Búgin OKQ alańynda Shyǵys Qazaqstan oblysynyń ákimi Nurymbet Saqtaǵanov 2025 jylǵy óńirdiń damýy týraly baıandady, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Shyǵys Qazaqstan 2025 jylǵa tek statısıkada ǵana emes, turǵyndardyń ómirindegi naqty ózgeristerde de baıqalatyn qarqynmen qadam basty. Óńir ekonomıkasy turaqty ósim kórsetýde. Búdjettiń ózindik kiristeri 13%-ǵa ósip, 200 mlrd teńgege jýyqtady. Bul — jaı ǵana san emes, myńdaǵan otbasy úshin jańa jumys oryndary, turaqtylyq jáne senimdilik. Oblysta 23 myń jumys orny ashyldy, onyń 17 myńy — turaqty. Jumyssyzdyq deńgeıi 4,6% shamasynda saqtalyp otyr, ortasha jalaqy 9,5%-ǵa ósti.
Jyl qorytyndysy boıynsha jalpy óńirlik ónim 5,5 trln teńgeden asady dep kútilýde. Bul Shyǵys Qazaqstan uzaqmerzimdi damýǵa, ınvestısıa tartýǵa jáne turǵyndardyń ómir sapasyn naqty jaqsartýǵa baǵyttalǵan jańa ekonomıkalyq kontýr qalyptastyryp jatqanyn kórsetedi.
Negizgi nazar negizgi kapıtalǵa ınvestısıa tartýǵa baǵyttalǵan. Óńir VKO-nyń ınvestısıalyq tartymdylyǵyn arttyrý, áleýetti ınvestorlarǵa qolaıly jaǵdaı jasaý, ákimshilik kedergilerdi azaıtý jáne perspektıvaly bıznes-ıdeıalardy qoldaý baǵytynda belsendi jumys júrgizip jatyr.
«Búginde oblystyń ınvestısıalyq portfelinde quny bir trln teńgeden asatyn 81 joba bar. Onyń 64-i iske asyrylýda, al jalpy somasy 55 mlrd teńgeni quraıtyn 15 jobanyń bıyl iske qosylýy josparlanýda. Bul — 400-den astam jańa jumys orny, jańa kásiporyndar, jergilikti óndirýshiler men merdigerler úshin suranys, shaǵyn jáne orta bıznes úshin jańa múmkindikter», — dedi SHQO ákimi Nurymbet Saqtaǵanov brıfıń barysynda.
Investısıalyq jumysqa erekshe serpin bergen «Altaı Invest» forýmy osy kúzde ótip, 10 elden 300-den astam qatysýshyny jınady. 740 mlrd teńgege 40 memorandýmǵa qol qoıyldy. Bul óńirdiń Qazaqstandaǵy eń perspektıvaly ınvestısıalyq alańdardyń birine aınalyp kele jatqanyn dáleldeıdi.
Óńir taý-ken metalýrgıa keshenin damytýǵa aıryqsha mán beredi. Sebebi bul — óńir ekonomıkasynyń negizgi salasy, jumys oryndarynyń edáýir bóligi men salyq túsimderiniń tiregi. Qazir Novo-Lenınogor, Dolınnoe, Chekmar jáne basqa da perspektıvaly ýchaskelerdi ıgerýge daıyndyq qyzý júrip jatyr. Tarbaǵataı aýdanynda taý-ken baıytý kombınatynyń qurylysy, Ulan aýdanynda «Alataý Lıtıı» men Creada Corporation jobalary júzege asyrylýda. Shyǵys — sırek jer metaldarynyń basty ortalyǵyna aınalýda. Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev atap ótkendeı, lıtıı — «ekinshi munaı». Hvostohranılıshelerden baǵaly metaldardy tehnogendik túrde óndirý ekologıalyq jáne joǵary tehnologıalyq jańa baǵyt ashady.
Óńir atom salasynda da pozısıasyn nyǵaıtyp keledi: «Úlbi-TVS» kásiporny jobalyq qýatynda jumys istep, ulttyq atom energetıkasy úshin negizgi otyn jetkizýshisi bolýǵa daıyn. Bul — bolashaqtyń salasy, al Shyǵys Qazaqstan onyń damýynyń ortasynda tur.
Eldiń syrtqy ekonomıkalyq saıasaty da jańa múmkindikter ashýda. Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń AQSH-qa sapary nátıjesinde álemdik jetekshi kompanıalarmen kelisimderge qol qoıyldy. Shyǵys Qazaqstan úshin bul halyqaralyq ýaǵdalastyqtardy naqty óndiristerge, eksporttyq kelisimderge jáne jańa jumys oryndaryna aınaldyrý múmkindigi. Óńir Prezıdent bastamalary aıasyndaǵy jobalardy iske asyrýǵa kirisip, 2030 jylǵa baǵyttalǵan damý strategıasyn qalyptastyrýda.
«Shyǵys Qazaqstan — tabıǵı resýrstar, ónerkásiptik qýat jáne adamdardyń talanty biregeı ósý platformasyn qalyptastyratyn aımaq. Munda álemdik deńgeıdegi kásiporyndar jumys isteıdi: "Qazsınk", Óskemen tıtan-magnıı kombınaty, Úlbi metalýrgıa zaýyty. Aýyl sharýashylyǵynda oblys kúnbaǵys egisi boıynsha kósh bastap, eldiń ósimdik maıyna degen suranysyn tolyq qamtamasyz etedi. Altaı baly halyqaralyq brendke aınaldy, al et-sút baǵytynyń damýy fermerler men qaıta óńdeý kásiporyndary úshin jańa múmkindikter ashyp otyr», — dep atap ótti Nurymbet Saqtaǵanov.
Óńir strategıasy on basym baǵytty qamtıdy. Eń mańyzdysy — adam, tıimdi basqarý jáne zamanaýı ınfraqurylym. Maqsat — jastar, mamandar, kásipkerler úshin tartymdy óńir qalyptastyrý. Turǵyndardyń osynda qalǵysy kelýi, al jańa adamdardyń ómiri men jumysy úshin Shyǵys Qazaqstandy tańdaýy mańyzdy.
Ónerkásip salasynda ındýstrıalyq jáne agroparkter qurýǵa, bos turǵan alańdardy tıimdi paıdalanýǵa, aýyl sharýashylyǵynan bastap taý-ken sektoryna deıingi negizgi salalar úshin tehnıka men jabdyq óndirýge jeke ınvestısıa tartýǵa basymdyq beriledi. Bul jergilikti óndiristiń damýyna, bıznes úshin jańa tapsyrystarǵa, qazaqstandyq mazmun úlesiniń artýyna jáne ımportqa táýeldiliktiń tómendeýine yqpal etedi.
Energetıkada basymdyq shaǵyn GES-terge beriledi — ekologıalyq taza, turaqty jáne senimdi nysandar. Aýyl sharýashylyǵynda — egis alqaptaryn ártaraptandyrý, joǵary rentabeldi daqyldarǵa basymdyq berý, sýarmaly jerlerdi keńeıtý jáne sıfrlandyrý. Shyǵys Qazaqstan ekologıalyq taza, tereń óńdelgen ónimge basymdyq berýde.
Logıstıkany damytý — strategıanyń taǵy bir mańyzdy baǵyty. Qazaqstan, Reseı, Qytaı jáne Mońǵolıa túıisken jerde ornalasqan óńir Eýrazıanyń jańa kólik dálizin qalyptastyrýda. Shekara ótkelderin jańǵyrtý, temirjol jáne avtokólik baǵyttaryn jandandyrý, sý kóligin qaıta damytý múmkindigi — munyń bári bıznes úshin jańa perspektıvalar ashady. Óskemen mańynda iri kólik-logıstıkalyq hab qurý qarastyrylýda. Sonymen qatar Memleket basshysynyń tapsyrmasymen Katonqaraǵaı jáne Zaısan aýdandarynda eki áýejaı salý josparlanýda. Jańa áýe aılaqtary týrıser aǵynyn qamtamasyz etip, jańa logıstıkalyq tizbekterdi qalyptastyrady.
