Reseı Qazaqstan men ózge de birqatar eldermen aradaǵy osyǵan deıingi vızasyz rejımniń erejesin kúsheıtý turǵysynda qaıta qarastyrdy. Endi jańa tártipke sáıkes, 2025 jyldyń 30 maýsymynan bastap, qazaqstandyqtar Reseı aýmaǵyna kirý úshin aldyn ala tirkelip, arnaıy QR-kod alýy tıis bolady. Bul ózgeris Qazaqstannan bólek, Ázerbaıjan, Armenıa, Qyrǵyzstan, Tájikstan, Ózbekstan sekildi vızasyz rejım týraly kelisim jasaǵan elderdiń azamattaryna da qatysty, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Reseı úkimeti qabyldaǵan qaýly boıynsha, qazaqstandyqtar endi Reseıge josparlanǵan saparynan kem degende 72 saǵat buryn arnaıy qosymsha arqyly tirkeýden ótip, sapar maqsaty men merzimin, jeke derekterin, sondaı-aq fotosýretterin usynýy qajet. Tótenshe jaǵdaıda (jaqyn týysynyń aýyr syrqaty nemese qaıtys bolýy) bul merzim jolǵa shyǵarǵa deıingi tórt saǵat buryn ýaqytqa deıin qysqartylady.
Jańa tártipke sáıkes, tirkelý "Memlekettik qyzmetter RuID" atty mobıldi qosymshasy arqyly júzege asyrylmaq. Degenmen reseılik aqparat quraldarynyń dereginshe, atalǵan qosymsha ázirge daıyn emes. Sarapshylardyń paıymynsha, bul qosymshanyń jumysy tek maýsym aıynyń sońyna qaraı iske qosylady dep kútilýde.
Tirkeýden sátti ótken jaǵdaıda qazaqstandyqtarǵa QR-kod beriledi. Atalǵan kod Reseımen shekaradaǵy baqylaý beketterinde kórsetiledi. Sarapshylardyń sózinshe, shekara aımaqtaryndaǵy ınternettiń turaqsyzdyǵyn eskerip, QR-kodtyń skrınshotyn aldyn ala ázirlep alǵan jón.
Kóshi-qon máseleleri jónindegi sarapshy Valentına Chýpıktiń aıtýynsha, jańa tártip, shyn máninde, elektrondy vıza júıesine óte uqsas.
"Bul is júzinde jeńildetilgen vızalyq rejımge teń. Adamdar endi Reseıge attanar aldynda úsh kún buryn arnaıy ruqsat alýǵa mindetti. Bir jaǵynan, bul júıeniń tıimdiligi sol – azamattar Reseıge kirýge tyıym salynǵan-salynbaǵanyn aldyn ala bile alady. Bul ýaqytty únemdeýge múmkindik beredi. Alaıda kirýge tyıym salynsa, onyń sebebin anyqtaý jáne sheshimdi daýlaý qıynǵa soǵýy múmkin", – deıdi zańger.
Reseı tarapy bul ózgeristerdiń "kóshi-qon aǵymdaryn retteý jáne shekaradaǵy tártipti nyǵaıtý maqsatynda" engizilgenin naqtylaıdy. Qosymshany engizýdegi negizgi maqsat – sheteldik azamattardyń Reseıge saparlaryn tolyq baqylaýǵa alý.
QR-kod alý tártibi belgili bir sanattaǵy azamattarǵa qoldanylmaıdy. Atap aıtqanda, Reseıge vızamen kiretin elderdiń azamattaryna, dıplomattar men olardyń otbasy múshelerine, ýaqytsha turýǵa ruqsaty (RVP) jáne yqtıarhaty (VNJ) bar azamattarǵa, sondaı-aq Belarýs Respýblıkasynyń azamattaryna QR-kod alý mindettelmeıdi. 6 jasqa deıingi balalarǵa da bul tártiptiń qatysy joq.
Reseı úkimetiniń qaýlysynda 2025 jylǵy 30 maýsymnan keıin QR-kodsyz kelgen ózge sheteldik azamattardy el aýmaǵyna kirgizbeý týraly naqty aıtylǵan. Degenmen Qyrǵyzstannyń syrtqy ister mınıstrligi "QR-kodtyń bolmaýy Reseıge kirgizbeýge negiz bola almaıtynyn" habarlaǵanymen, óz azamattaryna jańa tártipke beıimdelýge keńes beredi.
Al Qazaqstan, Ózbekstan jáne Tájikstannyń syrtqy ister mınıstrlikteri bul jańashyldyqqa qatysty ázirge resmı túsinikteme bergen joq. Reseılik baspasózdiń málimetinshe, aldyn ala tirkelip, QR-kod alǵannyń ózinde ol Qazaqstan azamattaryna Reseıge 100 paıyz kepildik bermeıdi. Sońǵy sheshimdi shekara qyzmetiniń ókilderi qabyldaıdy. Sondaı-aq bıometrıalyq derekterdiń sáıkes kelmeýi de shekaradan ary jibermeı qoıýǵa negiz bolýy múmkin.
Reseı Federasıasynyń úkimeti buǵan deıin de qazaqstandyqtar úshin shekara erejelerin birneshe ret qatańdatqan bolatyn. Mysaly, 2025 jyldyń 1 qańtarynan bastap qazaqstandyqtardyń Reseı aýmaǵynda bir jyl ishinde bolý merzimi 90 kúnge deıin qysqarǵan. Buǵan deıin 180 kún ishinde 90 kúnnen artyq bolmaý tártibi qoldanylyp kelgen edi.
90 kúnnen uzaǵyraq Reseıde bolýǵa tek bilim alý maqsatynda barǵandar, eńbek qyzmetin júzege asyratyndar, ýaqytsha turýǵa ruqsaty barlar jáne saıası baspana suraǵandar quqyly.
Reseı úkimeti bıyldan bastap Qazaqstan azamattarynan bıometrıalyq málimet jınaýdy da kúsheıtti. Osyǵan baılanysty 2024 jylǵy 1 jeltoqsannan bastap Máskeýdegi halyqaralyq áýejaılar men Orynbor oblysyndaǵy Mashtakovo ótkizý beketinde qazaqstandyqtardan mindetti túrde fotosýret pen saýsaq izderi alyna bastaǵan. Synaq rejımi sıpatyndaǵy bul shara 2025 jyldyń maýsym aıynyń sońyna deıin jalǵasady.
2025 jylǵy 30 maýsymnan keıin bıometrıalyq derekterdi jınaý Reseıdiń barlyq shekaralyq baqylaý beketterinde mindetti bolady. Osy kezeńnen bastap Reseıge kirgen árbir qazaqstandyq azamatqa arnaıy sıfrlyq profıl jasalyp, onyń jeke derekteri reseılik memlekettik júıelermen ıntegrasıalanady.
Qazaqstannyń Reseıdegi elshiligi jańa talaptardy eskere otyryp, azamattarǵa shekaralyq baqylaýdan ótý rásimderine jaýapkershilikpen qarap, durystap daıyndalýdy, sapar aldyndaǵy tekseristerden muqıat ótýdi usynady.
Sondaı-aq elshilik Reseı aýmaǵyna kirgen kezde esirtkige jatqyzylǵan ósimdikterdi, atap aıtqanda, adyraspan (garmala) ákelýge bolmaıtynyn eske salady. Reseı zańnamasyna sáıkes, esirtki quramyna jatqyzylǵan mundaı ósimdikterdi zańsyz tasymaldaǵandar úsh jylǵa deıin, al asa iri kólemde top bolyp alyp ótkender 8 jylǵa deıin bas bostandyǵynan aıyrylýy múmkin.
Osylaısha, Reseıdiń vızasyz kirý rejımin kúrt kúsheıtýi Qazaqstan men Ortalyq Azıa elderi azamattarynyń kórshi elge saparlaryn josparlaýda jańa kedergiler týǵyzýy múmkin. Sarapshylar men quqyq qorǵaýshylardyń pikirinshe, bul ózgeristerdiń saıası astary da bar jáne shekaradaǵy baqylaýdyń kúsheıýi aldaǵy ýaqytta da jalǵasa túspek.
