Reseı bankteri men kompanıalary Qazaqstandy Qytaımen qarjylyq operasıalar júrgizý úshin deldal retinde paıdalana bastaǵan jáne bul proses AQSH sanksıalarynan keıin aıtarlyqtaı kúsheıgen, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
"Reseılik qarjy ınstıtýttary reseılik bıznes tarapynan ıýánǵa degen suranystyń artqanyn aıtady. AQSH sanksıalarynyń qatańdatylýyna baılanysty reseılik bankter men kompanıalar Qytaımen tólemder júrgizýge qajetti valútalyq operasıalar úshin Qazaqstandy jıi tańdaıtyn bolǵan. Atap aıtqanda, maýsym aıynda AQSH Máskeý bırjasyna jáne onyń enshiles uıymdaryna (NRD jáne NKS) sanksıalar engizdi. Bul sanksıalar Reseıdiń sheteldik banktermen, ásirese Qytaı jáne Túrkıa bankterimen qarym-qatynasyna qatty áser etti", dep jazady frankmedia.ru.
Endi Reseı ımporty men eksportynyń eleýli bóligi basqa elderdegi deldaldar arqyly júzege asyrylýda. Sonyń aıasynda Qazaqstan qor bırjasynda (KASE) ıýán jáne rúblmen júrgiziletin operasıalar kúrt ósken.
Maýsym men tamyz aılary aralyǵynda Qazaqstan qor bırjasynda ıýán jáne rúbl saýdasy eki ese ósip, ortasha aılyq saýda kólemi 893 mln ıýándy (shamamen $127 mln) jáne 86 mlrd rúbldi ($925 mln) qurady. Buǵan deıin Frank Media da "rúbl-teńge", "ıýán-teńge" jáne "eýro-teńge" valútalyq juptaryndaǵy saýda kóleminiń aıtarlyqtaı óskenin habarlaǵan bolatyn. Mysaly, tamyz aıynda "rúbl-teńge" juby boıynsha saýda kólemi 124,2 mlrd rúblge jetip, rekord ornatqan. Sonymen qatar, shilde aıynda eýro jáne ıýánǵa qatysty valútalyq saýda birneshe ese ósken.
Qazaqstan Ulttyq banki Bloomberg agenttigine bergen suqbatynda, Máskeý bırjasynda AQSH dollary boıynsha saýdanyń toqtaýy Qazaqstandaǵy valútalyq saýdanyń ósýine áser etkenin aıtty.
Sondaı-aq, Ulttyq bank Qazaqstanda "dollar-teńge" juby boıynsha saýdanyń da jyldyq kórsetkishter boıynsha 50%-ǵa artqanyn habarlady. Bul ósim ekonomıkalyq belsendilik pen saýdanyń artýymen baılanystyrylady.
Aqparat kózderiniń aıtýynsha, qazaqstandyq bankter reseılik bıznes tarapynan ıýánǵa degen suranystyń únemi artyp kele jatqanyn baıqaǵan. Bul mámileler keıde teńgeden basqa valútalarda júrgiziletindikten, Ulttyq banktiń statısıkasynda elenbeýi múmkin. Sondaı-aq, Qytaı valútasymen saýda jasaý úshin qazaqstandyq áriptesterine tek Reseı bankteri ǵana emes, kórshi elderdiń bankteri de júginýde. Kóptegen tranzaksıa qazaqstandyq komersıalyq bankter ishinde júrgizilip, resmı statısıkaǵa tirkelmeı qalýy múmkin.
KASE derekteri boıynsha, maýsym-tamyz aılarynda Qazaqstan qor bırjasynda "ıýán-dollar" kros-valútasy boıynsha saýda kólemi $1,63 mlrd quraǵan, bul ótken jyldyń dál osy kezeńimen salystyrǵanda 33%-ǵa kóp.
