Qazaqstanda kúdiktilerdi qamaýda ustaý merzimin uzartýǵa qatysty norma zańnamalyq turǵydan ózgerýi múmkin, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Konstıtýsıalyq sottyń habarlaýynsha, atalǵan sheshim Konstıtýsıalyq sottyń túpkilikti qorytyndysynda aıtylǵan quqyqtyq tujyrymdar negizinde qabyldanǵan. Onda úkimetke Qylmystyq-prosestik kodeksti (QPK) jetildirý máselesin qarastyrý usynylǵan.
Atap aıtqanda, Konstıtýsıalyq sot azamattyń QPK-niń 152-babynyń 6-bóliginiń Konstıtýsıaǵa sáıkestigin tekserý týraly ótinishin qaraǵan. Bul normaǵa sáıkes, kúdikti men onyń qorǵaýshysy qylmystyq is materıaldarymen tanysqan kezeńi tergeý barysynda qamaýda ustaý merzimine kirmeıdi. Alaıda sot úkim shyǵarǵanda bul ýaqyt esepke alynady.
Ótinish ıesi — azamatsha A. — tergeý amaldary aıaqtalǵannan keıin de, ózi is materıaldarymen tanysýdan bas tartqanyna qaramastan, qamaýda bir jyldan astam ýaqyt otyrǵanyn alǵa tartqan. Osy ýaqyt ishinde onyń qorǵaýshysy men basqa da taraptar is materıaldarymen tanysýdy jalǵastyrǵan. Bul jaǵdaı azamatshanyń pikirinshe, onyń Konstıtýsıamen kepildendirilgen jeke bas bostandyǵyn buzǵan.
Konstıtýsıalyq sot bul máselege túsinikteme bere otyryp, is materıaldarymen tanysý kezeńinde kúdiktini qamaýda ustaý arnaıy tergeý sýdıasynyń sanksıasymen jáne QPK-da belgilengen tártippen uzartylýy qajet ekenin atap ótti.
“Eger kúdikti men onyń qorǵaýshysy is materıaldarymen tanysýdy ádeıi sozatyn bolsa, tergeý organy materıaldarmen tanysýdyń naqty kestesin jasap, ony prokýrordyń bekitýimen belgili bir merzim belgileı alady. Sonymen qatar qorǵaýshy men kúdikti arasynda ózara kelisim bolmaǵany atalǵan normany Konstıtýsıaǵa qaıshy dep tanýǵa negiz bola almaıdy. Mundaı jaǵdaıda tergeý organy kúdiktiniń de pikirin eskere otyryp, tanysý kestesin barsha qatysýshylar úshin jeke-jeke belgileıdi”, – delingen sot habarlamasynda.
Budan bólek, Konstıtýsıalyq sot kúdiktini qamaýda ustaýǵa qatysty birqatar máselelerdiń jetkiliksiz rettelgenin atap ótti.
“Atap aıtqanda, QPK-de kórsetilgendeı, qamaýda ustaý merzimin tergeýdiń ár kezeńine bólip qarastyrý sot sanksıasynyń shekti merzimderin aınalyp ótýge jol ashýy múmkin. Qoldanystaǵy tájirıbede is materıaldarymen tanysý ýaqytyna baılanysty qamaýda ustaý merziminiń esebi toqtaıdy. Bul – kúdikti men qorǵaýshysy tanysýǵa qatyspaǵan kúnderdiń de jalpy merzimnen shyǵarylyp tastalýyna ákep soǵady. Sonymen qatar, QPK normalarynda qorǵaýshy men kúdiktiniń arasynda qarama-qaıshylyq bolǵan jaǵdaıda sońǵy kezeńdegi zań kómegin kórsetý tártibi naqty rettelmegen”, – delingen málimdemede.
Konstıtýsıalyq sottyń №74 normatıvtik qaýlysy qabyldanǵan kúnnen bastap kúshine enedi, Qazaqstan Respýblıkasynyń búkil aýmaǵynda mindetti jáne túpkilikti bolyp tabylady, shaǵym jasaýǵa jatpaıdy.
