Kúndelikti bir kúnde, tipti bir sekýndta, álemniń túkbir-túkbirinde túrli jaıttar oryn alady. Osy jaıttardy oılaı otyra biz barlyǵymyz teń emespiz degen kúmán mende týyndady. Nege deseńiz :
Men oıladym eger Alla bizdi teń etip jaratty deımiz. Nege olaı oılaımyz? Bar adamzattyń teń keler jeri: osy dúnıege kelýi, osy dúnıeden ótýi,jáne de Alla rasymen ómirde bar bolsa barlyq adamnyń Alladan tómen, onyń jaǵdaıyna qaramastan onyń quly ekendigimiz. Al endi teń emespiz dep oılaý sebebim:
Adamzattyń jaǵdaıy, biri barshylyqta ómir súrse, endi biri joqshylyqta ómir súrýi, odan qala berse, biri kelbetti, birinde sulýlyq az, biri alǵyr, biri bilimge taıaz, biri talantty, endi biri joq, taǵy biriniń týa bitken densaýlyq máselesi, basqa adamda bar aıaq, kóz, qol, qulaq mende nege joq dep oılaǵan adam bolsa, onda olda bizdiń teń ekenimizge kúmándánǵan bolar. Men shynymen álemdegi bárimiz teń bolǵanymyzdy qalar edim. Sebebi: men joǵaryda atap, adamdy eki tap-qa bóldim, egerde men ataǵan jerlerde bizde teń bolsa, qazirde bolyp jatqan máselelerdiń kóbisi oryn almaýshy edi. Biz teń bolsaq, adamdar arasynda urlyq-qarlyq, para alý, aldap-arbaý, ońaı aqsha tabý mysaly retinde alsaq qumar oıyndary, balgerler arqyly qastyq isteý, jastardyń, mektep oqýshylarynyń depressıadan zardaby, kórealmaýshylyq bolmas pa edi? Jáne de oǵan sýısıd sany azaıar ma edi dep ony da qosqym kelip tur. Jaraıdy osy atalǵandardyń ishinde qarapaıymy kórealmaýshylyq dep alyp qarasaq, ony jáı adamnyń jaman qasıetteriniń biri dep alý azdyq etip qalady. Óıtkeni osy kórealmaýshylyqtyń ózi bizge óte qorqynyshty máselelerdi týyndatady. Eń aldymen bul kórealmaýshylyq neden paıda bolatynyn qarastyrǵym keledi. Kórealmaýshylyq birden bir sebebi dep adam ózin byreýden kem sezinýi dep aıta alamyn. Adam nege ózin kem sezinedi?
Oǵan áleýmettik jaǵdaı ábden sebep bolýy múmkin. Al bul kórealmaýshylyq nege ákelip soqtyrady? Ol adam ólimine, ne adam ózi kóre almaǵan adamdy barynan aıyrýy úshin kóptegen jaman pıǵyldarǵa barýy. Mine eger biz teń bolsaq, bul kórealmaýshylyqtan jáne onyń saldarynan zardap shekpes pe edik? Dál osyǵan qosyp biz teń bolsaq para berý, ońaı aqsha tabý úshin qumar oıyndaryna salynyp ketken adam bolmas edi. Adam jalpy jaman oımen osyndaı áreketke barady deı almaımyn, qazirgi tańdaǵy bizdiń basty problemamyz, bala-shaǵany qatarynan kem kylmaýymyz kerek. Mine sol sebepti kúndiz túni jumys istep otbasymdy asyraýym kerek degen oımen olar jumys isteıdi. Dál osy kezde taǵy bir jáıt jumyssyzdyq zardaby týyndaıdy, mine buny adam jeńil aqsha tabýyna, ıaǵnı qumar oıynyn oınaýynyń birden bir sebebi dep qarastyrýǵa bolady.
Kórealmaýshylyq qataryna keı adamdardyń barshylyqta dúnıege kelýin, al keı adamdardyń ol dárejege jetýi úshin abyroıdy qasyqtap jınaıtyny. Keıbir adamdar oǵan da ońaı jetemin lep urlyqqa barady. Al sol urlanǵan zat adam ómirine tatymaıtynyn umytyp ketedi.
Shyny kerek, adamdardy bólgenim emes, biraq men kem-tar týylǵan jandardy kórgende óte jaman sezimde bolamyn, kóz janarynan týǵannan aıyrylǵan jandardy kórgendegi sezimdi jetkizý múmkin emes, sondaı jaman sezim, men sony oılasam maǵan óte obıdno. Biz kúndelikti kóretin qarapaıym aspan pen kúndi, aı men juldyzdy, týǵan ana, baýyryn kórmegen jandar sonda da ómirge rıza, olar múlde ómirge kelmegende qaıter edik dep oılaıdy sol sıaqty aıaǵy aqsaq adamdy kórsem eki aǵymnyń syzdaganyn sezemin. Olar oz jaǵdaıyna qaramastan eńbekqor bolyp keledi. Men Juldyz-aı balalarǵa arnalǵan festıválda boldym, ol jerde birinen biri ótken talantty, óte sulý balalar óner kórsetti, biraq olardyń biri ony estip, ne kóre almaıtyny óte ókinishti. Men osy sátterde ózimniń barǵa qanaǵat qylmaı júrgenimdi túsinemin. Meniń oıymsha Alla osyndaı adamdardy bizge neniń bolsada qadirin túsindirý úshin keziktiredi.
Ár adam baqytty ómir súrgisi keledi, aınalamyzda bolyp jatqan kóriniske qarap únemi qasha beremiz. Bári jaqsy bolý úshin biz bárin ózimizden bastaý kerekpiz. Jaqsy adamdar aınalamyzda kóp bolsa da, bárin jaqsy bolý úshin ol azdyq etedi. Bolashaqta dál osyndaı máselelerden aırylylý úshin Qazaq aıtqandaı birige kótergen júk jeńil dep biz birge tyrysamyz dep úmittenemin. Aqpyz, qara, sarymyz, aǵaıynbyz bárimiz degendeı biz ne bolsada árqashan bir birimizge qoldaý kórsetsek ómir taǵy bir beleske jeter edi.
Quralaı Medetqyzy, 85 mektep-lıseı oqýshysy
