Internet jelisinde: «Meshitter nege kóbeıip ketti?», «Meshit ornyna mektep nege salynbaıdy?» degen tárizdi túrli suraqtar (keıbireýi arandatýshylyq pıǵylda) týyndap jatady. Bul shynymen de osyndaı ma? Búkil álemdegi jaǵdaı qandaı? Qazaqstandaǵy jaǵdaı qandaı?
Qazaqstanda dál búgingi kúnde jalpy bilim beretin mektep sany – 7475. Jeke menshik mektepter 400-den asty. Memlekettik mektep qurylystary tolyqtaı búdjet esebinen salynady.
Al memleket esebinen birde bir meshit salynǵan emes! Meshit qurylystary tolyqtaı jekemenshik tulǵalardyń qaıyrymdylyq qyzmetiniń arqasynda jrgiziledi.
Meshit salýda halyqaralyq deńgeımen salystyrǵanda Qazaqstan qaı tusta? Endi osy suraqtarǵa birtindep jaýap berip kórelik.
Musylmandar sany eń kóp memleket Indonezıa halqynyń 90 paıyzy musylman, shamamen 250 mıllıon halyq bar. Sol Indonezıada meshitterdiń jalpy sany 1 mln-nan asady eken. Pákstanda meshitter sany 600 myńdaı.
Iranda 1979 jyly 25 000 meshit bolsa, qazir meshitter sany úsh ese kóbeıip 79 000-ǵa jetken.
Túrkıada meshitter sany jyldan jylǵa kóbeıip keledi. Sońǵy derekterde Túrkıadaǵy meshitter sany 90 myńǵa taıaǵan. Bir Stambuldyń ózinde juma namaz óteletin 3370 jámı-meshit bar. Al tek qaladaǵy namazhanalar sany 40 myńnan asatyn kórinedi.
AQSH-ta meshitter sany – 2800. Bir Nú-Iorkte 257 meshit jumys isteıdi. AQSH-ty qazir 10 mıllıonnan astam musylman mekendeıdi.
Fransıada 2600-deı meshit bar. Bir Parıjdiń ózinde júzge tarta meshit jumys isteıdi.
Anglıada eń alǵashqy meshit 1924 jyly salynsa qazir musylman ǵıbadathanalarynyń sany 2500-ge jetip qaldy. 2001 jyldan beri Londonda adam kelmeıtindikten 500-den astam shirkeý jabylyp, kerisinshe olardyń ornyna 423 meshit ashylǵan. Brıtandyqtar qazir «aǵylshyndyq hrıstıandyqtyń qırandylary ornynda gúldengen Londonstan paıda bolyp keledi» dep qaljyńdaıtyn boldy. Tipti, Londonnyń Hıtro áýejaıynda namaz oqıtyn oryn bar.
Reseıde 25 mıllıonǵa jýyq musylman bolsa oǵan 2500-deı meshit qyzmet etedi.
Italıada 500-den astam meshit bar.
Sońǵy on jylda Japonıada musylmandar sany eki esege kóbeıgen. Qazir Japonıada 110 meshit jumys isteıdi. Munda eń úlken problema – musylmandardy jerleý. Oryn jetistpeıdi.
Ońtústik Koreıada 300 myńdaı musylman bar.
Sonaý alystaǵy Brazılıada 150 meshit bar.
Qazaqstandaǵy meshitter sany 2500-deı ǵana. Onyń kóbi 50 adamdyq, júz adamdyq shaǵyn aýyldyq meshitter. 2 mıllıon astam halyq turatyn Almatyda namaz oqýǵa yntaly 500 myńnan astam adam bolady dep eseptesek, halyqaralyq norma boıynsha oǵan 300-den astam meshit qajet eken. Almatyda qazir bary 53 qana meshit!
Bıyl Qazaqstan halqy 20 mıllıonǵa jetkeli otyr. Onyń keminde 15 mıllıonǵy musylman. Bir ǵıbadathanaǵa ortasha eseppen sheteldik ólshemde 1600 adam keledi dep eseptesek 15 mıllıonǵa musylmanǵa keminde 7500 meshit qajet. Sondyqtan pitir, zeket, sadaqa sıaqty qaıyr-ıhsandaryńyzdy kárip-kásir, músápir jandarmen birge meshit qurylystaryna baǵyshtaý da úlken saýap bolyp tabylady.
