Bıyl qańtar-mamyr aralyǵynda jemqorlyq qylmystary boıynsha kúdikti dep taný týraly qaýly 640 adamǵa shyǵarylǵan, bul byltyrmen salystyrǵanda 3%-ǵa az. Sondaı-aq, 464 adam qylmys jasaǵany anyqtalǵan, bul byltyrmen salystyrǵanda 4,3%-ǵa kóp, ıaǵnı bul kórsetkish boıynsha ósim baıqalady. Bul týraly Ranking.kz sarapshylarynyń taldaýynda qamtylǵan, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Bıyl bes aıda sybaılas jemqorlyqqa qatysty quqyqbuzýshylyqtar boıynsha 405 aıyptalýshynyń isi sotqa berildi, bul byltyrǵy qańtar–mamyr aılarymen salystyrǵanda 9,2%-ǵa artyq.
Sotqa joldanǵan mundaı ister boıynsha eń jıi jaýapqa tartylǵandar - ákimdikter men olardyń qurylymdyq bólimsheleriniń qyzmetkerleri boldy: 66 adam (32%-ǵa kem). Buǵan qosa İshki ister organdarynyń 49 qyzmetkeri, Qarjy mınıstrliginiń 16 qyzmetkeri, Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń 11 qyzmetkeri jáne İshki ister mınıstrliginiń Qylmystyq-atqarý júıesi komıtetiniń 7 qyzmetkeri de sotqa tartylǵandar qatarynda.
Osy kezeńde sybaılas jemqorlyq qylmystary boıynsha sotqa 12 mınıstrlikten 57 qyzmetkerdiń isi joldanǵan, byltyr bul kórsetkish 54 adam bolǵan.
"Naqtylaı ketsek, bul jerde derekteri naqty kórsetilgen mınıstrlikter men olardyń qyzmetkerleri týraly sóz qozǵalyp otyr. Mysaly, QR İİM bul tizimge kirmeıdi, sebebi derekter búkil mınıstrlik boıynsha emes, tek jekelegen bólimsheler men departamentter boıynsha ǵana berilgen. Al elimizde barlyǵy 21 mınıstrlik jumys isteıtinin eskersek, bul málimetter tolyq bolmaýy da múmkin. Sondaı-aq sybaılas jemqorlyq derekteri boıynsha úsh ákimniń (byltyr bir ǵana ákim) jáne de bir sýdıanyń isi sotqa jiberildi", - dep jazylǵan málimette.
Anyqtalǵan quqyqbuzýshylyqtardyń ishinde eń keń taralǵany - para alý: bıylǵy jyldyń bes aıynda osyndaı 167 jaǵdaı tirkelgen. Bul kórsetkish byltyrmen salystyrǵanda 27,5%-ǵa artyq.
Para alý derekteri boıynsha eń jıi ustalǵandar: ishki ister organdarynyń qyzmetkerleri — 22 adam, ákimdikter men olardyń qurylymdyq bólimsheleriniń qyzmetkerleri — 13 adam, sondaı-aq, Qarjy mınıstrliginiń qyzmetkerleri — 9.
Eń jıi jasalatyn sybaılas jemqorlyq qylmystarynyń ishinde ekinshi jáne úshinshi orynda — para berý (99 adam ustalǵan) jáne sybaılas jemqorlyq sıpatyndaǵy alaıaqtyq (71 adam).
2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha sybaılas jemqorlyqty qabyldaý deńgeıi boıynsha jahandyq elder reıtıńisinde Qazaqstan 40 ındeksimen 180 eldiń ishinde 88-inshi orynǵa ıe boldy. Indeks neǵurlym joǵary bolsa, eldiń jemqorlyqqa beıimdiligi soǵurlym tómen, bul reıtıń 0-den (qatty jemqor memleket) 100-ge (jemqorlyqtan meılinshe taza el) deıingi shkalamen ólshenedi. Qazaqstan bul kórsetkish boıynsha Soltústik Makedonıa, Sýrınam jáne Vetnammen bir deńgeıde tur, bul elderdiń de ındeksi 40-qa teń.
Oǵan qosa sarapshylardyń deregine sáıkes Qazaqstanda memlekettik qyzmetterdi paıdalanýshylardyń 17%-y sońǵy on eki aı ishinde para bergen.
Basqa elderge de nazar aýdaraıyq. Reıtıńte kósh bastap turǵan elder — Danıa, Fınlándıa jáne Sıngapýr, al aýtsaıderler qatarynda Ońtústik Sýdan, Somalı jáne Venesýela bar. Qazaqstanmen salystyrǵanda, Danıa men Fınlándıada para bergender úlesi nebári 1% bolady.
Qazaqstan TMD elderi arasynda Armenıa men Moldovadan keıin úshinshi orynǵa jaıǵasty, ol elder 63-inshi jáne 77-inshi oryndarda tur. Kórsetkishteri joǵary bolǵanymen, bul elderde kúndelikti ómirde jemqorlyq keń taralǵan: Armenıada paıdalanýshylardyń 19%-y, al Moldovada 22%-y para bergen. Bul oraıda Ýkraına 105-inshi orynǵa, Belarýs 114-inshi orynǵa, Ózbekstan 121-inshi orynǵa, Qyrǵyzstan 146-ynshy orynǵa ornalasty. Ázerbaıjan men Reseı 153-inshi oryndy bólisti, Tájikstan 164-inshi, al Túrkimenstan 165-inshi oryndy ıelendi.
