Jeke paraqshama osydan birshama ýaqyt buryn taksıge mingende kórgenderimdi post qylyp jazǵan edim. Keıinnen meniń jazbam biraz adamǵa unamaǵan soń, óshirýge májbúr boldym. Biraq bireýler onyń skrın-kopıasyn jasap, meni qazaqqa qarsy adam retinde kórsetýge tyrysty.
Birinshiden, men posty joıǵan sebebimdi túsindirsem. Postqa pikir jazǵan adamdardy qazaq ultshyldary ulttyq turǵydan kemsitti. Bul zań boıynsha qylmys bolyp sanalady. Sol adamdar ultshyldardy sotqa berýi múmkin. Sondyqtan amalsyz postymdy joıdym.
Ekinshiden, men tek kórgen dúnıemdi ǵana jazdym. Taksıster kórip, bilip uıalar degen oı boldy. Oǵyz Doǵan banktegi qazaqtardy synaǵanda ultshyldar qatty qýanyp, ony naǵyz batyr dep sanady. Al men kemshiligimizdi aıtqanymda qazaqtar muny qabyldaı almaı, «satqyn», «orysqul» dep aıyptaǵanyn qalaı túsinýge bolady?
Sonda bul qalaı? Bizder taksısterdiń tárbıesiz, ústi-basy alqam-salqam, jumys oryny kir, sasyq ekenin aıtpaı, úndemeı júre berýimiz kerek pe?
Bankte jumys isteıtin qyz Oǵyz Doǵannan búkil eldiń aldynda keshirim surady. Al meniń basymnan ótken jaǵdaı qazaqtardyń jekkórýshiligin týǵyzǵanyn qalaı túsinýge bolady?
Meninshe, qazaqtardyń arasynda tilden basqa da máseleler men kemshilikter jetip artylady. Bul bir taksıstiń basyndaǵy jaǵdaı emes, elimizde mundaı myńdaǵan taksıst bar. Sizder de men sıaqty olarǵa syn-eskertýlerińizdi aıtyp júrgenderińizge senimdimin. Olar nege kóligin jóndemeıdi? Erteńgi kúni bireýdiń balasyn mert etse ne dep jaýap beredi? Kóliktiń ishindegi kir men mıkrob qanshama aýrý týǵyzatynyn nege oılamaıdy?
Almatynyń taksısteri jol aqysyn tóleseń de, jolaı kisi alýyn qoımaıdy. Mundaı ádet ózge elde múlde joq. Aıtsań, aıypty bolasyń. Bul durys pa?
Olar ózderiniń osyndaı kúıge túskenin nege ózge ult ókilderinen kóredi? Kim osy shirik ıdeologıany olardyń basyna salyp júrgenin bilmeımin.
Qazaqtar basyndaǵy qıyndyqty naqty bir ulttan kórýi orynsyz.
Kópshiligimiz bul qasiret úshin Keńes odaǵynyń kináli ekenin bilmeımiz.
Olarǵa qazaqtan basqa elder de repressıa men asharshylyqty bastan keshkenin aıtsań, bárine orystardy kinálap, aıtqandarynan qaıtpaıdy.
Sonda arǵy ata-babalarymyz Abylaı han, Táýke han, Tóle bı, Áıteke bı, Qazybek bıler Reseı patshasyna ant berip, áskerin surap jońǵar men Sın ımperıasynan qazaq jerin qorǵap, 300 jyl tynysh ómir súrgenin qalaı umytýǵa bolady?
Mine, 30 jylǵa taqaý ýaqyttan beri jeke el bolyp ómir súrip kelemiz. Reseı bizge óktemdigin júrgizýin toqtatty. Endigi jerde olardan qorqyp, jaý sanap, jastardyń mıyn ashyta berýge bolmaıdy. Endi ekinshi KSRO eshqashan ornamaıdy.
Ultshyldarǵa aıtarym qazaqtyń namysyn, tilin ózimiz mádetneıt pen bilimge qulash uryp qana kóterýimiz kerek. Basqa ultqa til tıgizip, ushpaqqa shyqpaımyz. Orysfobıasymen qazaq elin masqaralaı bermeıik, aǵaıyn.
Taǵyda aıta ketetin jaıt, eger qazaq taksıst meniń quqymdy buzsa, qazaq mektebinde muǵalimder balalardy ursa, qazaq jastary kóshede túkirse, boqaýyz sóz aıtsa, úlkenderdi syılamasa mundaı sátte únsiz qalaı almaımyn. Óıtkeni bul meniń azamattyq paryzym. Shyndyq qana elimizdi damytyp, órge súıreıtinin umytpaıyq, aǵaıyn!
Gúljan ERǴALIEVA, Feısbýktaǵy jazbasy
https://dalanews.kz/36087
