Senat beısenbide ótken plenarlyq otyrysynda qarjy naryǵyn damytý, qarjylyq qyzmet tutynýshylarynyń quqyǵyn qorǵaý, baılanys salasyn retteýshi zań jobasyn eki oqylymda qarap, óz túzetýlerin engizip, Májiliske keri qaıtardy, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Zań jobasy birqatar mańyzdy baǵytty qamtyp otyr. Eń aldymen, qujatta azamattardyń atyna zańsyz nesıe rásimdeýge tosqaýyl qoıý kózdelgen. Senator Sergeı Karplúktyń aıtýynsha, alǵash ret atyna nesıe rásimdeýshi azamattar bankke nemese mıkroqarjy uıymyna mindetti túrde ózi kelýi tıis. Bul talap oryndalmasa, mundaı nesıeler sotqa jetkizbeı-aq birden esepten shyǵarýǵa jatady.
Sonymen qatar, tutynýshylyq, kepilsiz onlaın-nesıe rásimdeýde 24 saǵattyq "sýytý kezeńi" engiziledi. Bul azamattarǵa nesıe almas buryn qaıta oılanyp, óz sheshimderin taǵy bir ret baǵalaýǵa múmkindik beredi. Budan bólek, 21 jastan kishi jáne 55 jastan asqan azamattar kepilsiz tutynýshylyq nesıe alýy úshin elektrondy úkimet portaly arqyly arnaıy kelisim alýǵa mindetteledi. Sondaı-aq, merzimdi áskerı qyzmetin ótep júrgen sarbazdarǵa nesıe men mıkroqaryz berýge tyıym salynady (!).
Zań jobasynda alaıaqtyq jolmen rásimdelgen nesıelerdi bankter men qarjy uıymdarynyń esebinen esepten shyǵarýdyń jańa negizderi keńeıtilgen. Sondaı-aq, bankterge kúmándi operasıalardy anyqtaǵan jaǵdaıda klıenttiń shotyndaǵy tólemder men aqsha aýdarymdaryn 5 jumys kúnine deıin toqtatyp, klıentke qyzmet kórsetýdi shekteýge quzyret beriledi. Bul rette, bankter men mobıldik operatorlar Ulttyq banktiń Antıfrod-ortalyǵymen tikeleı baılanys ornatyp, kúdikti operasıalar boıynsha aqparat almasyp otyrady.
Baılanys salasyna da eleýli ózgerister engiziledi. Atap aıtqanda, SIM-kartalardy bıometrıalyq tekserýden ótpegen azamattarǵa satýǵa tyıym salynady. Bir adamǵa tirkeletin SIM-kartanyń sany 10-nan aspaýy tıis. Sonymen birge, abonenttik nómirdi basqa bireýdiń atyna rásimdeýge ruqsat etilmeıdi.
Zań jobasynda azamattardyń sottan tys bankrottyq rásimin jeńildetetin normalar qarastyrylǵan. Mysaly, nesıe búrolaryna engizilmegen mindettemeler avtomatty túrde esepten shyǵarylady.
Qarjy naryǵyn retteý jáne damytý agenttiginiń tóraıymy Mádına Ábilqasymovanyń aıtýynsha, zań jobasy Qazaqstanda sheteldik bankterdiń fılıalyn ashý tártibin jeńildetýge baǵyttalǵan. Buǵan deıin elimizde sheteldik banktiń fılıalyn ashý úshin negizgi kompanıanyń aktıvi kem degende 20 mlrd dollar bolýy tıis edi. Alaıda bes jyl ishinde bul talaptyń kesirinen bir de bir sheteldik bank Qazaqstanǵa kelmegen. Endi bul talap 10 mlrd dollarǵa deıin tómendetildi. Agenttik tóraǵasynyń orynbasary Oljas Qızatovtyń aıtýynsha, bul qadam elimizge sheteldik bankterdiń kirýin tezdetýge yqpal etedi.
Sheteldik bankterdiń fılıaldaryna valútalyq aqsha aıyrbas operasıasy, kastodıandyq qyzmet, transfer-agenttik qyzmet kórsetý, sındıkattalǵan qarjylandyrýǵa qatysý jáne tólem kartalaryn shyǵarý sıaqty jańa qyzmet túrlerin usynýǵa ruqsat beriledi. Sonymen qatar, bank dırektorlar keńesiniń múshelerinen basqarýshylyq tájirıbe talap etilmeıdi, al bank jetekshiligine mıkronesıe uıymdaryndaǵy eńbek ótili de eskeriledi.
Qujatta saqtandyrý jáne baǵaly qaǵazdar naryǵyn damytý baǵytynda da mańyzdy qadamdar qarastyrylǵan. Saqtandyrý kompanıalary IT salasyndaǵy ınvestısıalyq múmkindikterin keńeıtedi. Olar endi saqtandyrý qyzmetin avtomattandyrý úshin qajetti baǵdarlamalyq ónimderdi ózderi ázirlep, enshiles IT-kompanıalar qura alady.
Áleýmettik turǵydan osal toptardyń qarjy qyzmetine qoljetimdiligi de keńeıtiledi. Tótenshe jaǵdaı kezinde zardap shekken azamattar men áleýmettik osal toptarǵa jatatyn adamdardyń nesıe qaryzdaryn retteý kezinde qosymsha qorǵanys sharalary engiziledi. Sondaı-aq, banktik nesıeler boıynsha birqatar aıyppuldar alynyp tastalyp, nesıe kelisimsharttary boıynsha alynatyn komısıalardyń shekti mólsherine shekteý qoıylady.
Taǵy bir mańyzdy jańalyq – "Otbasy bankine" memlekettik bilim berý jınaqtaý júıesi aıasynda bilim berý nesıelerin berýge quqyq beriledi.
Buǵan deıin 2024 jyldyń shildesinde BAÁ-niń Abu Dhabi Commercial Bank PJSC (ADCB) banki Qazaqstandaǵy enshiles uıymy – Al Hilal Islam Bankin satyp alýǵa jáne banktik holdıń mártebesin alýǵa ruqsat alǵan bolatyn.
Qujatqa engizilgen osy ózgerister Májiliste qaıta qaralady. Senat engizgen usynystar men tolyqtyrýlar elimizdegi qarjy naryǵynyń tıimdiligi men azamattardyń qarjy qaýipsizdigin arttyrýǵa baǵyttalǵan.
