Donald Tramp BRIKS elderi óz valútasyn shyǵaryp, ózara esep aıyrysýda amerıkalyq dollardy paıdalanýdan bas tartyp jatsa, onda Amerıka Qurama Shtattaryna eksporttalatyn taýarlaryna 100 paıyz salyq salatynyn eskertti, dep jazady Dalanews.kz.
"Biz yqtımal dostas emes elderden BRIKS valútasyn jasap shyǵarmaý jáne kúshti AQSH dollaryn almastyratyn basqa valútany qoldanbaý mindettemesin talap etemiz, áıtpese olar 100 paıyzdyq bajǵa tap bolady, sóıtip AQSH-tyń tamasha ekonomıkasyndaǵy saýda-sattyǵymen qoshtasýǵa týra keledi", dep jazdy Donald Tramp Truthsocial-daǵy paraqshasynda.
Onyń aıtýynsha, "BRIKS-tiń halyqaralyq saýda-sattyqta AQSH dollaryn almastyrýǵa eshbir múmkindigi joq". Muny isteýge tyrysatyn kez-kelgen el "baj salyǵyn kútip alyp, Amerıkamen qoshtasa berse bolady".
Sonymen qatar Amerıka prezıdenti Vashıngton mundaıda "jaı ǵana prosesti baqylap, syrttaı qarap turmaıtynyn da" eskertti.
Aıta ketsek,BRIKS belgili bir dárejede ujymdyq jaǵynan Batysqa qarsy uıym retinde qarastyrylady. BRIKS bastapqyda bes elden turǵan: Brazılıa, Reseı, Úndistan, Qytaı jáne Ońtústik Afrıka. 2024 jyldyń basynda olarǵa Iran, Mysyr, Efıopıa jáne Birikken Arab Ámirlikteri qosyldy. RF prezıdenti Vladımır Pýtın amerıkalyq valútanyń ústemdigin birneshe ret synǵa alyp, BRIKS aıasynda táýelsiz tólem quralyn jáne esep aıyrysý júıesin qurý nıeti baryn jarıalady. Qazirgi ýaqytta AQSH dollary jahandyq tólem operasıalaryndaǵy eń mańyzdy valúta bolyp tabylady.
Máskeý batystan táýelsiz balamaly valútany engizý Ýkraınaǵa qarsy soǵysqa baılanysty urynyp jatqan aıyppul sharalarynyń áserin azaıtýǵa múmkindik beredi dep úmittenedi. Soǵys jaǵdaıynda Batys elderi Reseıge qarsy birqatar sanksıalar engizdi, olar, ásirese qarjy sektoryn ońdyrmaı jatyr.
Jalpy, Donald Tramp bajdardy 2017 jyldan 2021 jylǵa deıingi alǵashqy prezıdenttik merziminde qysym quraly retinde qoldanǵan. Sondyqtan onyń bul tásilge taǵy da barýy ábden múmkin. Ekonomıser aýqymdy bajdar AQSH-ty baǵalar ósimine ákelip soqtyrady dep sanaıdy.
Áýel basta, Qazaqstan BRIKS-ke múshelikten bas tartqan. Alaıda 2024 jyldyń sońynda Qazan qalasynda ótken "BRIKS+" samıtinde birqatar memleket atalǵan halyqaralyq uıymyna "seriktes el" bolýǵa daıyn ekenin rastady. Olardyń qatarynda Belarýs, Bolıvıa, Indonezıa, Kýba, Malaızıa, Taıland, Ýganda jáne Ózbekstanmen qatar Qazaqstan da bar. Iaǵnı, 2025 jyldyń 1 qańtarynan bastap Qazaqstan BRIKS-ke "seriktes el" mártebesine ıe. Aıtqandaı, osy samıtte Pýtınniń qolyna aqsha ustap túsken sýreti BAQ betterinde tarap ketken. Keıinnen bul bolashaq valútanyń tanystyrylymyna arnalǵan kóshirme nusqa ekeni naqtylandy. Sondaı-aq BRIKS-tiń taıaý arada jańa valúta jasap shyǵarǵaly jatpaǵandary da aıtylǵan.
