Moıyndaıyqshy, opozısıanyń «bezýprechnyı» bolǵanynan ne paıda? Ashyǵyn aıtsaq, halyqqa olardyń «bezýprechnyı» (keıde mundaı saf-tazalyqqa kúdik kelitiretin kezderimde bolady, bul endi úlken daýǵa tuzdyq bolatyn bólek áńgime) bolǵanyna eshqandaı paıda joq? Tazalyq árkimniń jeke máselesi.
Al bılikpen kúresýshiler ıilip, búgiletin, kerek kezinde alǵa eki qadam jasap, dál ýaqytynda bir qadam artqa sheginýge de daıyn bolýy kerek. Al bizdiń «erteden» kele jatqan oppozısıonerler býyny qatyp qalǵan. Tek qana alǵa júredi (olardyń áreketi «zadnıı hody» joq «Ýral» motosıkilin eriksiz eske túsiredi).
Jasyryp qaıtemiz, bizdiń bul áńgimemizge belgili opozısıalyq jýrnalıs Ermurat Bapı men saıasattanýshy (negizi qoǵam qaıratkeri desek jarasar edi) Muhtar Taıjannyń arasyndaǵy daý sebepshi boldy. Jýrnalıs aǵamyz óziniń Feısbýktaǵy jazbasynda Muhtar Taıjandy Aqordanyń saıası qaqpanyna túsip, el aldynda «saıası konsert» berip júrgen «tapsyrma oryndaýshy» ekenin ashyna jazyp, ókinish bildiripti. Taıjannyń bar aıyby bılik ókilderimen kezdesip, máseleni konstrýktıvti baǵytta sheshýge umtylýy sebepshi bolypty.
Sonda opozısıalyq kúshterdiń bılik ókilderimen kezdesýine bolmaı ma? Saıası kúresti opozısıalyq ar-ojdanyna daq túsirmeý dep oılaıtyn aǵalarymyz bılikpen bir ústeldiń basyna jınalyp, áńgime aıtpasa saıası dıalog qalaı órbıdi? Osy jaǵyn oılaǵan adam bar ma?
Opozısıalyq kúshterdiń serkesi sanalatyn Bolat Ábilovter kúndiz bılikti synasa, keshke jıyn-toılarda bılik ókilderimen bir dastarhan basynda basqosatynyn ara-tura estip, kórdik qoı. Bul úshin Ábilovti aıyptap, sógip jatqan adamdy kórmedik. Álde bılikte júrgen azamattarǵa jaqyndasań, juǵyp ketetin qotyry bar ma?
Bılik opozısıany ózine qarsylas sanasyn desek, mundaı oıdan arylýymyz kerek. Sondyqtan Muhtar Taıjan prokýrormen, mınıstrmen kezdesip máseleni talqylasa, ony «satqyn», bıliktiń «tapsyrmasyn oryndaýshy», úsh áriptiń jobasy dep qara kúıe jaǵý, saıası mádenıteke jatpaıdy.
Ermurat aǵamyz «Prezıdent ákimshiligindegi shendiler, mınıstrler men prokýror másele sheshpeıdi, olarmen kezdesýdiń qajeti joq» dep tike ketipti. Erekeń tek qana Nazarbaevpen kelissóz júrgizýdi jón sanaıdy eken. Biraq bizdiń saıası júıede bul múmkin emes qoı.
Aıtpaqshy, Ermurat aǵamyz jer daýy ushyqqan kezde Almaty qalasynyń ákimi Baýyrjan Baıbekpen kezdesip, másele talqylaǵan azamattardyń qatarynda boldy emes pe? Sol kezde ony bılikpen aýyz jalasty dep eshkim aıyptaǵan joq. Qaıta halyqtyń oı-pikirin joǵaryǵa jetkizetin boldy dep qýandyq. Al Muhtar Taıjannyń prokýror, mınıstrlermen kezdesýi aǵamyzdyń arqasyna nege aıazdaı batady?
Búginde bılik halyqpen sanasa bastady. Jerdi jalǵa berý men satýdyń toqtaýy, 26 baptyń ózgerissiz qalýy bıliktiń halyq aldynda tizi búgýi dep moıyndaýymyz kerek. Osy máseleler memlekettiń múddesine saı sheshilýine Muhtar Taıjan da, Ermurat Bapı da óz úlesterin qosty. Bul talassyz shyndyq. Taıjan óziniń mámilegerliginiń arqasynda bul iske qozǵaý salsa, Bapı birbetkeıligimen tabandylyq tanytty.
Sondyqtan bılikke tize batyryp, memleket múddesin qorǵap júrgen azamttardyń birin-biri «tapsyrma oryndaýshy» dep aıyptaǵanyn quptamaımyz.
Ár zamanda saıasatpen aınalysqan adam konstrýktıvti baǵyt ustanýy kerek. Qazir qatyp qalǵan qaǵıda joq. Bılikti baǵytynan 180 gradýsqa burý múmkin emes. Olardyń baǵytyna «korrektırovka» jasaý mańyzdy.
Sondyqtan Muhtar Taıjannyń tańdaǵan joly zamanǵa saı dep esepteımin. Ol bılik ókilderimen kezdeskende kez kelgen ortaq kelisimge memleket turǵysynan korrektırovka jasaýǵa umtylatyn azamat. Bul úshin Taıjan bıliktiń «konsertin qoıyp» júr dep aıyptaýdyń esh jóni joq.
Nurlan JUMAHAN
(jazba avtordyń Feısbýktaǵy paraqshasynan alyndy)
