Kólsaı kólderi. «Parkter sherýi – 2025» aksıasy jastardy tabıǵatty aıalaýǵa úndedi

Jarbol Kentuly 05 maý. 2025 13:07

«Kólsaı kólderi» MUTP «Parkter sherýi-2025» tabıǵat qorǵaý aksıasy aıasynda 85 is-shara ótkizilip, 685 aǵash otyrǵyzyldy, 168 uıa ornatyldy, 5,3 tonna qoqys shyǵaryldy. Sharalarǵa 4252 adam qatysty. Bul týraly Kólsaı kólinde ótken aksıanyń qorytyndy jıynynda belgili boldy.

Onyń ishinde dóńgelek ústel, taqyryptyq kórmeler, mektep oqýshylarymen kezdesý dáristeri, «Taza Qazaqstan», «Taza aımaq», «Móldir bulaq», «Sý tirshilik kózi» aksıalary bar.

Kólsaı kólinde ótken qorytyndy jıyn mektep oqýshylarynyń qolóner buıymdary men sýretteriniń kórmesinen bastaldy. Oqýshylar tabıǵatty qorǵaý, ekologıa taqyrybynda 50-den astam týyndy usyndy. Olardyń eń úzdigin kásipker Qanat Óskenov satyp aldy.

Qalǵan sýret, qolóner buıymdary «Kólsaı kólderi» MUTP mýzeıine qoıylmaq. Jıynda úzdik sýretter men qolóner buıymdarynyń avtorlary, sonymen qatar tabıǵat týraly óz shyǵarmashylyǵynan óleń shyǵarý, bı konkýrstarynyń da jeńimpazdary srnaıy syılyqtarǵa ıe boldy.

Bıyl 19-shy ret ótkizilgen Parkter sherýine Kegen aýdanyndaǵy 16 mektep belsene qatysqan. Olardyń ishinde eń belsendi 6 mektepti «Kólsaı kólderi» memlekettik ulttyq tabıǵı parkiniń dırektory Baqyt Júnisov arnaıy syılyqtarmen marapattady. Atap aıtqanda Kegen aımaǵy boıynsha İńkárbek Jumaǵulov atyndaǵy orta mektep 1-shi, Bóleksaz orta mektebi 2-shi, Qarqara orta mektebi 3-shi orynǵa, Jalańash aımaǵy boıynsha Jamal Ermegıaev atyndaǵy orta mektep, A.Túrkebaev atyndaǵy mektep-lıseıi, Maıly Ormanov atyndaǵy orta mektebi 1,2,3 oryndarǵa ıe boldy.

Jıynda aksıaǵa demeýshilik kómek kórsetken JK «Maqsat», JK «Alban», «Arn Grýpp» JSHS-ne, «Pana» JSHS-ne, JK Bulaqbaeva, «JS Travel» JSHS-ne, JK «NurSaıa», NP Kólsaı JSHS-ne, JK «Tilemisov», «Saf Group De» JSHS-ne de Ulttyq park basshylyǵy alǵys bildirdi.

Qorytyndy jıynǵa Kegen aýdanynyń ákimi Nurbaqyt Teńizbaev, «Órleý» Almaty oblysy boıynsha kásibı damý ınstıtýtynyń dırektory Qaısar Nurlybaev, Kegen aýdany orman sharýashylyǵy mekemesiniń dırektory Aıbolat Áskerbekuly jáne mektep oqýshylary men BAQ ókilderi qatysty.

Aıta keteıik, 22 naýryz ben 05 maýsym aralyǵynda respýblıka boıynsha qoryqtar men ulttyq parkter arasynda «Parkter sherýi» aksıasy ótedi. Aksıanyń maqsaty — erekshe qorǵalatyn tabıǵı aýmaqtardyń ózekti máselelerine adamzattyń janashyrlyq kózqarasyn qalyptastyrý. Aksıa kezinde túrli baıqaýlar, dóńgelek ústel, ekologıalyq aksıalar (tazalyq jumystary, aǵash otyrǵyzý, bulaq kózderin tazalaý), taqyryptyq kórmeler men konsertter uıymdastyryldy.

«Kólsaı kólderi» memlekettik ulttyq tabıǵı parki 2007 jyldan beri aksıa aıasynda týǵan jer tarıhy men mádenıetin nasıhattaýǵa, tabıǵatqa degen súıispenshilikti arttyrýǵa baǵyttalǵan sharalardy uıymdastyryp keledi.

«Kólsaı kólderi» MUTP 2007 jyly Qazaqstan Respýblıkasy Úkimetiniń 07 aqpandaǵy qaýlysymen qurylǵan. Qazirgi tańda Ulttyq park 161 045 myń gektar aýmaqty alyp jatyr.

