Qazaqstan men AQSH-tyń energetıka mınıstrleri Almasadam Sátqalıev pen Krıs Raıt (AQSH) munaı-gaz salasyndaǵy yntymaqtastyqty talqylady. Sonyń ishinde Qazaqstan tarapy Transkaspıı halyqaralyq tasymal baǵytyn damytýǵa AQSH qoldaý tanytatyndyǵyna úmit artatynyn jetkizdi. Osy sala mamany Oljas Baıdildınov atalǵan kezdesý nátıjelerine qatysty óz qarasyn bildirip, baǵasyn berdi, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Senat janyndaǵy sarapshylar klýbynyń múshesi AQSH Energetıka mınıstrligi munaı eksporty nemese basqa máseleler boıynsha belgili bir kepildikter bere alatyndyǵyna kúmánmen qaraıtynyn jetkizdi, dep jazady LS. Onyń aıtýynsha, AQSH-ta mınıstrdiń kompanıalar qyzmetine áser etýi ekitalaı.
"Ol bizde vedomstvo basshysy kimge, neni jáne qalaı isteý kerektigin aıtap, nusqaý bere alady. Al Amerıkada sheneýniktiń aksıalary qor bırjasynda saýdalanatyn Chevron, ExxonMobil jáne basqa kompanıalar atynan birdeńe sheshý yqtımaldyǵy az. Munda kez kelgen memlekettik aralasý teris baǵaǵa ıe", – dep túsindiredi "Baıdildınov" Telegram-arnasynyń negizin qalaýshy.
Ol Amerıka mınıstrligi Qazaqstandaǵydaı energetıka máselelerinde ákimshilik tetikterdi paıdalanbaıdy. Mysaly, AQSH-ta vedomstvo basshysy bireýmen sol jobamen keıin aınasylatyn belgili bir kompanıa atynan memorandýmǵa qol qoımaıdy. Sonymen qatar, sarapshynyń aıtýynsha, Krıs Raıt Energetıka mınıstri bolǵanǵa deıin taqtatas munaı óndiretin kompanıalarda basshylyq laýazymdarda jumys istegen. Osy jaǵynan alǵanda, Baıdildınovtyń aıtýynsha, Amerıka vedomstvosynyń basshysy bul máselege ákimshilikten góri bıznes turǵysynan kóbirek qaraıdy.
"Amerıkanyń ınvestısıalarǵa qatysty ábden ekshelgen saıasatyn eskersek, men olardyń THTM boıynsha Qazaqstannan Eýropaǵa munaı jetkizýge múddeli ekendigine de kúmánim bar. Onyń ústine EO-men olardyń qazir qarym-qatynasynda bir salqyndyq bar. Kezdesý barysynda bizdiń vedomstvo osyndaı tasymal marshrýty baryn, ony damytý kerektigin aıtqan shyǵar. Biraq, bizdiń mınıstr de Chevron men ExxonMobil-ge shıkizatty qaıda eksporttaýy boıynsha buıryq bere almaıdy", - dedi sarapshy.
Sonymen qatar, Kaspıı qubyr konsorsıýmynyń aksıonerleri bolyp tabylatyn amerıkalyq kompanıalar kómirsýtekterdi osy jeli arqyly tasymaldaýdy jalǵastyrýda. Osy jaǵynan alǵanda, AQSH energetıka mınıstri uıymdarǵa marshrýtty ózgert dep aıta almaıdy.
"Onyń ústine AQSH úshin Kaspıı arqyly alynatyn 1,5 mln tonna degen ne táıiri? Osyǵan baılanysty, birinshi kezekte Transkaspıı dálizin damytýmen eýropalyqtar aınalysýy tıis, óıtkeni olar buǵan múddeli", - dedi Baıdildınov.
Ol Qazaqstannan AQSH-qa tasymaldanatyn munaı kólemi 2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha 1,7 mln tonnany quraǵanyn aıtty. Biraq, sarapshynyń pikirinshe, bul óte shaǵyn kólem jáne Shtattarǵa ol qyzyqty da emes. Osy jaǵynan alǵanda, sarapshy bul dostyq jáne tanysý sıpatyndaǵy kezdesý degen pikirdi keltiredi. Ol dırektorlar keńesi, aksıonerleri jáne ınvestısıalyq qorlary bar jeke kompanıalar sheshimdi ózderi qabyldaıtynyn basa atap ótti.
"Meniń oıymsha, bul kezdesýde mınıstrler bir naqty máseleni nárseni talqylap, ol boıynsha ózara bir kelisimge keldi dep aıta almaımyn. Qalaı bolǵanda da, Energetıka mınıstrliginiń ózi bul rette qandaı kelisimderge qol jetkizilgenin ózderi aıtyp berýi tıis", – dep sózin qorytyndylady Baıdildınov.
Aıta ketsek, 2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha Qazaqstandaǵy munaı óndirisiniń 30,9%-y AQSH-qa tıesili.
2025 jyly 13 naýryzda saıtymyzda "Hústondaǵy kezdesý: Qazaqstan men AQSH energetıka mınıstrleri qandaı máselelerdi talqylady" degen materıal jarıalanǵan bolatyn.
