Talǵardaǵy tragedıa. Depýtat jurttyń polısıaǵa senbeı, jeliden ádildik izdeıtinine qapalandy

Jarbol Kentuly 09 qaz. 2024 17:13 3458

Redaksıadan: Búgin «AMANAT» partıasy fraksıasynyń múshesi Nartaı Sársenǵalıev Talǵarda oryn alǵan jaǵdaıǵa baılanysty Bas prokýror Berik Asylovqa, İshki ister mınıstri Erjan Sádenovke, Oqý-aǵartý mınıstri Ǵanı Beısembaevqa qoǵamdyq oryndarda jasóspirimderdiń qylmysqa barýyna qatysty depýtattyq saýal joldady, – dep habarlaıdy Dalanews.kz.

Alystan oraǵytpaı týra tartsam jurttyń jaǵasyn ustatqan jaǵdaı Almaty oblysy Talǵar aýdanynda boldy. Qoǵamdy qamyqtyratyny sol, sońǵy ýaqytta qoǵamdyq orynda jas óspirimderdiń bir-birin aıaýsyz soqqyǵa jyǵýy, qorlaýy, eń soraqysy arty ólimge aparatyn qaıǵyly jaıttar jıilep ketti. Telearnany qosyp qalǵanda, gazet betin ashyp qalǵanda, radıony basyp qalǵanda jastar biri-birin urdy, soqty degen aqparattan kóz ashpaıtyn boldyq.

«Bizdiń qoǵam qaıda bara jatyr?», – degen suraqtyń kópshiliktiń kókeıinde kólkip turýy zańdylyq osyndaıda. 

Keshe ǵana Talǵardaǵy dúkende bolǵan jaǵdaı esimizdi ekeý, túsimizdi tórteý qyldy. Talǵardaǵy teksizderdiń tentektiginen 16 jasar bala, bir áýlettiń aımańdaı azamaty Sherzat kóz jumdy. Ákesi men baýyry soqqyǵa jyǵyldy.  Balanyń ajalyna ne sebep degen suraq týady. Sondaǵysy bir bótelke alkogól.

Qazaq: «Araqpen dostastym degenshe, adamgershilikpen qoshtastym de» deıdi. İshkishtiń ózi  adamgershiligimen qoshtasyp qana qoımaı, kinásiz kisilerdiń ómirimen qoshtasýyna sebep bolǵany qatty qapalandyrady.

Osyndaıda bizdiń qoǵam qaýipsiz be ózi, zań kimniń jaǵynda degen suraq týady. Sebebi, Sherzattyń ákesi tergeýdiń turalap turǵanyn, aýdandaǵy quzyrly oryn ókilderiniń isti sozbaqqa salyp jatqanyn, qylmyskerdi qoıyp balasynan aırylǵan otbasyn túnde tergeýge shaqyryp alyp óktem sóılegenin aıtyp beıneúndeý jasady.

El óre túregeldi, artynsha «isti İİM-i óz baqylaýyna aldy» degen aqparat tarady. Qoǵamdy qorqytatyny osy, qylmyskerdi jazalaý úshin, ádildikke jetý úshin beıneúndeý jasap ár isti bir mınıstrdiń baqylaýǵa alǵanyn kútip otyrý kerek pe? Nege jergilikti jerdegi quqyq qorǵaý oryndary dereý istiń aq-qarasyn anyqtap ádil tergeý ótkizbeıdi?

Mundaı qylmysta quqyq qorǵaý organdary birden áreket etýi kerek. Áıtpese, japa shekken otbasynyń músheleri ashýǵa boı aldyryp, qylmyskerdi jazalaýǵa ózderi bekinýi múmkin.

Sondyqtan mundaı jaǵdaıda biz tek qana zań ústemdigine ıek artýymyz tıis. Prezıdenttiń «Bizdiń elimizge zań ústemdigi jáne azamattyq tártip asa qajet» degenin de eskerteıin.

Sondaı-aq, árbirimiz zańnyń oryndalýyn talap etemiz dep, ózimiz zań buzbaýymyz qajet. Eshqandaıda emosıaǵa berilmeı, árbir iske zań aıasynda salqynqandylyqpen qaraý mindetimiz.

Oǵan qosa memlekettik deńgeıde polısıa men quqyq qorǵaý organdaryna degen senimdilikti arttyratyn jumystardy iske asyrý mańyzdy dep bilemin.

Qaperlerińizge taǵy bir jaıtty salaıyn, osy jyldyń qyrkúıeginde Aqtóbe oblysynda 14 jasar Sydyq Nurjandy joǵarǵy synypta oqıtyn on shaqty oqýshy jabylyp sabaǵan, saldarynan bala kóz jumdy. Ol kezde de marqumnyń ápkesi áleýmettik jelige shyǵyp ádildik izdep quzyrly organdarǵa júgindi. Qylmyskerler jazasyz qalmaıtynyna sense jurt bulaı sharq urmas edi. 

Sol Almaty oblysynyń Talǵar aýdanynda qyrkúıek aıynyń sońynda bir tárbıesiz buzaqynyń kishkentaı balany aıaýsyz sabaǵany túsirilgen beınejazba taraǵan edi. Ol kezde Almaty oblysynyń polıseıleri isti baqylaýǵa aldyq dedi. Alaıda arada apta ótkende sol Talǵarda 16 jasar baýyrymyzdy bir top qylmysker óltirip ketti.

Jasóspirimder japa shekken jaǵdaılardy tizsem tańdy tańǵa urýǵa týra keledi:  qyrkúıekte Pavlodar oblysynyń Kenjekól aýylynda bir top buzaqy bir jasóspirimdi aıaýsyz sabap tastady. Aqtaýda jasópirimderdiń jappaı tóbelesi túsirilgen vıdeo tarady osy aptada, ol jerde top-topqa bólingen balalar bir-birin aıaýsyz sabap jatyr. Artynsha sol Aqtaýda birneshe qyzdyń bir qyzdy uryp qorlap jatqany túsirilgen beınejazba jelini kezip ketti. Bul tek sońǵy aıdaǵy jaıttar.

Qorytyndylaı kele meniń usynystarym:

  1. Almaty oblysy Talǵar aýdanynda 16 jasar azamatty óltirgen, jaqyndaryn aıaýsyz sabaǵan qylmyskerler qamaýǵa alynyp, olarǵa zańǵa sáıkes ádil jaza berilýi tıis.
  2. Atalǵan is boıynsha barlyq quqyq qorǵaý organdarynyń qatysýymen, onyń zańdy quqyqtyq baǵasy tezarada berilýi tıis.
  3. Bilim berý uıymdarynda «Quqyq negizderi» atty pán bar. Biraq onyń sapasyna qatysty syn kóp. Atalǵan pánniń baǵdarlamasyn qaıta jasap, balalar ómirde betpe-bet keletin jaıttar men ómirden alynǵan naqty keısterge súıenip oqytý kerek.
  4. Memleket Basshysy usynǵan Zań men Tártip qaǵıdatyna súıene otyryp, eldegi quqyq qorǵaý júıesine, polısıaǵa degen halyq senimin kúsheıtý, qoǵam kózqarasyn ózgertý boıynsha jalpymemlekettik deńgeıde keshendi sharalar qabyldaý qajet. Adal qyzmet bolmasa, senim bolmaıdy, al senim bolmasa túbinde el bolmaımyz. Osyny umytpaıyq!

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar