Ekolog maman: «Bozjyradaǵy jabaıy týrızmdi rettemesek tabıǵattyń túbine jetemiz»

Dalanews 13 jel. 2020 09:26 1054

Ekologıa salasynyń belgili mamany Orynbasar Toǵjanov 18 jyl boıy Mańǵystaý óńiriniń ekologıalyq jaǵdaıyn jaqsartý, sondaı-aq ekotýrızmdi uıymdastyrý máselesimen turaqty aınalysyp keledi. Mańǵystaý oblysynyń Beıneý jáne Qaraqıa aýdandarynyń «Qurmetti azamaty» biraz ýaqyttan beri Bozjyra ańǵarynda jabaıy týrızm beleń alyp, rettelmegen kólik aǵyny janýarlardyń tynyshyn buzyp jatqanyna alańdaýshylyq bildirýde. Biz onyń aýmaqtaǵy jaǵdaıdy retteý joldaryna qatysty pikiri men usynystaryn tyńdap qaıttyq.

– Bozjyraǵa kelýshiler sany jyl saıyn eselep artýda. Alaıda qarajat tapshylyǵynan týrısik qyzmetti talapqa saı uıymdastyrýǵa múmkindik bolmaı, Bozjyra ańǵaryna Ústirt shyńynyń ústi jáne asty arqyly andyzdap keletin ondaǵan borpyldaq dala joldary paıda boldy. Olarmen birneshe avtokólik ár jolmen qaptaldasa, andaǵaılaı júıtkigen kezdegi alapat aq tozańdy kórgende janyńyz túrshigedi. Al adamnyń qysastyǵynan jóńkile qashqan arqar, qaraquıryq syndy ańdardyń kórinisi júrek syzdatady. «Jabaıy týrızmdi» tártipke kelitirip, «ekologıalyq týrızmge» aınaldyrmasa, andyzdaǵan jol, andaǵaılaǵan avtokólik aǵyny jandy jáne jansyz tabıǵattyń túbine jetetini anyq, – deıdi ol.

Sarapshy maman ınvestor kompanıalardy alys-jaqynnan kelgen týrıserdi qabyldaıtyn bir qabatty qonaqúıdi Bozjyra naızashyńdary túbinen salý jónindegi usynysyna qarsy bolyp, óz ýájin jınalystarda bildirgen.

– Sonymen qatar birqatar azamattar usynǵandaı týrısik qabyldaý ornyn 10-50 shaqyrym qashyqtan salýdyń tıimsizdigine de kóz jetkizdik. Sebebi alystaǵy týrısik qabyldaý ornynda turyp,  san-sapat dala jolymen týrıserdiń qandaı kólikpen, qaı jaqtan kelgenin, qalaı júrgenin, ne jasap jatqanyn baqylaý, retteý múmkin emes túsindik. Sondyqtan shaǵyn qonaq úıi, vızıt-ortalyǵy bar týrısik nysandar birneshe shaqyrymdaǵy ańǵar men naızashyńdar túgel kórinetin tóbe ústinde ornalastyrý kerek. Onda mádenı týrızmdi uıymdastyrý úshin mindetti túrde qonaqúı, avtoturaq, kelýshilerdiń túrli qajetterin óteıtin oryndar, paıdalanatyn at, túıe, «ekokólikter» men áýe sharlaryn saqtaıtyn jáne qyzmetshiler men gıdterge ystyq-sýyqta panalaıtyn baspana bolýy shart. Eger mundaı oryn tym qashyqta bolsa, Aqtaýdan eki-úsh saǵatta jetip baratyn tep-tegis jolda kópshilik oǵan toqtamaı-aq, birden Bozjyraǵa tartary sózsiz, – deıdi O.Toǵjanov. 


Jol máselesin aıta kele maman Bozjyra aýmaǵynla avtoqozǵalysqa shekteýler qoıý qajettigin túsindirdi.

– Beket ataǵa 15 shaqyrymdaı jetpeı «Ata jolynan» burylyp shyń ústindegi Bozjyra panoramalyq alańqaıyna baratyn, uzyndyǵy nebári 10 shaqyrym jolǵa qatqyl taban tósep, bıik avtokólikterge múldem tıym salý kerek. Bozjyra alqabyn tolyq baqylaýda ustap, onyń ekologıalyq jáne rekreasıalyq syıymdylyǵyn eskere otyryp, týrıserdi arnaýly soqpaqpen jaıaý nemese at, túıe, velosıped syndy «ekologıalyq taza» kólikpen jetkizýge, áýe sharlarymen kóterilýge, bıik munaralarǵa shyǵýǵa ǵana ruqsat berýge bolady, – dep aıtty maman.

Toǵjanovtyń pikirinshe, jaıylymy mol Bozjyra shatqaldarynyń jaqyn qolaıly jerinen ań ishetin sý kózin jasasa, týrıser Beket ata basyndaǵydaı adamǵa úırengen ańdardy da tamashalaı alady.

 

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar