جەكە پاراقشاما وسىدان ءبىرشاما ۋاقىت بۇرىن تاكسيگە مىنگەندە كورگەندەرىمدى پوست قىلىپ جازعان ەدىم. كەيىننەن مەنىڭ جازبام ءبىراز ادامعا ۇناماعان سوڭ، وشىرۋگە ءماجبۇر بولدىم. ءبىراق بىرەۋلەر ونىڭ سكرين-كوپياسىن جاساپ، مەنى قازاققا قارسى ادام رەتىندە كورسەتۋگە تىرىستى.
بىرىنشىدەن، مەن پوستى جويعان سەبەبىمدى تۇسىندىرسەم. پوستقا پىكىر جازعان ادامداردى قازاق ۇلتشىلدارى ۇلتتىق تۇرعىدان كەمسىتتى. بۇل زاڭ بويىنشا قىلمىس بولىپ سانالادى. سول ادامدار ۇلتشىلداردى سوتقا بەرۋى مۇمكىن. سوندىقتان امالسىز پوستىمدى جويدىم.
ەكىنشىدەن، مەن تەك كورگەن دۇنيەمدى عانا جازدىم. تاكسيستەر كورىپ، ءبىلىپ ۇيالار دەگەن وي بولدى. وعىز دوعان بانكتەگى قازاقتاردى سىناعاندا ۇلتشىلدار قاتتى قۋانىپ، ونى ناعىز باتىر دەپ سانادى. ال مەن كەمشىلىگىمىزدى ايتقانىمدا قازاقتار مۇنى قابىلداي الماي، «ساتقىن»، «ورىسقۇل» دەپ ايىپتاعانىن قالاي تۇسىنۋگە بولادى؟
سوندا بۇل قالاي؟ بىزدەر تاكسيستەردىڭ تاربيەسىز، ءۇستى-باسى القام-سالقام، جۇمىس ورىنى كىر، ساسىق ەكەنىن ايتپاي، ۇندەمەي جۇرە بەرۋىمىز كەرەك پە؟
بانكتە جۇمىس ىستەيتىن قىز وعىز دوعاننان بۇكىل ەلدىڭ الدىندا كەشىرىم سۇرادى. ال مەنىڭ باسىمنان وتكەن جاعداي قازاقتاردىڭ جەككورۋشىلىگىن تۋعىزعانىن قالاي تۇسىنۋگە بولادى؟
مەنىنشە، قازاقتاردىڭ اراسىندا تىلدەن باسقا دا ماسەلەلەر مەن كەمشىلىكتەر جەتىپ ارتىلادى. بۇل ءبىر تاكسيستىڭ باسىنداعى جاعداي ەمەس، ەلىمىزدە مۇنداي مىڭداعان تاكسيست بار. سىزدەر دە مەن سياقتى ولارعا سىن-ەسكەرتۋلەرىڭىزدى ايتىپ جۇرگەندەرىڭىزگە سەنىمدىمىن. ولار نەگە كولىگىن جوندەمەيدى؟ ەرتەڭگى كۇنى بىرەۋدىڭ بالاسىن مەرت ەتسە نە دەپ جاۋاپ بەرەدى؟ كولىكتىڭ ىشىندەگى كىر مەن ميكروب قانشاما اۋرۋ تۋعىزاتىنىن نەگە ويلامايدى؟
الماتىنىڭ تاكسيستەرى جول اقىسىن تولەسەڭ دە، جولاي كىسى الۋىن قويمايدى. مۇنداي ادەت وزگە ەلدە مۇلدە جوق. ايتساڭ، ايىپتى بولاسىڭ. بۇل دۇرىس پا؟
ولار وزدەرىنىڭ وسىنداي كۇيگە تۇسكەنىن نەگە وزگە ۇلت وكىلدەرىنەن كورەدى؟ كىم وسى شىرىك يدەولوگيانى ولاردىڭ باسىنا سالىپ جۇرگەنىن بىلمەيمىن.
قازاقتار باسىنداعى قيىندىقتى ناقتى ءبىر ۇلتتان كورۋى ورىنسىز.
كوپشىلىگىمىز بۇل قاسىرەت ءۇشىن كەڭەس وداعىنىڭ كىنالى ەكەنىن بىلمەيمىز.
ولارعا قازاقتان باسقا ەلدەر دە رەپرەسسيا مەن اشارشىلىقتى باستان كەشكەنىن ايتساڭ، بارىنە ورىستاردى كىنالاپ، ايتقاندارىنان قايتپايدى.
سوندا ارعى اتا-بابالارىمىز ابىلاي حان، تاۋكە حان، تولە بي، ايتەكە بي، قازىبەك بيلەر رەسەي پاتشاسىنا انت بەرىپ، اسكەرىن سۇراپ جوڭعار مەن سين يمپەرياسىنان قازاق جەرىن قورعاپ، 300 جىل تىنىش ءومىر سۇرگەنىن قالاي ۇمىتۋعا بولادى؟
مىنە، 30 جىلعا تاقاۋ ۋاقىتتان بەرى جەكە ەل بولىپ ءومىر ءسۇرىپ كەلەمىز. رەسەي بىزگە وكتەمدىگىن جۇرگىزۋىن توقتاتتى. ەندىگى جەردە ولاردان قورقىپ، جاۋ ساناپ، جاستاردىڭ ميىن اشىتا بەرۋگە بولمايدى. ەندى ەكىنشى كسرو ەشقاشان ورنامايدى.
ۇلتشىلدارعا ايتارىم قازاقتىڭ نامىسىن، ءتىلىن ءوزىمىز مادەتنەيت پەن بىلىمگە قۇلاش ۇرىپ قانا كوتەرۋىمىز كەرەك. باسقا ۇلتقا ءتىل تيگىزىپ، ۇشپاققا شىقپايمىز. ورىسفوبياسىمەن قازاق ەلىن ماسقارالاي بەرمەيىك، اعايىن.
تاعىدا ايتا كەتەتىن جايت، ەگەر قازاق تاكسيست مەنىڭ قۇقىمدى بۇزسا، قازاق مەكتەبىندە مۇعالىمدەر بالالاردى ۇرسا، قازاق جاستارى كوشەدە تۇكىرسە، بوقاۋىز ءسوز ايتسا، ۇلكەندەردى سىيلاماسا مۇنداي ساتتە ءۇنسىز قالاي المايمىن. ويتكەنى بۇل مەنىڭ ازاماتتىق پارىزىم. شىندىق قانا ەلىمىزدى دامىتىپ، ورگە سۇيرەيتىنىن ۇمىتپايىق، اعايىن!
گۇلجان ەرعالييەۆا، فەيسبۋكتاعى جازباسى
https://dalanews.kz/36087
