Pavlodarda orystildi balabaqsha tárbıeshileri memlekettik tildi úırenýde

Dalanews 16 maý. 2019 18:10 709

Memleket birtutas bolý úshin til ortaq, túsinik ortaq bolýy qajet. Til tutastyǵy saqtalǵan eldiń yntymaǵy da, yrysy da shaıqalmaıdy.

Sońǵy ýaqytta Pavlodar óńirinde memlekettik tildiń qulashyn keńeıtý, qoldanysyn arttyrý baǵytynda nátıjeli jumystar júrgizilip jatyr.

Óńirdegi «Ana tili» ortalyǵy memlekettik tildi orystildi qaýymǵa meńgertý maqsatynda birqatar jobalardy qolǵa alǵan bolatyn.



Ortalyq mamandary qazaq tilin birinshi kezekte balabaqsha tárbıeshileri jetik meńgerý tıis dep sanaıdy. Óser urpaqqa tálim-tárbıe beretin balabaqsha tárbıeshileri memlekettik tilde múdirmeı sóıleıtin bolsa, bul óz kezeginde baldyrǵandardyń da qazaq tilin erte bastan úırenýine jol ashary sózsiz.

Qazirgi kúni «Ana tili» ortalyǵy balabaqsha tárbıeshileri qazaq tilin oqytý kýrstaryn tramvaılarda ótkizýde. Bul da tegin emes, oblysta tramvaı jelisi jaqsy damyǵan. Bul óz kezeginde memlekettik tildi buqaralyq deńgeıde nasıhattaýda taptyrmaıtyn ádis.

«Ana tili» ortalyǵynyń jetekshisi Sholpan Kinjikovanyń aıtýynsha tramvaıdaǵy memlekettik tildi meńgerý kýrstaryna orys tobynda tálim beretin balabaqsha tárbıeshileri belsendi túrde qatysyp jatyr.


– Osynaý jobany «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy aıasynda qolǵa alyp otyrmyz. Baǵdarlama negizinde qazaq tilin úıretýge arnalǵan «Flesh trenıń» jobasy jasaldy. Memlekettik tildi úıretýdi tórt qabyrǵada qamalǵansha, tutas qalany aralap shyǵatyn travmaılarda ótkizsek degen ıdeıa áýelden oıymyzda bolǵan. Bul jobamyzdy «Nur Otan» partıasynyń oblystyq fılıaly, tramvaı basqarmasy jáne oblystyq tilderdi damytý jónindegi basqarmasy birden qoldap áketti.

Budan bylaı qazaq tilin oqytý sabaqtary tramvaılarda ótkiziletin bolady. Bul bir jaǵynan memlekettik tildiń nasıhatyn jasaýda óńirde buryn-sońdy bolmaǵan tyń ádis.



Sabaqtardyń joba-josparyn da barynsha pysyqtadyq. Árbir til úırený kýrstary belgili bir taqyrypqa arnalady. Aıtalyq, búgingi sabaǵymyzdyń taqyryby – Pavlodar qalasy.

Kýrsqa qatysatyn balabaqsha tárbıeshileri budan buryn ótken taqyryptardy qaıtalaı otyryp, Pavlodardyń keskin-kelbetin qazaq tilinde sýrettep shyǵady. Qalanyń kórikti jerlerin memlekettik tilde baıandap, óz oılaryn ortaǵa salady.


Balabaqsha tárbıeshileriniń memlekettik tildi meńgergeni asa mańyzdy. Olar qazaq tilinde oılaý jáne sóıleý qabiletterin damytsa, tıisinshe úırengenin baldyrǵandarmen de bólisedi, – deıdi bul rette «Ana tili» ortalyǵynyń jetekshisi Sholpan Kinjikova.

Onyń atap ótkenindeı, qazirgi tańda osynaý joba aıasynda barlyǵy 10-15 adam turatyn eki topta memlekettik tildi úırenip jatyr. Sabaq 2 aıǵa jalǵasady, balabaqsha tárbıeshileri aptasyna 3-4 ret qazaq tilin úırený kýrstaryna qatysady.

Osynaý kýrstyń bereri mol ekenin balabaqsha tárbıeshileri da jaqsy túsinip otyr. Pavlodar qalasy №111 balabaqshasynyń tárbıeshisi Evgenıa Zaısevanyń pikirinshe, kún ótken saıyn memlekettik tilge degen suranys artyp keledi. Memlekettik tildi meńgergen kadrlardyń kareralyq baspaldaqpen ósý múmkindigi de mol.



–  Meniń tárbıeshi bolǵanyma bıyl 15 jyl toldy. Osynaý kýrsqa qatysyp júrgenime bir jarym aıǵa jýyqtady. Sózdik qorym tolyǵyp qaldy. Qazaqsha amandasyp, dúkennen ózime kerekti taýardy satyp alyp júrmin. Eń bastysy, úırengenińdi ómirde qoldana bilý ǵoı. Osy jaǵynan qazaq tilin úıretý kýrstary nátıjesin berýde.

Alǵashqy sabaqtar kabınette ótken bolatyn. Kýrstar tramvaıda ótkizilgeli beri buǵan qyzyǵýshylyq tanytqan azamattardyń qatary kóbeıip keledi.

Kýrsqa deıin de qazaq tilin shamaly biletin edim. Atalǵan jobanyń nátıjesinde memlekettik tildi meńgerýdegi deńgeıimniń ájeptáýir óskenin baıqadym.


Balalarym bastaýysh synypta oqıdy. Buryndaǵy qazaq tili sabaǵyna kómektesken kezde, keıbir sózderdiń maǵynasyn túsinbeı qınalýshy edik. Qazir ol kezeńnen ótken sekildimiz. Qazaq tilinen sabaǵyna daıyndalatyn balalaryma da kómektesetin deńgeıge jettim.

 Osy kýrs arqyly sózdiń jalǵaýlaryn durys jalǵap úırenip, jumystaǵy sózdik qorym kóbeıdi. Meniń balabaqshadaǵy tobymda barlyǵy 28 bala bar. Talap boıynsha biz olarǵa 3 tilde tárbıe berý kerekpiz. Osy kýrstyń nátıjesinde baldyrǵanmen qazaqsha tildesýdi jetik deńgeıde meńgeretinime senimdimin» deıdi ol.



 

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar