Jumys istemeıtin nesıelerdiń úlesi (NPL) bank júıesiniń sapasyn anyqtaýshy negizgi kórsetkishterdiń biri bolyp tabylady. Halyk Finance sarapshylary kezekti zertteýinde sapasy nashar nesıelerdiń (NPL) eń kóp úlesi qaı iri bankterge tıesili ekenin anyqtady, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Halyk Finance júrgizgen zertteýge jáne 2025 jyldyń 1 qazanyndaǵy nesıe portfeli derekterine sáıkes, sapasy nashar nesıelerdiń eń joǵary úlesi shoǵyrlanǵan bes iri bank anyqtaldy. Olardaǵy úlestiń jalpy somasy 795,2 mlrd teńge bolyp, bank sektoryndaǵy sapasy nashar nesıelerdiń teń jartysynan kóbin (55,4% ) qurady. Atap aıtqanda olar:
- Alatau City Bank: 9,4%,
- Eýrazıalyq bank: 8,3%,
- Bereke Bank: 6,6%,
- Home Credit Bank: 6,1%,
- Kaspi Bank: 5,2%.
Jumys istemeıtin nesıe (NPL nemese "90 kúnnen artyq keshiktirý") — qaryz alýshynyń syıaqy mólsherlemeleri men negizgi qaryzdy óteýin toqtatqan "nashar" nesıe. Qarapaıym sózben aıtqanda, bul qaıtarylý múmkindigine úlken kúmán keltiriletin nesıe.
Bank portfelindegi NPL-diń joǵary úlesi banktiń nesıelik saıasatynyń sapasy men bolashaq shyǵyndarynan habar beretin dabyl belgisi. Bankter osyndaı nesıeler boıynsha rezervter qurýǵa mindetti, bul olardyń kiristiligin tómendetedi. Bank sektoryndaǵy barlyq "nashar" nesıeniń jartysynan kóbiniń bes iri bank mańyna shoǵyrlanýy retteýshi organ men salymshylar úshin de mańyzdy kórsetkish bolyp tabylady. Jalpy, Qazaqstandaǵy NPL-ǵa qatysty jaǵdaı baqylaýda bolǵanymen, jekelegen oıynshylarda bul kórsetkish mániniń joǵary bolýy olardan boryshkerlermen neǵurlym muqıat jumys isteýdi jáne táýekelderdi basqarýdy talap etedi.
Jalpy, 2025 jyly tamyzda elimizdiń bank sektoryndaǵy aktıvter, nesıeler men depozıtter qarqyndy ósimdi kórsetti. Alaıda eń tómengi rezervtik talaptardyń qatańdaýy men rentabeldilik marjasyndaǵy aıyrma tómendeı bastaǵan:
- nesıelerdiń jıyntyq portfeli aıyna 2,8%-ǵa (+13,6%, jyl basynan beri: +24%) artyp, 40,8 trln teńge boldy.
- bólshek nesıeler korporatıvti nesıelerge qaraǵanda tez ósti: aıyna +3,1% tıisinshe +2,3%.
- tutynýshylyq nesıeler aıyna + 2,1% ósip, portfeldiń 39,2% úlesine ıe.
- nesıeler boıynsha ortasha mólsherleme 18,7%-ǵa deıin tómendedi (zańdy tulǵalar boıynsha — 18,1%, jeke tulǵalar boıynsha - 19,3%).
- jumys istemeıtin nesıelerdiń úlesi (NPL90+) turaqty — 3,5%.
