Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti
N.Á. Nazarbaevqa
Kóshirmesi: QR Premer-Mınıstri
K.Q. Másimovke
QR Senatynyń spıkeri
Q.K. Toqaevqa
QR Parlamenti Májilisiniń spıkeri
B.S. İzmuhamedovke
Barlyq deńgeıdegi ákimderge, Mınıstrlerge,
Agenttikterge, Ulttyq kompanıalarǵa,
Quqyq qorǵaý qurylymdaryna,
Senat jáne maslıhat depýtattaryna,
BAQ , Qazaqstan azamattaryna!
Qurmetti Nursultan Ábishuly!
Ózińizge málim, «NurOtan», «Aqjol», «Azat», BSDP partıalary, «Samuryq-Qazyna» UÁQ» AQ, «Qazenerjı» qaýymdastyǵy, «Atameken» UQP, Qazaqstan Halyqtary Assambleıasy, QR Ulttyq Ǵylym akademıasy, Jazýshylar odaǵy, Halyqaralyq Adam ınstıtýty (Instıtýt), qarjygerler, táýelsiz kisipkerler, rektorlar qaýymdastyǵy t.b. qoǵamdyq uıymdar qurǵan Uıymdastyrý alqasy Memlekettik emes uıym retinde elimizde adam kapıtaly men mádenıetti damytý, jańaındýstrıaldy qoǵamǵa ótý baǵdarlamalaryn iske asyrýda.
1992 jyly BUU Qazaqstandy ózine múshelikke qabyldaǵanda, oǵan «avtorıtarlyq rejımdegi ulttyq memleket» dep anyqtama bergen. Ulttyq memlekettiń negizgi baılyǵy onyń ulty ıaǵnı adamdary jáne jeri men jerasty baılyǵy. Jerasty baılyǵynyń 70%-dan astamy sheteldik kompanıalardyń basqarýyna 25-65 jylǵa berilgendikten shet tilderin meńgergen bilimdi mamandardyń negizgi bóligi elge emes, sol TUK qyzmet etýde.
Qazaqstandy ıesiz jer dep túsingen Qytaıdyń SNPS ulttyq kompanıasy jumysqa alatyndardyń mindetti túrde qytaı tilin bilýi kerektigi týraly el Konstıtýsıasyna kereǵar buıryq shyǵardy. Al, bul eldiń ekinshi ulttyq kompanıasy Sınopek bilimdi ınjener Qazaqstan azamatyna jalaqyny basqa ınjenerlerden birneshe ese kem tólep, ol óz quqyǵyn qorǵaımyn dep sotqa júgingende, sot Qazaqstan azamatynyń quqyǵyn jerge taptap Konstıtýsıaǵa qarsy sheshim shyǵardy. Joǵarydaǵy kompanıalardyń osyndaı keleńsiz tirlikterin qoǵamda Qazaqstanǵa jumysqa ýaqytsha kelgen emes, eldi otarlaýǵa kelgenderdiń tirlikteri dep qabyldaýda.
Bul kompanıalar Qazaqstan men Qytaı arasyndaǵy dostyq, strategıalyq seriktestik pen eki el arasyndaǵy shırek ǵasyr boıy qalyptasqan tatýlastyqqa syzat salyp, eki eldi alastatýda.
El men onyń azamattarynyń múddelerine kereǵar joǵarydaǵy iste eldegi atqarýshy, quqyq jáne sot organdary óz úlesterin qosýda. El táýelsizdigine qaýip tóndiretin jáne azamattardyń zańdy múddelerin qorǵaý maqsatynda biz SNPS jáne Sınopek kompanıalaryn Qazaqstan zańdaryna qaıshy jumys istegeni úshin olar jumys isteıtin elderdiń barlyǵynyń elbasshylaryna bul kompanıalarmen jumys isteýge bolmaıtynyn eskertip, olarǵa halyqaralyq sanksıa jarıalaıtynymyzdy eskertemiz. Sonymen qatar, olar Qazaqstanmen aradaǵy kontraktini buzatyn bolsa, sol kelisimsharttardy merziminen buryn qysqartýǵa jumystanatynymyzdy eskertip, bul kompanıalardan sáýir aıynyń aıaǵyna deıin joǵaryda kórsetilgender boıynsha jazbasha anyqtama berýlerin talap etemiz. (Hattyń joǵarydaǵy mátini Qytaı Úkimeti men kompanıalaryna jiberildi).
Kelesi másele, — ol Qazaq jerin shetelge satý nemese jalǵa berý týraly. Jer memlekettiń negizi bolǵandyqtan ol jalpy satylmaıdy nemese óz azamattarynan basqalarǵa jalǵa berilmeıtindigi aksıoma. Ol týraly burynǵy jer týraly zańda kórsetilgen. Halyq jerdi satýdy — eldi satý dep túsinip sońǵy kezde qatty tolqyp, ártúrli uıymdar quryp, bizdiń derek boıynsha oblystarda 50 myńnan astam qol jınaldy. Eger jer satylyp, ne shetelge jalǵa beriletin bolsa halyq oǵan qarsy kóteriliske shyǵýǵa daıyn ekenin eskertýdi ózimizdiń azamattyq paryzymyz dep sanaımyz.Biz osy iske qatty alańdap, el bolashaǵyn oılaǵandyqtan bılik pen qoǵamdy eskertip otyrmyz.
Sebebi, memlekettik til, jer, El máselesin búgingi bılikke senýge bolmaıtynyn el de túsindi. El birligi qoǵamdaǵy kelisim men senimge negizdelgen. Endi, ony jer satyp ármen qaraı ýshyqtyrý, — ol, Lıvıadaǵy sıaqty bıliktiń basymen dop oınap, memleketten aırylýǵa ákeledi. El múddesin satyp, ótken qarashada osyndaı zań shyǵarǵan depýtattar men sybaılas jemqorlyqqa bylyqqan sheneýnikter máseleniń tap osyndaı ýshyǵatynyn túsinbeıdi, ne olar ony túsine almaıtyn kereńder ne soqyrlar. Al, arab elderi, Qyrǵyzstan, Ýkraınadaǵy tóńkeristerdiń bolatynyn eshbir arnaýly organdar eskerte almaǵany, ondaı jaǵdaılar bolǵansha bizde de resmı bılik senbeıtinin kórsetedi. Ol halyq pen bıliktiń arasy sonshama alystaǵanynyń, el bılikke senbeıtininiń, al bılik eldiń jaǵdaıyn túsinbeıtiniń belgisi.
Ýkraınadaǵy sıaqty ekonomıkany olıgarhtar jáne sheteldikter bılegen Qazaqstandaǵy bılik qazirgi saıasaty, eldi, sol eldegideı syn saǵatta ydyraýǵa daıyndaýda. Qazaqstan ishki saıasatyn túbegeıli ózgertýi qajet.
Adam qul bolý úshin, ult bodan bolý úshin jaralmaıdy. Jerdi satyp, eldi bodandyqqa ıtermeleıtinder bul elden ketýleri, ne ketirý kerek. Al, eldi tonaǵan ury-qarylar jerdiń astyna kirip ketse de tabylady.
Joǵarydaǵylardy eskere kelip, Úkimet, qoǵamdyq uıymdarmen birge jerdi shaǵyn jáne orta bıznes ókilderi men sharýa qojalyqtaryna satý ne jalǵa berý, shetelge jalǵa berýge tıym salý týraly sońǵy zańǵa tıisti ózgeris engizip, Parlamentten sol ózgeristerdi maýsym aıynda qabyldaýyn talap etemiz. Biz osy hatty barlyq BAQ arqyly taratyp, eldegi tolqýdy basýǵa ýaqytsha yqpal jasap, negizgi máseleni sheshýdi Úkimet pen Parlamenten talap etemiz. El tynyshtyǵy, onyń jarqyn bolashaǵynyń kepili!
Qurmetpen,
Uıymdastyrý alqasy atynan:
ÁKİM Januzaq – Halyqaralyq Adam ınstıtýtynyń prezıdenti, QR Ulttyq
Jaratylystaný ǵylymdary Akademıasynyń korr.-múshesi,
Eýropa jaratylystaný ǵylymdary Akademıasynyń múshesi;
SÁBDEN Orazaly – Qazaqstan ǵalymdar odaǵynyń Tóraǵasy, QR memlekettik syılyǵynyń ıegeri, ekonomıka ǵylymdarynyń doktory,
QR Ulttyq Injenerlik Akademıasynyń akademıgi;
ÁÝEZOV Murat – M.O.Áýezov atyndaǵy qordyń Tóraǵasy,
Qazaqstan Respýblıkasynyń Tótenshe jáne ókiletti elshisi, ǵalym;
ELEÝSİZOV Mels – Qazaqstannyń ekologıalyq Odaǵy men kásiporyndary «Tabıǵat» qaýymdastyǵynyń Prezıdenti;
TUIAQBAI Jarmahan – OSDP «Aqjoldyń» Tóraǵasy, memleket jáne qoǵam qaıratkeri;
AHANAEV A. — QR Óner Akademıasynyń Prezıdenti, QR memlekettik
syılyǵynyń ıegeri, QR eńbegi sińgen qaıratkeri, Álem Sheberi;
TOQASHBAEV Marat — «Prezıdent jáne halyq» gazetiniń Bas redaktory,
QR PǴA akademıgi, profesor;
ǴABJÁLELOV Haırýlla — «Alash» tarıhı-zertteý Ortalyǵynyń prezıdenti, Sosıologıa ǵylymdary Akademıasynyń akademıgi, QR óner qaıratkeri;
NURYPBAEV Maqsat - «Antıgeptıl» qozǵalysynyń uıymdastyrýshysy;
JÁKEEV Ǵabıden – Ǵ.M.Músirepov atyndaǵy qordyń Tóraǵasy;
ABAǴAN Muqtarhan – Kenesary Han qoǵamdyq qorynyń Tóraǵasy;
OSHANBEKOV Nurjan – Qazaq Ulttyq Keńesiniń atqarýshy dırektory.
Qazaqstan zıalylary men qoǵamdyq uıymdary atynan:
Aýǵan soǵysy ardagerler Qaýymdastyǵy;
Qazaqstannyń generaldar Qaýymdastyǵy;
Qazaqstan sýretshiler Odaǵy;
Qazaqstan kompozıtorlar Odaǵy t.b., 12 respýblıkalyq Qaýymdastyqtar men Odaqtar qoldady;
NURPEISOV Ábdijámil – jazýshy, QSRO Memlekettik syılyǵynyń laýreaty;
QIRABAEV Serik – fılologıa ǵylymdarynyń doktory, profesor, QR UǴA akademıgi;
QAIDAROV Ábýǵalı — fılologıa ǵylymdarynyń doktory, profesor, QR UǴA akademıgi;
AITBAEV Ómirzaq — fılologıa ǵylymdarynyń doktory, profesor, QR UǴA akademıgi,
Halyqaralyq «Qazaq tili» qoǵamynyń Tóraǵasy;
QALMATAEV Murat – general-maıor, memleket jáne qoǵam qaıratkeri;
MYRZAHMETOV Mekemtas – QR UǴA akademıgi, QR Memlekettik syılyǵynyń laýreaty;
ÓTELBAEV Muhtarbaı — fızıka-matematıka ǵylymdarynyń doktory, profesor,
QUA akademıgi, QR Memlekettik syılyǵynyń laýreaty;
ELEMESOV Kópmaǵambet – aýyl sharýashylyǵy ǵylymdarynyń doktory, profesor, akademık;
ELESHEV Rahymjan – aýyl sharýashylyq ǵylymdarynyń doktory, profesor, akademık;
ǴABBASOV Sovet-Han — medısına jáne pedagogıka ǵylymdarynyń doktory, QR eńbek sińirgen qaıratkeri, Mahambet syılyǵynyń laýreaty, Halyqaralyq
M.Nostradamýs atyndaǵy Akademıanyń akademıgi;
QABYSHULY Ǵabbas — jazýshy, Halyqaralyq «Alash» ádebı syılyǵynyń laýreaty,
Qazaqstannyń qurmetti jýrnalısi;
RAQYSHEV Baıan – QR ǵalymdar Odaǵynyń vıse-prezıdenti, QR UǴAakademıgi,
QazUTÝ kafedra meńgerýshisi;
JUMADİLOV Qabdesh – Qazaqstan halyq jazýshysy, QR Memlekettik syılyǵynyń laýreaty;
ISABEKOV Dýlat — «Mádenıet» jýrnalynyń bas redaktory, jazýshy-dramatýrg,
QR Memlekettik syılyǵynyń laýreaty;
SMATAEV Sofy — jazýshy, Halyqaralyq «Alash» ádebı syılyǵynyń laýreaty;
ELÝBAI Smaǵul — jazýshy, PEN-klýbynyń vıse-prezıdenti;
ARALBAI Nuǵman – bıol. ǵylymdarynyń doktory, profesor, «Jaratylystaný
ǵylymdary jáne ınovasıalyq tehnologıalar» ǴZI dırektory;
KAPEKOVA Gýlnar – Qazaqstan ǵalymdar Odaǵynyń Almaty oblysy boıynsha fılıaly dırektory, tarıh ǵylymdarynyń doktory, profesor;
NESIPBAEVA Kalıa – tarıh ǵylymdarynyń doktory, profesor;
BÝRBAEVA Galıa – ǵalym, qoǵam qaıratkeri;
BATTALOVA Záýresh – «Qazaqstanda parlamentarızmdi damytý qory» Qoǵamdyq qorynyń prezıdenti;
QULKENOV Mereke – jazýshy, qoǵam qaıratkeri;
QOISHYBAEV Beıbit- tarıh ǵylymynyń kandıdaty,
«Ádilet» tarıhı- aǵartý qoǵamynyń prezıdenti;
