Qonaevtyń keterin bir adam kúni buryn bildi. Ol Nazarbaev emes – qazaq qalamgeri

Dalanews 15 jel. 2020 19:10 1098

Jeltoqsan oqıǵasyn zertteýshi, qalamger Qaıym-Munar Tabeevtyń aıtýynsha Qazaqstanda birinshiniń aýysatynyn Saıası búro músheleriniń ishinen eń alǵashqy bolyp partıa OK hatshysy, qaýipsizdik komıtetiniń general-maıory Kamalıdenov estip-bilgen dep habarlaıdy Dalanews.kz. 

Avtor bul arada Kamalıdenov myna bir esteligin alǵa tartady:

"Dımash Ahmetulymen túste tamaqty birge ishemiz, sonda (Kolbın – avt.) kelerden bir kún buryn aıtqany: «Erteń birinshi hatshylyqqa basqa jaqtan adam keledi» dedi. Bitti. Basqa eshkim eshteńe bilmeıdi. Sondyqtan men myna kitapta jazdym: «Jeltoqsan oqıǵasy – bul Gorbachevtiń jibergen úlken qateligi. Naqtylap aıtsam, Qazaqstanǵa Kolbındi birinshi hatshylyqqa jiberýiniń ózi aǵat qadam edi, sebebi  ol respýblıkany bilmeıdi» dep aǵynan jarylypty Kamalıdenov. («Ańyz adam» jýrnaly, №12, 2010 j.).

Bul arada «úlken aǵattyq» dep óziniń taǵaıyndalmaı qalǵanyn aıtyp otyrǵany ańǵarylady", – deıdi Tabeev.

Onyń pikirinshe sol kezde Qazaqstandaǵy joǵary bılikten úmitker tórt adamnyń aty jıi atalǵan.


Olar: Zaqash Kamalıdenov – Qazaqstan kompartıasy OK-niń hatshysy, Erkin Áýelbekov – Qyzylorda oblystyq partıa komıtetiniń birinshi hatshysy, Nursultan Nazarbaev – Qazaq SSR mınıstrler keńesiniń tóraǵasy jáne Salamat Muqashev – Qazaq SSR Joǵarǵy keńesiniń tóraǵasy.


"Máskeýdiń kózine túsýdiń oraıyn qur jibergisi kelmegen alǵashqy úsheýi 1985 jyldyń 6 aqpanynda ótken partıa sezinde Qonaevty aıaýsyz synap ta úlgerdi.



«Nazarbaev bul iske janyn sala kiristi, – dep jazady jýrnalıs Lıza Brıchkına. – Sıeziń alǵashqy kúni-aq ol kúni keshe óziniń jebeýshisi bolǵan adamdy respýblıka ekonomıkasyn quldyratty dep aıyptady». («Profıl» jýrnaly, 06.12.1999 j.).

Al, ózin qoldap, bılik baspaldaqtaryna ákelgen Qonaevqa aıtylǵan synnyń qatty tıgenin “Lıchnost atty kitabynda Nursultan Nazarbaev ta moıyndaıdy.

“…Jastyq maksımalızmmen aıtqan synymdy túsine almady. …Biraq men bir jaıtty, óz zamanynyń shyn máninde iri tulǵasy, shırek ǵasyrǵa jýyq túrli joǵary qyzmet atqarǵan Dinmuhamed Ahmetuly Qonaev psıhologıalyq turǵydan jáne jasyna baılanysty (ol kezde 70-ten asqan edi) jańa jaǵdaılarǵa beıimdele almaǵanyn eskermeppin” dep jazady.

Iá, bolary boldy. Ózi tárbıelep ósirgen izbasarlarynyń jasy kelgen kezde jan-jaqtan talaǵanyna renjigen aqsaqal «Ornyńyzǵa laıyqty kim bar?» dep Gorbachev suraǵanda, eshkimniń atyn atamaýyn endi túsindik. Qonaev el taǵdyry synǵa túsken aýyr sátte, ult qamyn oılaýdyn góri óziniń pendeshilik pıǵylynan asa almapty", – deıdi Qaıym-Munar Tabeev.

Onyń atap ótkenindeı Qazaqstannyń joǵarǵy basshylyǵyndaǵy osyndaı saıası ishki tartysqa qaramastan, Máskeý jergilikti kadrlardyń tamyryn basyp kórýdi toqtatpaǵan.



«Birinshi hatshylyqqa úmitkerdiń bireýi siz boldyńyz emes pe? – degen tilshi saýalyna Kamalıdenov: «Iá, úmitkerdiń bireýi men, al Máskeýden áńgimeden ótken jalǵyz men ǵana» dep jaýap qaıtarǵan.

– Solaı ma?

– Úmitker tórteýmiz – Áýelbekov, Nazarbaev, Kamalıdenov, Muqashev. Osy tizim Razýmovskııdiń ústelinde jatyr deıdi…» («Ańyz adam» jýrnaly, №12, 2010 j.).

Iaǵnı, Saıası búro músheleriniń arasynan Qonaevtyń ornyna bóten adam kele jatqanyn birinshi bolyp Kamalıdenov estigen bolyp shyqty", – dep túıindeıdi óz oıyn qalamger.

Maqalanyń tolyq nusqasyn tómendegi siltemege ótip oqı alasyz:


https://dalanews.kz/58548

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar
UQK-da aýys-túıis boldy
16 qyr. 2024 09:34