Bul týraly Prezıdent janyndaǵy áıelder isteri jáne otbasylyq-demografıalyq saıasat jónindegi ulttyq komısıasy habarlap otyr.
Máselen, sońǵy 10 jyldyń bederinde kásip kózin ashyp, januıasyn baǵyp-qaǵyp otyrǵan áıelder qaýymynyń el ekonomıkasyndaǵy úles salmaǵy 50 paıyzǵa ósken eken.
Mine, sonyń nátıjesine jalaqy tóleýdegi genderlik alshaqtyq 67 paıyzǵa jetipti.
Qazaqstannyń isker áıelder qaýymdastyǵynyń tóraǵasy Raýshan Sársembaevanyń (sýrette) aıtýyna qaraǵanda, osy arqyly áıelder qaýymy Memleket basshysy Nursultan Nazarbaevtyń Joldaýynda atap kórsetilgen ekonomıkalyq-áleýmettik mindetterdi oryndaýǵa óz úlesterin qosýda.
«Elimiz egemendik alǵan alǵashqy jyldardan-aq Prezıdent áıelderdiń áleýetin arttyrýǵa erekshe kóńil bólip keledi. El ekonomıkasyna eleýli úles qosýda Memleket basshysynyń qoldaýyn árdaıym sezinip kelemiz. Elbasynyń bıylǵy Joldaýdy bizderdi, kásip ıgergen áıelderdi jańa múmkindikterge jeteleıdi», – deıdi ol.
Tek shaǵyn jáne orta bızneste ǵana emes, sonymen birge memlekettik qyzmette de áıel adamdardyń úles salmaǵy artýda. Resmı málimetterge súıensek, qazirgi kúni barlyq deńgeıdegi máslıhattarda áıel depýtattardyń jalpy sany 22 paıyzdan asqan. Osynyń arqasynda sońǵy jyldary Parlamenttegi áıelder sany ósip 27 paıyzdan asty.
Bul óz kezeginde názik jandy qaýymnyń arasyndaǵy jumyssyzdyq kórsetkishin tómendetýge de septesip otyr. Máselen, sońǵy 10 jyldyń ishinde áıelder arasyndaǵy jumyssyzdyq kórsetkishi 3,6 paıyzǵa tómendegen.
Raýshan Sársembaeva óz kezeginde bul Qazaqstandaǵy genderlik saıasattyń durys júrgizilýiniń nátıjesi deıdi.
– Iá, solaı. Genderlik saıasattyń júıeli júrgizilgeniniń nátıjesinde áıelder qaýymy el ekonomıkasynyń túrli salasyna aralasa, atsalysa bastady. Ásirese olar búginde bızneste kóptep kezdesedi. Kúni keshe EKSPO ótti. Bul da bolashaqta bıznespen bite qaınasatyn salanyń biri bolady. Búgingi kúni «jasyl ekonomıkanyń» damýyna úles qosyp jáne sodan aıtarlyqtaı tabys taýyp otyrǵan áıelder de barshylyq.
Aıta ketsek, 2030 jylǵa deıingi otbasylyq jáne genderlik saıasat tujyrymdamasy negizinde Qazaqstanda áıelder men balalarǵa qatysty zorlyq-zombylyqtyń aldyn alý sharasy da kúsheıtildi. Bul bastama qazirgi kúni óz nátıjesin berýde.
Atap aıtqanda álemdik ekonomıkalyq forýmnyń genderlik teńdik ındeksinde Qazaqstan bıyl 144 memleket arasynda 51-shi orynǵa turaqtaǵan eken.
Iá, áli de bolsa, sheshimin tabýy tıis túıtkilder barshylyq. Mamandardyń pikirinshe, jalaqy máselesine kelgende erler men áıelderdiń arasynda áli de teńsizdik bar. Naqtyraq aıtsaq, Qazaqstanda erlerdiń ortasha jalaqysy áıelderge qaraǵanda 33 paıyzǵa kóp.
Sonymen qatar, sarapshylar elimizdegi árbir úshinshi áıel psıhologıalyq qysymǵa, al árbir onynshy qyz-kelinshek zorlyq-zombylyqqa ushyraıtynyn aıtady.
Memleket bul tarapta aldaǵy ýaqytta keshendi jobalar men sharalardy qolǵa almaqshy. QR Prezıdenti janyndaǵy Áıelder isteri jáne otbasylyq demografıalyq saıasat ulttyq komısıasynyń ókilderi de elimizde atalǵan máselelerdiń ótkir turǵanyn moıyndap otyr.
Prezıdent janyndaǵy áıelder isteri jáne otbasylyq-demografıalyq saıasat jónindegi ulttyq komısıa tóraıymynyń orynbasary Lázzat Súleımenniń aıtýynsha, zorlyq-zombylyq máseleleri bul kún tártibinde turǵan qıyn qoǵamdaǵy máselelerdiń biri.
«Genderlik teńdik strategıasynyń sheńberinde qabyldanǵan memlekettegi úlken zań ol turmystyq zorlyq-zombylyqqa baılanysty qabyldanǵan zań. Bul strategıa óte qajet jáne keleshekte de bul staregıadaǵy maqsattarǵa jetý úshin kelesi strategıany qabyldaımyz. Óıtkeni, 10 jyl burynǵy kórsetkishter men búgingi kórsetkishterdiń arasy jer men kókteı» deıdi ol.