Park aýmaǵynda teńiz deńgeıinen 1800-3500 metr bıiktikte ósetin ósimdikter men janýarlar álemi, keremet ózenderi men kólderi, qyrly landshaftary áli de bolsa, adam aıaǵy baspaǵan, sharýashylyq tirshiligi júrgizilmegen, erekshe tabıǵı orta kezdesedi. Olardyń ishinde asa qundy tabıǵı ásemdiligimen kóz tartatyn Kólsaı, Qaıyńdy, Saty, Kúrmeti, Qudyrǵy, Kishi Órikti, Úlken Órikti sekildi barlyǵy úlkendi — kishili 20-daı ózen, Soltústik Tán-SHan taýynyń Kúngeı Alataý silemderindegi Shelek ózenine quıady.

«Kólsaı kólderi MUTP 2024 j. boıynsha qysqasha qorytyndysy

Ulttyq parktiń negizgi qyzmetinen bólek, rekreasıalyq qyzmet túrlerinen 2024 jyly 260 262 804,51 teńge qarajat túsken. Park aýmaǵyna 2024 jyly 395 386 adam kelgen. 2025 jyly bul kórsetkish 400 000-nan asady dep kútilýde. Ótken jyly respýblıkalyq bújetke erekshe qorǵalatyn tabıǵı aýmaqty paıdalanýdan 84 394 700 teńge qarajat quıylǵan. Jyl sońyna deıin park aýmaǵynan 103 tonna qatty turmystyq qaldyqtar shyǵarylǵan.

Týrıser men kelýshilerge qolaıly jaǵdaı jasaý maqsatynda abattandyrý men sıfrlandyrý jumystary turaqty túrde júrgizilýde. 2024 jyly Almaty oblysy týrızm basqarmasynan Qaıyńdy kólinen 450 m. baspaldaq joldar salý úshin qarajat bólinip, jasalyndy. Oǵan deıin Kólsaı kóli mańynda baspaldaq joldar salynǵan. Kólsaı baqylaý ótkizý tospasyna kartasymen tólem qabyldaý júıesi iske qosyldy. Qaıyńdy baqylaý ótkizý tospasyna elektrondyq shlagbaým ornatyldy. Tómengi Kólsaı kóline 3 jerge turmystyq qatty qaldyqtardy jınaqtaıtyn qalqalar jasalyndy.

Ulttyq park aýmaǵyndaǵy Sanıtarlyq gıgıenalyq toraptar sany – 11. Kólsaı kólinde – 6, Qaıyńdy kólinde -5 danasy ornatylǵan.

Tómengi Kólsaı kólindegi avto turaqtan kóldiń jaǵasyna deıingi joldarǵa 8 dana kóshe jaryqtandyrý shamdary ornatylady.

Tómengi Kólsaı kóline TOO «Freedom» kompanıasy 9 dana Sergek jáne 15 dana beınebaqylaý kamerasyn ornatty.

«Kólsaı kólderi» MUTP aýmaǵynda «Jasyl damý» baǵdarlamasy pılottyq jobasy júzege asyrylýda. Maqsaty erekshe qorǵalatyn tabıǵı aýmaqta tazalyqty saqtaý, adamdardyń tabıǵatqa degen qarym-qatynasyn ózgertý bolyp tabylady. Tómengi Kólsaı kóline qatty turmystyq qaldyqtardy iriktep jınaýǵa arnalǵan 2 dana fandomat, 14 dana kúl-qoqys jınaıtyn úlken konteıner, 10 dana banner, 3 dana ár túrli qoqys salatyn jáshik ornatylyp jáne 120 myń dana bıoydyraıtyn paketter berildi.

Ulttyq park aýmaǵyna kelgen demalýshylarǵa marshrýt pen júrip ótý úshin arnaıy 9 týrısik marshrýttyń uly telefon arqyly júrip ótýge arnalǵan oflaın kartasy jasalyndy.

«Kólsaı kólderi MUTP 2025 jyldyń jazǵy týrızm maýsymyna daıyn

Bul jumystar 2025 jyly da jalǵasyn tabady. Atap aıtqanda, Ortalyq keńsede ornalasqan mýzeı men Kólsaı BÓT-nyń jobalyq smetalyq qujattamasyn jasaý. Sanıtarlyq gıgıenalyq qondyrǵylar (SGÝ) jumysyn qadaǵalaý jáne ornatý. Qaıyńdy kóline pırstar salý. Tómengi Kólsaı kólinen Ortańǵy Kólsaı kóliniń aralyǵynda týrısik soqpaq salý (7100 shaqyrym) abattandyrý, jańa aqparattyq taqtalar ornatý.Tańbaly tas, Sýyqtoǵaı shatqaly týrısik baǵytynda BÓT-na shlagbaým ornatý. Tómengi Kólsaı kóline, Tańbaly tas, Sýyqtoǵaı shatqaly, Kaıyńdy, TQQ jınaıtyn qalqalar orynyn daıarlaý jumystary júrgiziledi.


Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar