"ءار ايماقتا بولعان كەزدەسۋلەردە حالىق تاراپىنان ءتۇرلى ۇسىنىس-پىكىرلەر ايتىلىپ جاتادى. ولاردى ساراپتاپ مينيسترلىككە جولداپ وتىرمىز. بارلىق سالادا قازاق ءتىلىن دامىتۋ تەتىكتەرىن رەتتەۋدىڭ ەڭ ءتيىمدى جولى – جاڭا «مەملەكەتتىك ءتىل تۋرالى» زاڭ قابىلداۋ.
قۇقىقتىق مەملەكەتتە بارلىق ماسەلە زاڭ اياسىندا شەشىلۋى ءتيىس. وسى ۋاقىتقا دەيىن پوستكەڭەستىك ەلدەر بۇل باعىتتا ءبىر ەمەس، بىرنەشە زاڭ شىعاردى.
ماسەلەن، لاتۆيا 1989 جىلى شىعارعان «مەملەكەتتىك ءتىل» تۋرالى زاڭىن، قوعامداعى تىلدىك جاعدايدىڭ وزگەرگەنىن ەسكەرىپ، 2004 جانە 2015 جىلدارى قايتا قابىلدادى. ءار بەس-ون جىلدا تىلدىك جانە ساياسي احۋال، دەموگرافيا ەسەبى وزگەرىپ وتىراتىنى ءمالىم. زاڭ قوعامنان قالىپ قويماي، ونى جەتەلەۋشى، دامىتۋشى كۇشكە اينالۋى ءتيىس. ال قازاقستان كەڭەس وكىمەت كەزىندە قابىلدانعان، قوعامداعى قوس تىلدىلىكتى دامىتاتىن، ساقتايتىن 1989 جىلعى «ءتىل تۋرالى» زاڭىمەن ءالى وتىر. ونىمەن مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ جولىن اشا المايمىز، دامىتا المايمىز، قازاق تىلىنە دەگەن قاجەتتىلىكتى ورناتا المايمىز، ورىس تىلدىلەردىڭ قازاقشا سويلەۋگە قۇلىقسىز بولىپ كەلە جاتقانىنىڭ ەڭ ءبىرىنشى سەبەبى دە سول.
ءبىزدىڭ قوعامداعى ورىس ءتىلدى ازاماتتاردىڭ كوپشىلىگى ورىس ءتىلىنىڭ قولدانىس اياسى تارىلعان سايىن، جەلكەنىنەن ايىرىلعان كەمە سەكىلدى كۇي كەشەتىندەي سەزىنەدى. كەڭەس وداعىنان ءبولىنىپ شىققان ەلدەردى قاراساق، لاتۆيا، ليتۆا، ەستونيا مەملەكەتتەرىندە ۇلتتىق ءتىل – مەملەكەتتىڭ ءتىلى - ورىس ءتىلىن قولدانىستان ىعىستىرىپ شىعاردى. پريبالتيكا ەلدەرى مەن گرۋزيا مەملەكەتى 1991 جىلى-اق وقۋ جۇيەسىنەن ورىس ءتىلى مەن ادەبيەتىن شىعارىپ تاستادى.
تەك قانا قازاقتار مەن قىرعىزداردا عانا قوس تىلدىلىك ساقتالعان. قىرعىزداردىڭ جاعدايى بىزبەن سالىستىرعاندا الدەقايدا ءتاۋىر. ءبىز – ەڭ كوپ ورىستانىپ كەتكەن ەلمىز. ءبىزدىڭ ۇلتتىق مەملەكەت رەتىندە دامۋىمىزعا ەكى ۇلكەن توپ كەدەرگى كەلتىرىپ وتىر. ولاردىڭ ءبىرى – بيلىك باسىندا وتىرعان ءورىستىلدى شەنەۋنىكتەر بولسا، ەكىنشىسى – ورىس مادەنيەتىمەن سۋسىنداعان ءوزىمىزدىڭ قازاقتارىمىز.
