Dalanews.kz Tasmaǵambetovtyń oı-paıymyna nazar aýdaryp, uıymnyń aımaqtyq qaýipsizdikti qamtamasyz ete almaı otyrǵanyn anyqtady. Dese de, Imekeń uıymnyń kem-ketigin sylap-sıpap, aımaq elderi úshin qyzyǵy taýsylǵan uıymdy damytýǵa qatysty oıyn aıtýmen boldy.
Endi Imekeńniń oı-paıymyna nazar aýdaryńyzdar.
– Halyqaralyq saıası jaǵdaıdyń ýshyǵýy, óńirlik deńgeıdegi konflıktileriń kúsheıýi halyqaralyq qatynastar júıesin baqylaýdy tómendetýde.
Saldarynan geosaıasattaǵy negizgi oıynshylar saıası jáne ekonomıkalyq múddeleriniń toǵysý núktesin taba almaı jatyr. Gıbrıdti tehnologıalardy qoldaný ahýaldy asqyndyryp, ulttyq táýelsizdik faktilerin anyqtaýda aıtarlyqtaı qıyndyq týǵyzýda, – deıdi Tasmaǵambetov.
Onyń aıtýynsha, halyqaralyq quqyqtyń eskirýi, halyqaralyq uıymdardyń mártebesiniń tómendeýi jaǵdaıdy barlaýǵa múmkindik bermeı memleketterdiń qaýipsizdigine keri áser ete bastaǵan.
– Ókinishke qaraı, jahandyq deńgeıdegi janjal aımaqtyq, tipti sýbaımaqtyq deńgeıge kóterilip, baıyrǵy problemalardy qozdyryp, jańa daý-sharlardyń paıda bolýyna jol ashýda. Olardy sheshý kezinde ýaqyt talabyn eskerip, beıbitshilik pen turaqtylyqty qamtamasyz etý tetikterin ázirleý úshin qosymsha kúsh qajet.
Bul másele UQSHU-nyń jaýapkershiligine qatysty bolyp tur. UQSHU aýmaǵynda túrli gıbrıdti tehnologıalar synaqtan ótip, uıymǵa múshe memleketterdiń ishki turaqtylyǵyna aıtarlyqtaı qater tóndirýde
Mundaı jaǵdaıda qaýipsizdik salasyndaǵy sýbóńirlik yntymaqtastyqtyń rólin arttyrýdyń mańyzy zor. Óıtkeni jergilikti máseleler erekshe sıpatqa ıe bolǵandyqtan, ony jahandyq halyqaralyq uıym sheshe almaıdy, – deıdi UQSHU Bas hatshysy.
Tasmaǵambetovtiń paıymynsha, jergilikti jerge tán problemalarǵa destrýktıvti maqsattardy kózdeıtin syrt kúshter ashyq nemese jasyryn aralassa, jaǵdaı ýshyǵyp aımaqtyq problemalarǵa aınalýy bek múmkin eken.
– UQSHU-nyń jaýapkershiligindegi aýmaq jaıynda aıtsaq, aımaqta shekara problemasy jáne shekaralyq qaqtyǵystar bar. Sonymen qatar bizde bul máselelerdi retimen sheshýdiń oń tájirıbesi de bar. Aıtalyq, Tájikstan men Qyrǵyzstan arasyndaǵy janjal deldalsyz, memleket basshylarynyń kúsh-jigeriniń arqasynda birtindep sheshilip jatqanyn aıtýǵa bolady. Jalpy, shekaranyń ýchaskelerin delımıtasıalaý jáne demarkasıalaý jumystary júrgizilýde, – dedi spıker.
Jıynda Tasmaǵambetov Ońtústik Kavkazdaǵy kúrdeli jaǵdaıdy aıta kele, aımaqtaǵy jaǵdaıdy turaqtandyrýǵa baǵyttalǵan UQSHU sheshimi qoldaý tappaı otyrǵanyna da alańdaýshylyq bildirdi.
– UQSHU-nyń jaýapkershiligine jatatyn ońtústik shekaralarynda lańkestik áreketter, zańsyz kóshi-qoný jáne qarý men esirtkiniń zańsyz aınalymynyń taralý qaýpi áli saqtalýda. Terorıstik jáne ekstremıstik elementterdiń enýin tek Aýǵanstandaǵy asa kúrdeli jaǵdaımen ǵana emes, sonymen qatar shekaralas aımaqtardaǵy turaqsyz jaǵdaımen de baılanystyrýǵa bolady. Sondyqtan tájik-aýǵan shekarasynyń ýchaskelerin nyǵaıtý jónindegi UQSHU-nyń Memleketaralyq maqsatty baǵdarlamasy jobasy boıynsha jumystardy jedel aıaqtaýymyz kerek.
Sonymen qatar Ortalyq Azıadaǵy sý resýrstaryn paıdalaný máselesi ózekti másele bolyp tur. Onyń saıasılanýy bolashaqtaǵy qaqtyǵystardyń paıda bolýyna yqpal etýi múmkin. Al bul máselelerdi elemeý aımaqtyq deńgeıde apatty saldarǵa ákelýi múmkin, – deıdi UQSHU basshysy Tasmaǵambetov.
Óz kezeginde UQSHU basshysy uıym jańa syn-qaterler men qaýip-qaterlerge jaýap berý úshin analıtıkalyq qoldaý jáne boljaý qyzmetindegi múmkindikterin arttyryp jatqanyn aıtty.
– Aldaǵy ýaqytta uıym bıologıalyq qaýipsizdik salasyndaǵy qaterlerge qarsy turýdyń tıimdi ádisterin ázirleýge basa kóńil bóletin bolady. UQSHU qyzmetiniń negizgi baǵyty daǵdarysqa qarsy áreket etý jáne qaýipsizdik komponentin nyǵaıtý, uıymnyń ujymdyq kúshterin oqytý jáne basqarý júıelerin jetildirý bolyp tabylady.
Bul kúsh-jigerdiń nátıjeleri birlesken jaýyngerlik oqý is-sharalary formatynda júıeli túrde synalady. Bitimgershilikti damytýdyń mańyzy zor. UQSHU-nyń ujymdyq bitimgershilik áleýeti óziniń tıimdiligin 2022 jyldyń qańtarynda Qazaqstandaǵy daǵdarysty jaǵdaıdy jeńildetý kezinde dáleldedi, – dedi Bas hatshy.
