Saıat Medeýov: "Qazaqta qyzdy qaıtarmaýǵa tyrysqan. Ketti me, sol elge ketsin"

Dalanews 05 qaz. 2016 12:40 962

Ánshi Saıat Medeýovtiń buǵan deıin toqal alý máselesine qatysty pikiri qoǵamda qyzý talqyǵa túskeni belgili. Tanymal ánshi Caravan.kz medıa portalyna bergen suhbatynda sol oıyn taǵy da tolyqtyra tústi. 

Saıat aǵa, qalaı oılaısyz elimizde toqal alýdy bılik tarapynan zańdastyrý múmkin be?

— Men aıta almaımyn ony. Múmkin be, múmkin emes pe? Meniń qolymdaǵy dúnıe emes. Zańdy bekitetin kimder, depýtattar. Solar qolǵa alyp, solar sheshetin dúnıe ǵoı. Biz sıaqty qarapaıym ánshiniń qolynan kelmeıdi. Bizdiki halyqtyń áńgimesin aıtý, halyqtyń sózin aıtý. «Bı aıtqan sózdi qul da aıtady, biraq bıdiń aýyzy dýaly» deıdi ǵoı qazaq. Halyqtyń sózi, sony biz joǵarǵy jaqqa jetkizý úshin aıtamyz. Biz bı bolmasaq ta áıteýir el arasynda júrgen soń eldiń sózin aıtamyz. Ol joǵarǵy jaqtyń qulaǵyna iline me, joq pa ony bilmeımiz.

— Negizi eldiń aıtqany ǵana emes, jeke ózińiz de toqal alý máselesin qoldaısyz ba?

— Endi men de eldiń arasynanmyn ǵoı. Eldiń biri menmin. Túptiń túbinde aınalyp kelgen kezde bul urpaq sabaqtastyǵy. Qazir qalaı, bir ana ary ketse 3 bala týady odan keıin týǵysy da kelmeıdi. Ekinshiden, qazaqta qazir boıdaq qyz kóp. Ajyrasqandar kóp. Onyń bári dalada qalý kerek pe? Ony túrik te alady, sheshen de alady. Jaqsy, alyp, adam qylsa meıli, qanshama qazaqtyń qyzy shetelge baryp, jylap, elge qaıta almaı jatyr. Bul bizdiń qazaqtyń namysyna tımeı me? Tıedi. Sony oılastyrý kerek.

— Sheteldik kúıeý balalardyń qaptap ketýi de sizdiń namysyńyzǵa qatty tıetin shyǵar.
 — Iá, taǵy bir másele, múmkin memlekettik turǵyda eýroodaqqa kirgen soń bolmaıtyn shyǵar, biraq degenmen qyzymyzdy qytaı alsa, bolmasa túrik, ózbek, qyrǵyz alatyn bolsa, nege bizdiń memleket oǵan azamattyq berý kerek? Qaı qazaqtyń Ata-Zańynda bar edi? Qyz jat jurttyq. Ketti, boldy. Kúıeý balańa azamattyǵyńdy berme. Qazaqta «Kúıeý – dushpan» degen sóz bar. Ketti me sol elge ketsin. Al bizde qytaı da qazaqtyń qyzyn alyp, azamattyǵyn alady. Ózbek te sóıtedi. Kerisinshe tıgen qyzdyń azamattyǵyn alyp qoıatyn bolsa, eshkim basqa ultqa turmysqa shyqqysy kelmeıdi. Osydan baryp tárbıe buzylady. Tıe me sol elge ketsin. Bizdiń qazaqta qyzdy qaıtarmaýǵa tyrysqan. Osy zańdy memleket qolǵa alsa deımin. Azamattyq bermeý týraly zań shyǵarsa.

— Saıat aǵa, ózińizde toqal bar ma?

— Men ózimniń otbasym týraly kóp aıtpaımyn. Aıtqym da kelmeıdi. Ol jarıa etetin dúnıe emes. Ol meniń jeke ómirim.

— Ózińiz qyz ósirip otyrǵan shyǵarsyz? Bolashaqta qyzdaryńyz da bireýge toqal bolamyn dese, sizge aýyr bolmaı ma?

— Men qarsy emespin. Eger asyraı alatyn bolsa, jaǵdaıy kelse, úıin áperip, jaǵdaıyn jasap beretin bolsa, nege qarsy bolýym kerek,  qarsy emespin.

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar