Arpaózen petroglıfterin qorǵaýǵa alý, týrızm klasterin damytý boıynsha mamandarmen pikir almasty.
– Qarataýdyń qatpary tarıh pen shejirege toly. Onyń ishinde Arpaózen petroglıfteriniń orny aıryqsha. Biraq osy tańǵajaıyp tarıhı mura týraly kópshilik jaqsy biledi deı almaımyz. Myńjyldyqtarǵa jeteleıtin aspan astyndaǵy tarıhı jádigerdi saqtap qalýymyz kerek. Osy baǵytta tarıhshylar men zertteýshilerdiń pikirleri nazarǵa alynady, – dedi Darhan Satybaldy.
Zertteýshilerdiń aıtýynsha, Sozaqtaǵy Kelinshektaý jotasynyń mańynda ornalasqan petroglıfter 4-5 myń jyldy qamtyǵan. Qola dáýirinen saqtalǵan qundy eskertkishterde adamdardyń sýreti, jan-janýarlardyń beınesi, sol zamannan syr shertetin kórinister sýrettelgen. Ógiz jáne túıe jekken sharýashylyq arbalary, jaýyngerlik arbalary, kún jáne ózge de uǵymdar tańbalanǵan.
QR UǴA akademıgi, tarıh ǵylymdarynyń doktory Baýyrjan Baıtanaevtyń aıtýynsha, Arpaózen petroglıfterin qorǵaý, nasıhattaýdyń mańyzy zor.
– Munda bizdiń tarıhymyz jatyr. Arpaózen petroglıfteri sıaqty jaqsy saqtalǵan jáne aýqymdy muralar álemde sırek kezdesedi. Túrkistan óńirinde osyndaı tańbaly tastardyń kóp ekenine qýanýymyz kerek. Ásirese, Qarataýdyń jotalary tarıhqa baı. Bizdiń maqsatymyz – osy tarıhı murany saqtaý jáne qorǵaý aýmaǵyn anyqtaý.
Eger tańbaly tastardy IýNESKO-nyń mádenı-tarıhı muralar tizimine engize alsaq, bul aýmaqqa shetelden týrıser keledi. Týrızm klasteri damıdy, jumys oryndary ashylady. Arpaózen petroglıfteriniń áleýeti óte joǵary. Bul aýmaqty qorǵaý, tipti kúzet uıymdastyrǵan jón. Tańbaly tastardy búldirip, ústinen sýret salyp ketetinderden saqtaý – ýaqyt talaby, – deıdi akademık.
Aldaǵy ýaqytta Arpaózen petroglıfterin arnaıy qorǵaýǵa alý jumystary josparlanyp otyr. Bul bastama Túrkistan oblysynda mádenıetti damytý tujyrymdamasyna engizilgen. Tańbaly tastardy qorǵaý jumystary 2 kezeńnen turady. Petroglıfter túgel sýretke túsirilip, tólqujaty jasalady. Oǵan ǵalymdar toby tartylady. Bul jumys bıyl jáne kelesi jyly iske asady degen jospar bar. Ekinshiden, Arpaózen petroglıfterin IýNESKO-nyń tarıhı jáne mádenı muralar tizimine engizý qolǵa alynady. Osy maqsatta elimizdiń ǵalymdary tıisti usynystar ázirleeıdi dep kútilip otyr.
