Birkólik shatqalyndaǵy tańbaly tastardyń syry málim boldy

Dalanews 07 qar. 2018 11:50 1570

Túrkistan oblysyna qarasty Tólebı aýdanynda kıeli oryndar kóp. Solardyń arasynda qasıetti Birkólik jer jaıynda el arasynda kóp áńgime aıtylatyny belgili. Jaqynda aýdan turǵyndary ańyz emes, shyndyqtyń kýási boldy.

«Tólebı týy», Tólebı tańy», «Leńger jarshysy» gazetteri men aýdandyq mádenıet jáne tilderdi damytý bólimi men men aýdandyq mýzeı, «Jastar resýrstyq ortalyǵy» KMM mamandary Birkólik shatqalyna baryp, jaqynda ǵana tabylǵan tańbaly tastardy kórip, sýretke, beınejazbaǵa túsirip qaıtty.

Óz kezeginde aýdannyń týmasy shejireshi, tarıhı-zertteý kitaptardyń avtory, Chývashıa Ǵylym Akademıasynyń akademıgi Ábdiqadyr Dáýitbekov jańadan tabylǵan tańbaly tastar bizdiń jyl sanaýymyzdan burynǵy jáne keıingi qaı ǵasyrǵa jatatyndyǵy málimdedi.

Ǵalym Azıa men Eýropa elderinde búginge deıin saqtalǵan jazba derekterge súıenip óz paımyn jasaǵan. Osy tarıhı jádigerlerdi qorǵap, zerttep, keıingi urpaqqa jetkizý qazir mańyzdy mindetke aınaldy. Birkóliktegi tańbaly tastar tabylǵan jerdi aspan astyndaǵy murajaıǵa, týrıser eń kóp keletin orynǵa aınaldyrý máselesi kóterilýde.

Á.Dáýitbekov Birkólikten tabylǵan tastaǵy tańbalar ejelgi zamanda bizdiń ólkemizde ómir súrgen úısin, qypshaq taıpalarymen qatar kereıt, tama, masqar, teleý, shekti, tórtqara, jaǵalbaıly, jýı, qarakereı rýlarynyń tańbalaryna jatatyndyǵyn alǵa tartty.

Birkóliktegi tastaǵy tańbalar bolǵar, hakas, osetın, chývash halyqtary tańbalarynda da bar eken.

Búginderi birneshe ultqa aınalǵan bul halyqtardyń bári de ejelgi zamanda bir tilde, kóne túrki tilinde sóılegeni, bir taıpalyq birlestikke baǵynǵany, keıinnen Azıa men Eýropanyń ár túkpirine taraǵany tarıhtan belgili. Sonymen qatar osyndaǵy Tańbaly tóbe atalyp ketken tóbege de shyǵyp, aýdandyq mýzeı qyzmetkerleri osydan 12 jyl buryn tapqan basqa da tańbaly tastardy, osyndaǵy eski qorymnyń oryn, ondaǵy kólemdi sheńber ispettes tastardy buryn kómilgen molanyń ústine belgi-eskertkish retinde qoıylǵan dep oılamasqa lajymyz qalmady. Qalaı bolǵan kúnde de jer betindegi tańbaly tastarynan bólek, qoınaýyna da talaı syrdy búgip jatqany belgili.

 

Dalanews.kz

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar