى دە.
"ولاي بولسا، ءبىرلى جارىم انشى-سازگەر، ءبىرلى جارىم شەنەۋنىك، ءبىرلى جارىم عالىم، ءبىرلى جارىم جۋرناليست، ءبىرلى جارىم فيلوسوف-جازۋشىنىڭ قىزعانىش پەن كورەالماستىقتان تۋعان ارىز-ايقايىن كوڭىلىڭىزگە الماعايسىز" دەپ قورىتىندىلاپتى ازامات بيتان.
