Qazaqstandyqtardyń qaıyrymdylyqqa bergen aqshasyn alaıaqtar ıemdengen birneshe oqıǵadan keıin qoǵamda bul salada tártip ornatý máselesi kóterilýde. Muny Úkimet te, Májilis depýtattary da jaqsy túsinip otyr. Bul rette biryńǵaı platforma qurý ıdeıasy da ortaǵa tastalyp úlgerdi, dep habarlaıdy Dalanews.kz Jetinshi arnaǵa silteme jasap.
Jaqynda Perızat Qaıratqa qatysty atyshýly isten, ile-shala balasyn emdetýge halyqtan jınalǵan 1,3 mlrd teńgeni jeke qajetine jumsap qoıǵan otbasy týraly aqparattan keıin qarasha qaıyrymdylyq salasyna memlekettik baqylaý keregin aıta bastady.
Qaıyrymdylyq qorlarynyń ókilderi mundaı jaıttardyń el ishinde senimsizdik týdyryp jatqanyn, rasymen kómek qajet adamdarǵa aqsha jınaý qıyndap ketkenin rastaıdy.
Belgili qoǵam belsendisi, bala quqyqtary jónindegi eks-ombýdsmen Arýjan Saın mundaı alaıaqtyq áreketterdiń jıi kezdesetinin aıtady:
"Bul birinshi ret bolyp turǵan jaǵdaı emes. Biz jańa jobamyzdy bastaǵan kezde, adamdar kelip, "balam aýyrady, aqsha berińizdershi" deıtin. Biz ondaıda barlyq dálelder men qujattardy suraımyz. Balasynyń dıagnozyn rastaıtyn qujattardy kórsetýdi talap etkende kóbisi izim-ǵaıym joq bolyp ketedi. Shynymen balasy aýyratyn keıbir ata-analar da qarjylaı kómek suraıdy. Biz olarǵa "aqshany óz qoldaryńyzǵa bermeımiz, tikeleı klınıkaǵa tóleımiz" degen kezde de kópshiligi baılanysyn úzedi", – deıdi Arýjan Saın.
"Asar-Úme" qorynyń jetekshisi Ashat Nurmashev te keıingi oqıǵalar týraly pikir bildirdi:
"Sońǵy bir jylda elimizde bolǵan jaǵdaılar halyqty da, óz jumysyn adal atqaratyn qorlardy da qatty abdyratyp tastady. Biz de osyndaı synnyń astynda qaldyq. Mysaly, bıyl qańtar men tamyz aralyǵynda qorymyz 72 otbasyny baspanamen qamtamasyz etti. Al byltyr dál osy merzimde bul kórsetkish 150 otbasy bolǵan edi", – deıdi Ashat Nurmashev.
Zańgerlerdiń aıtýynsha, qaıyrymdylyqqa aqsha aýdarar aldynda uıymdardyń senimdiligine kóz jetkizgen jón. Senimdi qorlardyń mynandaı negizgi belgileri bolady:
- resmı saıt pen áleýmettik paraqshalarynyń bolýy,
- qarjylyq esepteriniń,
- qujattarynyń jáne naqty fotoesepteriniń turaqty jarıalanyp otyrýy.
Májilis depýtaty Dınara Naýmova qaıyrymdylyq salasyndaǵy alaıaqtyqqa tosqaýyl qoıý úshin sıfrlyq platforma engizip, zańnamalyq ózgerister jasaýdy usynady:
"Biz bul salany sıfrlandyrý kerek dep jatyrmyz. Biryńǵaı platforma quryp, sol jerde qaıyrymdylyq qorlary men qarajat jınaıtyn basqa da adamdar tirkelip, jumysynyń ashyqtyǵyn dáleldeýi qajet. Zańnamany depýtattarmen birlese otyryp jetildirý kerek. Májilis pen Senat depýtattarymen birge osy baǵytta aýqymdy jumys atqarylady", – deıdi depýtat Dınara Naýmova.
Aıta ketsek,2025 jyly 15 shildede Úkimette ótken arnaıy baspasóz máslıhatynda Premer-mınıstr Oljas Bektenov Perızat Qaırat isine qatysty pikir bildirgen bolatyn. Úkimet basshysynyń sózinshe, búdjet aqshasynan bólek, halyqtan qaıyrymdylyq úshin jınalǵan aqsha da qoldy bolyp ketip jatyr. Ol mundaı keleńsizdikterdi tyıý úshin ashyqtyq pen baqylaý kúshti bolý qajet dep esepteıdi. Úkimet basshysy osyǵan baılanysty áriptesteri tarapynan usynys kútetinin de aıtty.
Sondaı-aq 2025 jyly 24 shildede Mádenıet jáne aqparat vıse-mınıstri Qanat Ysqaqov qaıyrymdylyq qorlary óziniń jumysy, halyqtan jınalǵan qarajattyń jumsalýy týraly BAQ-qa esep berýge mindetteletinin aıtty. Onyń aıtýynsha, "Kommerasıalyq emes uıymdar men úkimettik emes uıymdardyń qyzmeti týraly" zańǵa engiziletin ózgerister men túzetýler bıylǵy jyldyń boıynda talqylanyp, onyń jobasy Parlamentke 2026 jyldyń basynda usynylyp qalady.
Sý tasqynynan zardap shekkenderge kómek aqsha jınaǵan Biz birgemiz qorynyń tóraǵaıymy Perızat Qaırat pen Ǵanı Alashbaevaǵa 2025 jyly 25 shildede sot úkimi shyqty. Biri 10 jylǵa, ekinshisi 7 jylǵa sottaldy. Sotta 46 japa shegýshi sóz aldy.
Atyraýda qaıyrymdylyq jasaǵan bolyp, jurtty aldaǵan bloger sotta jaýap berip jatyr.
