"Ár aımaqta bolǵan kezdesýlerde halyq tarapynan túrli usynys-pikirler aıtylyp jatady. Olardy saraptap mınıstrlikke joldap otyrmyz. Barlyq salada qazaq tilin damytý tetikterin retteýdiń eń tıimdi joly – jańa «Memlekettik til týraly» zań qabyldaý.
Quqyqtyq memlekette barlyq másele zań aıasynda sheshilýi tıis. Osy ýaqytqa deıin postkeńestik elder bul baǵytta bir emes, birneshe zań shyǵardy.
Máselen, Latvıa 1989 jyly shyǵarǵan «Memlekettik til» týraly zańyn, qoǵamdaǵy tildik jaǵdaıdyń ózgergenin eskerip, 2004 jáne 2015 jyldary qaıta qabyldady. Ár bes-on jylda tildik jáne saıası ahýal, demografıa esebi ózgerip otyratyny málim. Zań qoǵamnan qalyp qoımaı, ony jeteleýshi, damytýshy kúshke aınalýy tıis. Al Qazaqstan Keńes ókimet kezinde qabyldanǵan, qoǵamdaǵy qos tildilikti damytatyn, saqtaıtyn 1989 jylǵy «Til týraly» Zańymen áli otyr. Onymen memlekettik tildiń jolyn asha almaımyz, damyta almaımyz, qazaq tiline degen qajettilikti ornata almaımyz, orys tildilerdiń qazaqsha sóıleýge qulyqsyz bolyp kele jatqanynyń eń birinshi sebebi de sol.
Bizdiń qoǵamdaǵy orys tildi azamattardyń kópshiligi orys tiliniń qoldanys aıasy tarylǵan saıyn, jelkeninen aıyrylǵan keme sekildi kúı keshetindeı sezinedi. Keńes Odaǵynan bólinip shyqqan elderdi qarasaq, Latvıa, Lıtva, Estonıa memleketterinde ulttyq til – memlekettiń tili - orys tilin qoldanystan yǵystyryp shyǵardy. Prıbaltıka elderi men Grýzıa memleketi 1991 jyly-aq oqý júıesinen orys tili men ádebıetin shyǵaryp tastady.
Tek qana qazaqtar men qyrǵyzdarda ǵana qos tildilik saqtalǵan. Qyrǵyzdardyń jaǵdaıy bizben salystyrǵanda áldeqaıda táýir. Biz – eń kóp orystanyp ketken elmiz. Bizdiń ulttyq memleket retinde damýymyzǵa eki úlken top kedergi keltirip otyr. Olardyń biri – bılik basynda otyrǵan orystildi sheneýnikter bolsa, ekinshisi – orys mádenıetimen sýsyndaǵan ózimizdiń qazaqtarymyz.