SÁRSENBAI Rysbek — «Jas Alash» gazetiniń bas redaktory, qoǵam qaıratkeri;
BAPI ermurat — «DAT» jobasynyń jetekshisi, qoǵam qaıratkeri;
AIǴALIULY E. — «Qazaqstan-Zaman» gazetiniń bas redaktory;
QALYBAI JarYLQAP — «Juldyzdar otbasy-Ańyz Adam» jýrnalynyń bas redaktory;
SHYMSHYQOV Jankeldi - Astana qalalyq «Táýelsizdikti qorǵaý» HDQ
uıymdastyrý komıtetiniń tóraǵasy;
ZEINÝLLIN Amanjol — aýyl sharýashylyǵy ǵylymdarynyń kandıdaty,
«Dala» ınstıtýtynyń dırektory;
QANATBAEV Serik — veterınarıa ǵylymynyń doktory;
TÁJIEV Qadyrbaı – aýyl sharýashylyǵy ǵylymdarynyń kandıdaty, ǵylymı jetekshi;
AMANJOLOV Qydyrbaı -aýyl sharýashylyǵy ǵylymynyń doktory, ǵylymı jetekshi;
AIYPULY Rahym – BSDP Prezıdıým múshesi, Qoǵam qaıratkeri;
QALYBAI Maqsot — Qazaqstan Respýblıkasyna erekshe eńbegi sińirgen zeınetker;
SEIDÝLAEVA Aıman – ustaz, qoǵam qaıratkeri;
QOJABERGENOV Óserbaı – aýyl sharýashylyǵy ǵylymdarynyń kandıdaty;
BABAMURAT Dáýren — «Bolashaq» jastar qozǵalysynyń lıderi;
ERǴALIEVA Baretta — Qazaqstannyń «Demokratıa jáne quqyq»
halyqaralyq tarıhı-quqyq ortalyǵynyń tóraıymy;
QOSANOV Ámirjan –qoǵam qaıratkeri, táýelsiz saıasatker;
ALIBAEV Alık — ekonomıs, BSDP Prezıdıým múshesi;
KENJEBAI Myrzan – aqyn, QR mádenıet qaıratkeri
TÓREHANOV Ernst - jazýshy, qoǵam qaıratkeri;
MUQANǴALIEV Ermek – ǵalym, qoǵam qaıratkeri;
MAMAI Janbolat — jýrnalıs, qoǵam qaıratkeri;
QAPTAǴAI Q. - «Halyq dabyly» qozǵalysynyń tóraǵasy;
SÁDÝULY B. «Jeltoqsan aqıqaty» qoǵamdyq birlestiginiń tóraǵasy;
ÁZİMBAI Ǵalı - saıasattanýshy, tarıh ǵylymdarynyń doktory;
MUQANOV Dáýren — aýdarmashy, ádebıettanýshy;
KÓSHİM Dos -«Ult taǵdyry» qozǵalysynyń tóraǵasy;
NUR-AHMET Dos -«Ult patrıottary»qozǵalysynyń tóraǵasy;
TAIJAN Muqtar — Bolathan Taıjan atyndaǵy qordyń prezıdenti;
BÓTEEV Marat — «Allajar-qoldaý» qoǵamdyq qorynyń tóraǵasy;
TÁLİMULY K. - Talǵar aýdandyq memlekettik tildi oqytý ortalyǵynyń dırektory;
ASHÝULY J. — Qazaqstan saıası qýǵyn-súrginge ushyraǵandar qaýymdastyǵynyń tóraǵasy;
MUHTARBEK S. — jýrnalıs, qoǵam qaıratkeri;
QANAFIA Nazarbek — fılologıa ǵylymdarynyń kandıdaty;
ÝATQAN Marat — jýrnalıs;
QYSTAÝBAEV Geroıhan — qoǵam qaıratkeri;
AQJİGİT Ómirzaq- táýelsiz jýrnalıs;
BERKİMBAI Ardaq – jornalıst, zertteýshi;
KÁRİPJAN Amanǵazy — aqyn;
QUTTY Keýimiljaı — qoǵam belsendisi;
MERGENBAI Saǵıdolla — qoǵam belsendisi;
TOQAI Birlik – jýrnalıs;
AITMYRZA Qurmanǵazy — jeltoqsanshy
