Tramp aldynda jarıalaǵan baj salyǵy kelisimin jańartty. Ol tarıfti belgileýde ózara talqy úshin 1 tamyzǵa deıin ýaqyt bergen. Coǵan saı búgin jańartylǵan ereje mátini jarıalandy. Ondaǵy tizimde Eýroodaq pen 69 memleket qatarynda Qazaqstan da júr, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Tarıfter mólsheri 10% ben 41% aralyǵyn qamtıdy. Aq úıdiń saıtynda jarıalanǵan jarlyqta tarıfter "naqtylanǵan jaýapty sharalar" dep atap kórsetiledi.
Atalǵan bul sharalar jeti kúnnen keıin, ıaǵnı 7 tamyzda kúshine enedi. Tek Kanadan basqasyna. Al japyraqty elge bul úkimniń kúshi búginnen bastap júredi eken.
Tarıftiń eń joǵary shegi - 41 %-ǵa Sırıa ilingen. Laos pen Mánmanyń árqaısysyna 40 %-dan tıgen. Eń tómengi shek - 10% Ulybrıtanıa men Folklend araldaryna tıesili.
2 sáýirde Aq úı basshysy saýda seriktesterine qarsy keń masshtabty kedendik baj tarıfterin engizgeli jatqanyn jarıalady. Ol kezde Qazaqstanǵa 27% mólsherlemeni bekitilgen edi.
Shilde aıynyń basynda Donald Tramp Qasym-Jomart Toqaevqa 1 tamyzdan bastap Qazaqstanǵa qarsy 25 paıyzdyq baj salyǵyn engizetinin aıtyp, hat joldady.
QR Saýda jáne ıntegrasıa mınıstrliginiń Syrtqy saýda qyzmeti departamentiniń dırektory Serik Áshıtovtiń aıtýynsha, AQSH engizip jatqan sharalar Amerıkaǵa baǵyttalatyn qazaqstandyq eksporttyń 4,8 paıyzyna ǵana áser etedi. Onyń sózinshe, AQSH-qa baǵyttalatyn, qazaqstandyq eksporttyń shamamen 90 paıyzyn qamtıtyn munaı, ýran, kúmis, feroqorytpa sıaqty negizgi eksport taýarlaryna bul áser etpeıdi. Biraq AQSH úshin bul shara úlken ról atqarady.
Al saıasattanýshy Janat Momynqulov bul arada másele tek tarıfter qaqtyǵysynda emes, álem ekonomıka baıaýlap, dástúrli túrde qalyptasqan qatynastar buzylý qaýpinde turǵanyn aıtady.
"Qazir bir ýaqytta AQSH-Qytaı saýda qaqtyǵysy, Ýkraına-Reseı soǵysy, Taıaý Shyǵysta Izraıl-Iran shıelenisi, munaı baǵasynyń tómendeýi, aqparattyq-tehnologıalyq soǵys júrip jatyr. Bul - álemde jańa tártip qalyptasýynyń alǵysharttary men jan-jaqty qysym", - deıdi Momynqulov.
Janat Momynqulovtyń aıtýynsha, munyń Qazaqstan ekonomıkasynda munaı salasyna jaǵymsyz áseri bolýy múmkin.
"Bul jaǵdaı munaı eksporttaýshy elderdiń, aıtalyq Reseı ekonomıkasyn álsiretip, shyǵyndardy qysqartýǵa, soǵysty tejeýge májbúr etýge baǵyttalǵan. Bul Reseımen etene jaqyn elderdiń ekonomıkalyq jaǵdaıyna da eleýli áser etedi. Álemdik ekonomıka baıaýlasa, Qytaıdyń munaıǵa muqtajdyǵy azaıady. Munaıdan túsetin kiris tómendeýi úkimetterdiń qarjysyn azaıtady.
Buǵan deıin saıtymyzda "Baj salyǵyn" urtoqpaq etken Tramp saıasaty Qazaqstanǵa qalaı áser etýi múmkin - sarapshy" degen maqala jarıalanǵan bolatyn. Sondaı-aq bizden "Tramptyń Reseıge qarsy jarıalaǵan sanksıasy munaı saýdalaýshy elderdi dúrliktirip jiberdi" degen materıalmen de tanysa alasyzdar.