«Myqty maman»

Dalanews 09 sáý. 2017 05:16 930

Jaqynda bizdiń mekemege shetelde oqyp kelgen bir jas jigit qyzmetke ornalasty. Áriptesterim «AQSH-ta oqyp kelgen, myqty maman» dep maqtaýyn asyrdy. Ústinen aq kóılek, galstýk, kostúm-shalbar túspeıdi. Qashan kórseń qolyna áldebir qaǵazdy ustap, bastyqtyń bólmesine qaraı qustaı ushyp bara jatqanyn kóresiń. Soǵan qaraǵanda myqty maman bolsa myqty shyǵar dep qoıǵanmyn.  

Taıaýda álgi jigit meniń bólmeme telefon shalyp, ózine kelip ketýimdi, aqyldasatyn sharýa bar ekenin aıtty. Jurt maqtaǵan «myqty maman» ózi shaqyryp, meniń «aqylyma» muqtaj bolyp turǵanda qalaı qarap turaıyn. Telefonnyń tutqasyn qoıa salyp, tómende oranalasqan «myqty mamannyń» bólmesine kóp kúttirmeı, jetip bardym.

Jyly amandasqannan keıin joǵarydan (mınıstrlikten) kelgen bir ádepki hatqa (mundaı hattar bizdiń mekemege jıi keledi) qazaq tilinde jaýap jazý kerek ekenin aıtty.

Sóıtsem sol bir qazaq tilindegi úsh-tórt sóılemge AQSH-ta dúnıeniń oqýyn taýysyp kelgen «mamannyń» mıy jetpeı jatyr eken. Sondaǵysy «Sizderdiń tapsyrmalaryńyz boıynsha osyndaı, osyndaı jumystar atqaryldy» degen jaýaptyń qısynyn keltire almaı, qatty qınalypty.

Bizdiń mekemedegi qazaq tiline júıirik maman bolǵan soń, qazaqsha qujattar meniń bir qaraýymnan ótetin. Sondyqtan «myqty mamannyń» mıy jetpegen jaýap hatty taban astynda jazyp berdim. Ol qatty rıza boldy.

«Myqty mamannyń» túr-syqpyty «Bolashaq» baǵdarlamasy boıynsha oqyp kelgen jastarǵa uqsaǵan soń:

– «Bolashaq» baǵdarlamasy boıynsha oqydyńyz ba? – dep suradym.

– Joq. Óz aqshammen AQSH-ta tórt jyl bilim aldym, – dedi.

– Sonda qandaı mamandyqty ıgerdińiz?

– «Indýstrıaldy ekonomıka» mamandyǵy boıynsha bilim aldym, – dedi. Myna jaýaptan keıin qazaq tilin bilmeıtini bolmasa (bul endi bizdegi ádepki jaǵdaı ǵoı, tipti, sizge kim aıtty qazaq tilin bilmeý kemshilik dep) shynymen de «myqty maman» ekenin túsingendeı boldym. «Myqty mamannyń» qanshalyqty myqty ekenin synaı túskim kelip:

– Bálenshe-eke, bizdiń Qazaqstanda ózińiz aıtqan «ındýstrıaldy ekonomıka» bar ma? – dedim.

– Aǵasy, bizdiń elden ondaı «ındýstrıaldy ekonomıka» joq qoı. Ondaı ekonomıka myna irgedegi Qytaı men Reseıde, sonaý... AQSH-ta bar, – dedi.

– Eee.. – dep til ushyna kelgen «Sonda siz sekildi «myqty mamannyń» Qazaqstanǵa alyp-qosar qandaı paıdasy bar?» degen suraqty qoıýdy artyq sanap, áńgimeni kilt úzýge týra keldi.

Jalpy elimizde memlekettik búdjet esebinen syrt elde oqyp kelgen (qazaqsha bilmeıtin) mundaı «myqty mamandar» kóp qoı. Biraq qaltasynan qyrýar aqsha shyǵaryp, Qazaqstanda joq mamandyqty ıgergen myna «myqty mamannyń» is-áreketin aqylǵa syıdyra almadym. Memlekettiń esebinen oqysa túsinýge bolar edi (bizdiń qazynamyz keń qoltyq qoı, shirkin).

Endi mine, elde joq mamandyqty ıgergen «myqty maman» burynǵy KazPI-di bitirgen «ortanqol mamannyń» (ózimdi osylaı baǵalaımyn) kómegine muqtaj bolyp júrgeni.

Búginde mundaı aqylǵa sımaıtyn áreketterge jıi kezdesetin boldym. Sondyqtan oǵan bas qatyrýdyń qajeti joq shyǵar, á?

Jarbol KENTULY, oqyrman. 

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar
UQK-da aýys-túıis boldy
16 qyr. 2024 09:34