Qazaqstan men Malaızıa arasyndaǵy saýda kólemi bıyl eki eldegi joǵary ekonomıkalyq ósimniń arqasynda artýy múmkin, — dep málimdedi Qazaqstannyń Malaızıadaǵy elshisi.
Bul týraly Dalanews.kz habarlaıdy.
2021 jyldan beri Malaızıada Qazaqstannyń bas dıplomaty qyzmetin atqaryp kele jatqan Bolat Súgirbaev eki elde aýyl sharýashylyǵy men organıkalyq azyq-túlik sektorynda ósim bolatynyn boljaıdy.
Sonymen qatar, tikeleı áýe reısteriniń iske qosylýy jáne Malaızıada joǵary bilim alýǵa keletin qazaqstandyq stýdentterdiń sanynyń artýy eki el arasyndaǵy baılanysty odan ári nyǵaıtady, dep atap ótti ol.
2025 jyly Qazaqstan ekonomıkasy 4,7%-ǵa ósýi múmkin, bul 2024 jylǵy shamamen 4%-ben salystyrǵanda joǵary kórsetkish. Al Malaızıa ekonomıkasynyń ósimi 4,8%-ǵa jetedi dep kútilýde, bul ótken jylǵy 4%-dyq ósimmen salystyrǵanda aıtarlyqtaı ilgerileý.
2024 jyldyń qańtarynan qarasha aıyna deıin eki el arasyndaǵy saýda kólemi 134,7 mln AQSH dollaryn (619,6 mln rınggıt) quraǵan. Qazaqstannyń Malaızıaǵa eksporty bar bolǵany 3,5 mln AQSH dollaryn qurasa, ımport kólemi 131,2 mln AQSH dollaryna jetken.
Reseıdiń Ýkraınaǵa basyp kirýi nátıjesinde munaı baǵasynyń ósýi Malaızıa men Qazaqstandy qosa alǵanda, kóptegen elderdegi saýdaǵa kedergi keltirgen negizgi faktorlardyń biri boldy.
Súgirbaev FMT-ge bergen suhbatynda Qazaqstan Malaızıany azyq-túlik qaýipsizdigi, aýyl sharýashylyǵy jáne organıkalyq eginshilik salasyndaǵy mańyzdy seriktes retinde qaraıtynyn aıtty.
«Qazaqstan Malaızıaǵa qoljetimdi baǵamen jemis-jıdekter, jańǵaqtar jáne alma sıaqty organıkalyq ónimderdi jetkizýge múddeli», - dedi ol.
Sonymen birge, malaızıalyq mango men papaııa qazaqstandyq naryqta suranysqa ıe bola bastady.
Ótken jyldyń mamyr aıynda Malaızıa premer-mınıstri Anvar Ibragım Qazaqstanǵa alǵash ret resmı saparmen kelip, eki el arasyndaǵy úsh onjyldyqtan astam ýaqytqa sozylǵan yntymaqtastyqty nyǵaıtýǵa umtyldy.
Sapar barysynda malaızıalyq jáne qazaqstandyq kompanıalar jalpy quny 350 mln AQSH dollaryn quraıtyn saýda kelisimderi boıynsha memorandýmdarǵa qol qoıdy.
Malaızıa men Qazaqstan arasyndaǵy yntymaqtastyqty nyǵaıtýǵa baǵyttalǵan taǵy bir mańyzdy bastama — ótken jyldyń naýryz aıynda Kýala-Lýmpýr men Almaty arasynda tikeleı áýe reısteriniń ashylýy. Qazirgi ýaqytta AirAsia Almatyǵa aptasyna tórt ret reıs jasaıdy.
Súgirbaevtyń aıtýynsha, eki el arasyndaǵy tikeleı áýe qatynasy baılanysty nyǵaıtyp, saýda, týrızm jáne mádenı almasýdy damytýǵa serpin bergen.
«Reısterdiń tolyq bolýy eki jaqtyń da qyzyǵýshylyǵynyń artyp kele jatqanyn kórsetedi», - dedi ol.
Sonymen qatar, Malaızıa Qazaqstanda erekshe ári qoljetimdi týrısik baǵyt retinde tanymal bolyp kele jatsa, qazaq mádenıeti, onyń ishinde dástúrli mýzyka men óner Malaızıada joǵary baǵalandy.
«Malaızıalyq sýretshiler men ashanany Qazaqstanda nasıhattaý jumystary júrip jatyr. Sonymen qatar, qazaqstandyq ónerpazdardy Malaızıadaǵy is-sharalarǵa belsendi qatysýǵa shaqyrýdamyz», - dedi Súgirbaev.
Bilim salasyndaǵy baılanystar da qarqyndy damyp keledi. Qazaqstandyq stýdentterdiń kóbi Malaızıada joǵary bilim alýdy tańdaı bastady.
«2025 jyldyń sońyna deıin Malaızıada 1000 qazaqstandyq stýdent oqıdy dep úmittenemiz», - dedi elshi.
Asia Education Review derekterine sáıkes, 2020 jyldan beri 1900-den astam qazaqstandyq stýdent malaızıalyq joǵary oqý oryndaryna túsýge ótinish bergen.
Súgirbaevtyń aıtýynsha, Malaızıa mektepteri men ýnıversıtetterin Qazaqstanda ashý máselesin zertteý josparlanyp otyr. Bul malaızıalyqtarǵa aımaqtyq mádenı tájirıbe alýǵa múmkindik bermek.
