Mahambet Dosmuhambetov: «Atyraýdyń qoınaýy munaıǵa ǵana emes, tarıhı qundylyqtarǵa da toly»

Dalanews 19 qar. 2020 10:08 1176

Atyraýda QR Tuńǵysh Prezıdenti kúni qarsańynda Mıaly qorǵanynan tabylǵan «Uly dala jaýhary» atty Altyn adam rekonstrýksıasynyń ashylý saltanaty ótti. Sharaǵa Atyraý oblysy ákimi Mahambet Dosmuhambetov arnaıy qatysty, – dep habarlaıdy Atyraý oblystyq komýnıkasıalar qyzmeti.

Ashylý saltanaty barysynda Mıaly qorǵandarynan tabylǵan 250-ge jýyq tarıhı qundylyq kórermen nazaryna usynyldy.

Sharaǵa arnaıy qatysqan oblys ákimi Mahambet Dosmuhambetov tarıhty túgendeý jumystary ár kez basty nazarda ekenin aıtty. Onyń sózinshe, tól tarıhymyzdyń tamyry tereńde. Óz dáýirinde Uly memleketter quryp, álem órkenıetine úles qosqan elmiz. Sońǵy jyldary tabylǵan myńdaǵan jyldardyń syryn búgip jatqan baǵa jetpes tarıhı jádigerler oǵan naqty mysal bola alady.

– Bıyl tabylǵan sarmat taıpasynyń aqsúıegi  tarıhı jadymyzdy jańǵyrtqan jańalyq boldy. Búgin kýá bolyp otyrǵan Mıaly qorǵandarynan tabylǵan ekinshi «Altyn adam» da Uly dalamyzdyń dara jaýhary. Qundy jádigerlerimiz bizdiń 2 myń jyl burynǵy tereń tarıhymyzdy zertteýge múmkindik beredi.

Atyraý ólkesiniń qoınaýy tek qazba baılyqqa ǵana emes, tarıhı qundylyqtarǵa da toly. Tól tarıhymyzdy túgendeý jumystary basty nazarymyzda bolady. Topyraǵy tarıhqa tunǵan Atyraý óńiriniń ulttyq kodty jańǵyrtýdyń ustynyna aınalaryna senemin, – dedi aımaq basshysy Mahambet Dosmuhambetov.


Oblys ákimi sondaı-aq shara barysynda ulttyq qundylyqtarymyzdyń jandanýyna eren eńbek sińirip júrgen Qyrym Altynbekovtiń eńbekterin erekshe atap ótip, arnaıy rızashylyǵyn bildirdi.

Mıaly qorǵandaryna júrgizilgen qazba jumystarynyń ǵylymı jetekshisi Marat Qasenovtiń aıtýynsha, qazba jumystary nátıjesinde tabylǵan áıel adam Sarmat taıpalaryna tıesili. Áıeldiń ústindegi kıimi ártúrli jádigerleri men buıymdarynyń kóbi altynnan jasalǵan.

– Qabirdi topyraqtan tazalaý kezinde altyn japsyrmalar men altyn syrǵanyń bólikteri de shyqty. Qańqanyń aıaq jaǵynan pishini shar tárizdes, tórtqulaqty qola qazan tabyldy. Jalpy bıiktigi  23 sm bolatyn qola qazannyń pishini shar tárizdes. Qazannyń tiginen ornalasqan 4 tutqasy bar, qarama qarsy ornalasqan ekeýi jylqynyń stıldik beınelengen túrinde, qazan ishine qarap turǵandaı áser beredi. Jylqynyń jaly, qulaǵy jáne quıryǵy anyq beınelengen. Odan bólek temirden jasalǵan 2 at ábzeli, beldik japsyrmalary, syrǵa, qus beıneli japsyrmalar, altyn japsyrma, qola jebe ushtary, qysh ydys  sekildi jádigerler de anyqtaldy, – deıdi Marat Qasenov.

Sonymen qatar arheolog Atyraý óńirinde obalardyń kóp ekendigin, áli de biraz tarıhı qundylyqtar zerttelip jatqanyn atap ótti.

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar