Perýashev: «Qazaqstan azamattyǵyn alýshylar tarıh pen qazaq tilinen synaq tapsyrsyn»

Dalanews 29 naý. 2017 09:48 644

Qazaqstan azamattyǵyn suraýshylar qazaq mádenıeti men tarıhy, memlekettik tilden emtıhan tapsyrýy tıis. Bul jergilikti halyqpen tildi túsinbeý nemese qalyptasqan dástúrdi bilmeýden týyndaıtyn janjaldardy boldyrmaý úshin kerek. Búgin Májilistiń jalpy otyrysynda depýtat Azat Perýashev Úkimet basshysyna osy mándegi depýtattyq saýal joldady,   – dep habarlaıdy sputniknews.kz.

– Gýmanıtarlyq jáne ekonomıkalyq daǵdarystardan, azamattyq soǵystardan qashýdyń nátıjesinde ekonomıkalyq mıgranttar men bosqyndar jappaı aǵylyp júr. Eýropa tájirıbesi kórsetkendeı, jaǵdaıy múshkil memleketterden qashyp keletin adamnyń sany artyp, mıgrasıalyq aǵym apatty úrdiske aınaldy. Olardy qabyldaıtyn elderdiń búdjetine qosymsha shyǵyn kelip, densaýlyq saqtaý men áleýmettik qamtamasyz etýge júk túsip, jumyssyzdyq artyp, qylmystyq jaǵdaı nasharlap ketýde. Onyń ústine ózge til, mádenıeti jáne etnıkalyq quramy jat elderden myńdaǵan mıgranttardyń baqylaýsyz kelýi qabyldaýshy elderdiń ulttyq biregeılikti saqtaýyna qaýip týǵyzady, – dedi Perýashev.

Depýtat óz sózinde birqatar memlekettegi bosqyndardyń qatysýymen bolǵan jantúrshigerlik oqıǵalardy mysalǵa keltirdi. Sondyqtan Eýropanyń birqatar eli syrtqy mıgrasıany shekteý jóninde sharalar qabyldaı bastaǵan. Depýtattyń aıtýynsha, Elbasynyń beıbit saıasaty men ekonomıkalyq reformalardyń arqasynda Qazaqstan búgingi kúni  laıyqty ómir súrýge bolatyn tartymdy memleketke aınalyp otyr.

– Sondyqtan elimiz jaqyn aımaqtardan qashqan bosqyndar úshin qyzyǵýshylyq týǵyzýy múmkin. Osyny eskerip, elimizde mıgrasıalyq daǵdarysty kútpeı-aq, ony retteý men qazaqstandyq biregeılikti qorǵaý jóninde aldyn ala sharalardy qolǵa alý qajet dep esepteımiz. Eń aldymen, zańnamany konstıtýsıaǵa sáıkestendirý aıasynda azamattyq týraly zańda Qazaqstannyń azamattyǵyn suraýshylardyń emtıhan tapsyrýy týraly normalar qarastyrylýy tıis. Atap aıtqanda, respýblıka Konstıtýsıasy, Qazaqstannyń mádenıeti men tarıhy, memlekettik til jóninde jáne taǵy basqalary. Bul usynys eshkimge eshqandaı dıskrımınasıa bildirmeıdi. Biraq olarǵa bizdiń halyq pen memleketti qurmetteýge týra keledi, – dep atap ótti depýtat.

Azamattyqqa quqyq alý úshin emtıhan tapsyrý Avstralıa, Avstrıa, Germanıa, Kanada, Nıderlandy, AQSH, Izraıl, Ońtústik Koreıa syndy kóptegen elde bar eken. Onyń ústine mundaı emtıhandy tapsyrý negizinen aqyly bolǵandyqtan, búdjetke eshqandaı júk túspeıdi.

Keıbir memleketterde emtıhandy azamattyq alǵysy kelgender ǵana emes, sonymen qatar eńbek mıgranttary nemese uzaq merzimge vıza alýshylar da tapsyrady. Mysaly, Golandıa men Reseıde.  «Onyń maqsaty tildi túsinbeý nemese qalyptasqan dástúrdi bilmeýden týyndaıtyn jergilikti halyqpen janjaldardy boldyrmaý. Bizdiń oıymyzsha, usynylyp otyrǵan bastama der kezindegi jáne konstıtýsıalyq reformaǵa sáıkes keledi», – dep túıdi sózin Perýashev.

 

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar