Premer-mınıstr Oljas Bektenov Memleket basshysynyń «Jasandy ıntellekt dáýirindegi Qazaqstan: ózekti máseleler jáne ony túbegeıli sıfrlyq ózgerister arqyly sheshý» atty halyqqa Joldaýynda berilgen ekonomıkaǵa ınvestısıa tartý jónindegi tapsyrmalaryn júzege asyrý máseleleri boıynsha keńes ótkizdi. Onda mınıstrlikter men ákimdikterdiń óńirlerdegi ınvestısıa kólemin jáne ınvestısıalyq jobalardy iske qosý qarqynyn údete túsý jumystarynyń tıimdiligin arttyrýǵa nazar aýdaryldy, dep habarlaıdy Dalanews.kz
Premer-mınıstrdiń orynbasary – ulttyq ekonomıka mınıstri Serik Jumanǵarın men syrtqy ister mınıstriniń orynbasary Álibek Qýantyrovtyń, oblys ákimderiniń, sondaı-aq QR Bas prokýrorynyń birinshi orynbasary Jandos Ómirálıevtiń baıandamalary tyńdaldy.
Premer-mınıstr Oljas Bektenov Memleket basshysynyń 2029 jylǵa deıin el ekonomıkasyna $150 mlrd sheteldik ınvestısıa tartý týraly qoıǵan mindetine nazar aýdardy.
QR UEM derekteri boıynsha bıylǵy 9 aıda negizgi kapıtalǵa salynǵan ınvestısıanyń (NKI) jalpy kólemi 13,8 trln teńgeni quraǵan, bul 2024 jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 13,5%-ǵa artyq. Eń úlken ósim energetıka, óńdeý ónerkásibi, aýyl sharýashylyǵy jáne kólik salalarynda tirkeldi. Qarajattyń negizgi kólemi jyljymaıtyn múlik, kólik jáne taý-ken salasyna quıylǵan. Óńirler arasynda Astana qalasy, Túrkistan oblysy negizgi kapıtalǵa ınvestısıa tartý boıynsha josparly kórsetkishterge qol jetkizýde kósh bastap tur. Al Qaraǵandy, Atyraý, Ulytaý, Abaı, taǵy basqa da oblystar belgilengen mejeden artta qalyp otyr.
2025 jylǵy qazandaǵy jaǵdaı boıynsha Biryńǵaı ulttyq pýldyń sheńberinde elimizde 185 ınvestısıalyq joba júzege asyrylǵan, jyl sońyna deıin taǵy 268-in (2024 jyly – 230 ınvestısıalyq joba) iske qosý josparlanýda.
Jalpy tikeleı sheteldik ınvestısıalar (TSHI) kólemi $10,1 mlrd-ty qurady. Óńdeý ónerkásibi, qarjy sektory, kólik, baılanys jáne energetıka salalaryna qarajat belsendi tartylýda. Soltústik Qazaqstan, Aqmola jáne Túrkistan oblystary, sondaı-aq Astana qalasy TSHI boıynsha maqsatty kórsetkishke qol jetkizýde kósh bastasa, onyń qatarynda Pavlodar, Qaraǵandy, Atyraý, Aqtóbe, Almaty, Shyǵys Qazaqstan jáne Abaı oblystary bar.
Premer-mınıstr NKI tartý jónindegi jyldyq jospar 52,7%-ǵa oryndalǵanyn, al TSHI boıynsha bul jartysynan az ekenin atap ótti.
Oljas Bektenov qarqynnyń báseńdeýi kóbinese memlekettik organdar tarapynan jobalardy júzege asyrý merzimderin keshiktirý, basy artyq búrokratıalyq rásimder túrindegi kemshiliktermen baılanysty ekenin basa aıtty.
Atyraý oblysynda negizgi kapıtalǵa ınvestısıalar jónindegi jospardyń oryndalýy 42,8%-dy qurady. Ulytaý oblysynda iri kompanıalarǵa táýeldilik saqtalýda – NKI boıynsha 61,5%-dy qurap otyr. Onda orta kásiporyndarmen jumysty kúsheıtý tapsyryldy. Abaı oblysynda kórsetkish NKI boıynsha 70,4% jáne TSHI boıynsha – 26,2%. Jabdyqtardy jetkizip berýdegi keshiktirilýge baılanysty mys balqytý zaýyty, kúnbaǵys maıyn tazartý sehy sıaqty birqatar ónerkásiptik jobany júzege asyrýda túıtkildi máseleler týyndaýda.
«Ákimder men mınıstrler ınvestısıa tartý máselelerimen kún saıyn tikeleı aınalysýy tıis. Bul eń mańyzdy másele. Investısıa bolmasa, ekonomıkada eshqandaı damý bolmaıdy. Artta qalǵan óńirlerdiń ákimderine ınvestısıalar boıynsha nysanaly kórsetkishterge qol jetkizbegeni úshin óz orynbasarlaryn tártiptik jaýapkershilikke tartýdy tapsyramyn», — dep atap ótti Oljas Bektenov.
Jıyn barysynda ınvestorlardy súıemeldeý júıesiniń tıimdiligin arttyrý sharalary da qaraldy. İri ınvestısıalyq jobalardy ýaqtyly iske qosý úshin ınfraqurylym salý máselelerine kóńil bólindi.
Sondaı-aq ınvestorlar quqyqtaryn qorǵaý máseleleri talqylandy. Investısıalyq shtab pen QR Bas prokýratýrasynyń birlesken jumysy aıasynda jergilikti jerlerde ákimshilik kedergiler jedel joıylýda.
Tizilimge engizilgen ınvestorlarǵa qatysty «prokýrorlyq súzgini» engizý 380 zańsyz tekserý men 450 ákimshilik óndiristiń jáne eki 200-ge jýyq shekteý sharasynyń jolyn kesýge múmkindik berdi. El ekonomıkasyna qosqan úlesi shamamen 19 trln teńgeni quraıtyn 1800 ınvestorǵa kómek kórsetildi.
Keńes qorytyndysy boıynsha Premer-mınıstr memlekettik organdar basshylary men ákimderge ınvestısıa tartý, ınvestorlar úshin qolaıly jaǵdaı jasaý jumystaryn jandandyrýdy, sondaı-aq jobalardyń júzege asyrylýyn qadaǵalaýdy kúsheıtýdi tapsyrdy.
