Osyǵan deıin tótenshe jaǵdaı salasyn basqarǵa Iýrıı Ilınniń órt sóndirýshilerdiń qandaı tehnıka jetispeıtinin aıtyp, Parlament qabyrǵasynda dabyl qaqqanyn kórgen de, estigen de emespiz.
Aýyl-aımaqta qańtarylyp turǵan órt sóndirý mashınalardyń kópshiligi Keńes zamanynda paıdalanýǵa berilgen eski «Zılder» men «Kamazdar» ekeni jasyrýdyń jóni joq. Olar yńyranyp, oqıǵa ornyna jetkenshe talaı jerdi qyzyl jalyn jalmap úlgeredi.
Sodan keıin ebedeısiz Reseıdiń órt sóndirýshi kólikterin alýdy toqtatý kerek. Olardyń ornyna órt bolyp jatqan jerge qustaı ushyp jetetin Batystyń tehnıkasyn alǵan lázim. Eń bolmaǵanda Qytaıdyń tehnıkalarymen almastyrsaq bolady. Bul rette tótenshe jaǵdaı qyzmeti kúshtik qurylymdardan aqyl-keńes alýyna bolady.
Nazarbaev rejıminiń aıaqtalar kezeńinde jergilikti bılik oryndary sherýge shyqqan halyqqa qarsy paıdalanatyn avtozaktardy kóbirek satyp alǵany belgili.
Eger jergilikti bılik oryndary avtozak emes, zaman talabyna saı órt sóndirý kólikterin satyp alǵanda, Abaı oblysyndaǵy orman órti bulaısha myńdaǵan gektar jerdi sharpymas edi.
2022 jyly Qazaqstannyń Ulttyq gvardıasy quny 32 mln turatyn avtozak pen baǵasy 58 mln teńge turatyn birneshe avtobýs satyp alý úshin 500 mln teńge shyǵyndapty. Budan basqa kúshtik qurylym jasaqty qorǵaıtyn temir qalqan men arnaı úıretilgen ıtterdi satyp alýdy da nazardan tys qaldyrmaǵan.
Aıtpaqshy, Almaty qalasy Polısıa depratmenti 2020 jyly shaǵyn avtozaktardy 20 mln teńgeden satyp alǵan. Al Ulttyq gvardıanyń ár avtozak úshin 32 mln teńge shyǵyndapty.
Sol kezde satyp alynǵan avtozakty bir danasy Abaı oblysynyń Semeı qalasyna jóneltilipti. Shirkin, sol kezde bir avtozakty ornyna bir órt sóndirý mashınasy jiberilgende qandaı jaqsy bolar edi. syndaıda erkisiz bas barmaǵyńdy shaınaısyń ǵoı.
Kúshtik qurylymdarǵa qajetti GAZ S41R13 dep atalatyn avtozaktardy Semeıdegi «SemAZ» kompanıasy qurastyryp berýi tıis bolǵan.
Nesin aıtasyz, Nazarbaev rejımi óz bıligin saqtap qalý úshin arnaıy jasaqtan aqsha aıamady. Aıtalyq, bir ǵana Almaty qalasyndaǵy arnaıy jasaqty qorǵaný úshin 1728 temir qalqan satyp alyp, ol úshin 140 mln teńge shyǵyndaǵan.
Mundaı avtozaktar men qorǵanys quraldaryn jergilikti jerdegi polısıa departamentteri de satyp alǵany jasyryn emes.
Máselen, 2020 jyly Almaty qalasy Polısıa departamenti ártúrli 23 arnaıy tehnıkany satyp alyp, oǵan 230,8 mln teńge jumsaǵan. Almatylyq quqyq qorǵaý organdary jumystary tıimdiligin arttyrý úshin Eýropada qurastyrylatyn Iveco Daily fýrgondaryn satyp alǵanyn aıta ketýimiz kerek.
Al 2022 jyly Soltústik Qazaqstan oblysynyń polıseıleri de almatylyq áriptesterinen qalyspaı 17 avtozak satyp alǵan. Aıtpaqshy, Soltsútik Qazaqstan oblysynyń polıseıleri jaıly Hyundai-dyń bazasynda jasalǵan avtozaktardy sottalǵan qylmyskerlderdi ary-beri tasymaldaý úshin memlekettiń 490 mln teńgesin jumsapty. Osylaısha qylmyskerlerdi bir orynnan ekinshi orynǵa «kamfort» jaǵdaı jetkizýge basa mán berilipti.
Iá, bul aralyqta tótenshe jaǵdaı qyzmeti eshqandaı tehnıka satyp almady dep aýyzdy qý shóppen súrtsek orynsyz bolary anyq. Biraq olardyń satyp alǵan jetkiliksiz ekeni jasyryn emes. Órt sóndirýge kelgen azamattardyń tehnıkasymen kıgen ýnıformalaryn kórgende jylap jibergiń keledi.
Al sherýdi basatyn arnaıy jasaqty formalary kórgende kóziń jaınap ketedi. Mundaı jabdyq pen formany Batys elderiniń keıbirinde joq bolýy múmkin. Elimizde durys saıasat júrse, bizge arnaıy jasaqty túkke de qajeti joq. Memleketimizdiń qaýipsizdigin ásker men tótenshe jaǵdaı qyzmeti qamtamasyz etetinin eshqashan esten shyǵarmaıyq.
