ءبىزدىڭ ەلدە وزدەرىن وپپوزيسيالىق كۇشتەردىڭ سەركەسى سانايتىن اعالارىمىز سىناۋدى عانا مەڭگەرگەن، ال كۇرەسۋگە يكەمسىز. سوندىقتان بولسا كەرەك، بيلىكپەن مامىلەگە كەلىپ، ماسەلە شەشۋگە ۇمتىلعان ازاماتتاردى «ساتقىن»، ءۇش ءارىپتىڭ «تاپسىرماسىن ورىنداۋشىسى» دەپ سىرتىنان ايدار تاعىپ، ءوز باعاسىن بەرەتىن جامان ادەت قالىپتاسقان.

مويىندايىقشى، وپپوزيسيانىڭ «بەزۋپرەچنىي» بولعانىنان نە پايدا؟ اشىعىن ايتساق، حالىققا ولاردىڭ «بەزۋپرەچنىي» (كەيدە مۇنداي ساف-تازالىققا كۇدىك كەلىتىرەتىن كەزدەرىمدە بولادى، بۇل ەندى ۇلكەن داۋعا تۇزدىق بولاتىن بولەك اڭگىمە) بولعانىنا ەشقانداي پايدا جوق؟ تازالىق اركىمنىڭ جەكە ماسەلەسى.

ال بيلىكپەن كۇرەسۋشىلەر ءيىلىپ، بۇگىلەتىن، كەرەك كەزىندە العا ەكى قادام جاساپ، ءدال ۋاقىتىندا ءبىر قادام ارتقا شەگىنۋگە دە دايىن بولۋى كەرەك. ال ءبىزدىڭ «ەرتەدەن» كەلە جاتقان وپپوزيسيونەرلەر بۋىنى قاتىپ قالعان. تەك قانا العا جۇرەدى (ولاردىڭ ارەكەتى «زادنيي حودى» جوق «ۋرال» موتوسيكىلىن ەرىكسىز ەسكە تۇسىرەدى).

جاسىرىپ قايتەمىز، ءبىزدىڭ بۇل اڭگىمەمىزگە بەلگىلى وپپوزيسيالىق جۋرناليست ەرمۇرات باپي مەن ساياساتتانۋشى (نەگىزى قوعام قايراتكەرى دەسەك جاراسار ەدى) مۇحتار تايجاننىڭ اراسىنداعى داۋ سەبەپشى بولدى. جۋرناليست اعامىز ءوزىنىڭ فەيسبۋكتاعى جازباسىندا مۇحتار تايجاندى اقوردانىڭ ساياسي قاقپانىنا ءتۇسىپ، ەل الدىندا «ساياسي كونسەرت» بەرىپ جۇرگەن «تاپسىرما ورىنداۋشى» ەكەنىن اششىنا جازىپ، وكىنىش ءبىلدىرىپتى. تايجاننىڭ بار ايىبى بيلىك وكىلدەرىمەن كەزدەسىپ، ماسەلەنى كونسترۋكتيۆتى باعىتتا شەشۋگە ۇمتىلۋى سەبەپشى بولىپتى.

سوندا وپپوزيسيالىق كۇشتەردىڭ بيلىك وكىلدەرىمەن كەزدەسۋىنە بولماي ما؟ ساياسي كۇرەستى وپپوزيسيالىق ار-وجدانىنا داق تۇسىرمەۋ دەپ ويلايتىن اعالارىمىز بيلىكپەن ءبىر ۇستەلدىڭ باسىنا جينالىپ، اڭگىمە ايتپاسا ساياسي ديالوگ قالاي ءوربيدى؟ وسى جاعىن ويلاعان ادام بار ما؟

وپپوزيسيالىق كۇشتەردىڭ سەركەسى سانالاتىن بولات ابىلوۆتەر كۇندىز بيلىكتى سىناسا، كەشكە جيىن-تويلاردا بيلىك وكىلدەرىمەن ءبىر داستارحان باسىندا باسقوساتىنىن ارا-تۇرا ەستىپ، كوردىك قوي. بۇل ءۇشىن ءابىلوۆتى ايىپتاپ، سوگىپ جاتقان ادامدى كورمەدىك. الدە بيلىكتە جۇرگەن ازاماتتارعا جاقىنداساڭ، جۇعىپ كەتەتىن قوتىرى بار ما؟

بيلىك وپپوزيسيانى وزىنە قارسىلاس ساناسىن دەسەك، مۇنداي ويدان ارىلۋىمىز كەرەك. سوندىقتان مۇحتار تايجان پروكۋرورمەن، مينيسترمەن كەزدەسىپ ماسەلەنى تالقىلاسا، ونى «ساتقىن»، بيلىكتىڭ «تاپسىرماسىن ورىنداۋشى»، ءۇش ءارىپتىڭ جوباسى دەپ قارا كۇيە جاعۋ، ساياسي مادەنيتەكە جاتپايدى.

ەرمۇرات اعامىز «پرەزيدەنت اكىمشىلىگىندەگى شەندىلەر، مينيسترلەر مەن پروكۋرور ماسەلە شەشپەيدى، ولارمەن كەزدەسۋدىڭ قاجەتى جوق» دەپ تىكە كەتىپتى. ەرەكەڭ تەك قانا نازاربايەۆپەن كەلىسسوز جۇرگىزۋدى ءجون سانايدى ەكەن. ءبىراق ءبىزدىڭ ساياسي جۇيەدە بۇل مۇمكىن ەمەس قوي.

ايتپاقشى، ەرمۇرات اعامىز جەر داۋى ۇشىققان كەزدە الماتى قالاسىنىڭ اكىمى باۋىرجان بايبەكپەن كەزدەسىپ، ماسەلە تالقىلاعان ازاماتتاردىڭ قاتارىندا بولدى ەمەس پە؟ سول كەزدە ونى بيلىكپەن اۋىز جالاستى دەپ ەشكىم ايىپتاعان جوق.  قايتا حالىقتىڭ وي-پىكىرىن جوعارىعا جەتكىزەتىن بولدى دەپ قۋاندىق. ال مۇحتار تايجاننىڭ پروكۋرور، مينيسترلەرمەن كەزدەسۋى اعامىزدىڭ ارقاسىنا نەگە ايازداي باتادى؟

بۇگىندە بيلىك حالىقپەن ساناسا باستادى. جەردى جالعا بەرۋ مەن ساتۋدىڭ توقتاۋى، 26 باپتىڭ وزگەرىسسىز قالۋى بيلىكتىڭ حالىق الدىندا ءتىزى بۇگۋى دەپ مويىنداۋىمىز كەرەك. وسى ماسەلەلەر مەملەكەتتىڭ مۇددەسىنە ساي شەشىلۋىنە مۇحتار تايجان دا، ەرمۇرات باپي دا ءوز ۇلەستەرىن قوستى. بۇل تالاسسىز شىندىق. تايجان ءوزىنىڭ مامىلەگەرلىگىنىڭ ارقاسىندا بۇل ىسكە قوزعاۋ سالسا، باپي بىربەتكەيلىگىمەن تاباندىلىق تانىتتى.

سوندىقتان بيلىككە تىزە باتىرىپ، مەملەكەت مۇددەسىن قورعاپ جۇرگەن ازامتتاردىڭ ءبىرىن-بىرى «تاپسىرما ورىنداۋشى» دەپ ايىپتاعانىن قۇپتامايمىز.

ءار زاماندا ساياساتپەن اينالىسقان ادام كونسترۋكتيۆتى باعىت ۇستانۋى كەرەك. ءقازىر قاتىپ قالعان قاعيدا جوق. بيلىكتى باعىتىنان 180 گرادۋسقا بۇرۋ مۇمكىن ەمەس. ولاردىڭ باعىتىنا «كوررەكتيروۆكا» جاساۋ ماڭىزدى.

سوندىقتان مۇحتار تايجاننىڭ تاڭداعان جولى زامانعا ساي دەپ ەسەپتەيمىن. ول بيلىك وكىلدەرىمەن كەزدەسكەندە كەز كەلگەن ورتاق كەلىسىمگە مەملەكەت تۇرعىسىنان كوررەكتيروۆكا جاساۋعا ۇمتىلاتىن ازامات. بۇل ءۇشىن تايجان بيلىكتىڭ «كونسەرتىن قويىپ» ءجۇر دەپ ايىپتاۋدىڭ ەش ءجونى جوق.

نۇرلان جۇماحان

(جازبا اۆتوردىڭ فەيسبۋكتاعى پاراقشاسىنان الىندى)