Jıynǵa jınalǵan 30-ǵa jýyq sheberler men óner adamdarynyń, ózgede qatysýshy kópshiliktiń aldynda sóz bastaǵan, mýzeı jetekshisi Uljan Baıbosynova bul jıynnyń úlken mańyzy men sebepterine toqtala kele: «Yqylas atyndaǵy halyq mýzykalyq aspaptar mýzeıi 1980 jyly quryldy. Mýzeıdiń qurylýyna, aıaqtanýyna úlken sebepker bolǵan, búgingi jıynǵa qatysyp otyrǵan, bizdiń sheberlerimiz. Bıyl Elbasynyń «Bolashaqqa baǵdar: rýhanı jańǵyrý» atty maqalasy shyqty. Maqalada qozǵalǵan ulttyq kod, ulttyq sanamyzdyń jańǵyrýy maqsatynda, kóptegen máseleler kóterildi. Soǵan oraı mýzeıge baılanysty jumystardy júzege asyrý maqsatynda sheberlerdiń «Sheberler keńesin» qurý arqyly qoǵamǵa keń túrde nasıhattalatyn ıgi isterdi bastamaqpyz» – dedi.
[caption id="attachment_28428" align="aligncenter" width="640"]
Uljan Baıbosynova men Dilmanov[/caption]
Bundaı bastamany birinshi bolyp qoldap, mýzeıge Saparbek Dilmanovtaı belgili sheberdiń, qundy mýzykalyq aspaptar koleksıasyn ótkizgen, sheber Baqytjan Dilmanov boldy.
Sheberler keńesiniń qurylýyna birden-bir sebepker bolǵan Baqytjan Dilmanov óz kezeginde: «Qazaqtyń ulttyq óneri men ulylaryn ulyqtaıtyn azamattar qosh keldińizder», – dep sózin bastap, sheberlerge ǵana emes, qazaq halqyna qajetti ulttyq mýzykalyq aspaptardyń jasalý jolyn, júıesin, jalpy ustalyqqa úıretip ketken – Dilmanov Saparbek Áliuly ekendigin aıtty. Qandaı qıynshylyq kezeńder basynan ótse de, ustalyǵyn tastamaǵan sheber Saparbek Dilmanov qazaqqa jańalyq ákelgen, bir ózi búkil halyq orkestrine mýzykalyq aspaptaryn daıyndaǵan taý tulǵa.
Mýzeıge syıǵa berilgen, aspaptardyń quramynda dombyra tenor, ált sherter, prıma qobyz, dabyl, sybyzǵy, daýylpaz, shartyldaq syndy ózge de qazaqtyń 17 túrli ulttyq aspaptary tanystyryldy.
Jıynnyń taǵy bir mańyzdy tusy – sheberler keńesiniń qurylýy. Mýzeı janynan qurylǵan sheberler keńesiniń maqsaty aıqyndaldy. Olar: 1. Mýzykalyq aspaptar jasaýdy qaıta jańǵyrtý; 2. Aspap tehnologıasymen tájirıbe almasý; 3. Mýzykalyq aspap jasaıtyn sheberlerdiń qoltańbasyn mýzeıde qaldyrý; 4. Mýzykalyq aspap jasaýshy sheberlerdiń ónerin kópshilikke nasıhattaý; 5. Sheberlerdiń jeke týyndylaryn mýzeıge alý, mýzeı jádigerleriniń sanyn arttyrý; 6. Mýzeı aspaptaryn jańa qyrynan kórsetý, keleshekke saqtalýyna yqpal jasaý, bolashaǵyna jol salý.
[caption id="attachment_28430" align="alignright" width="183"]
????????????????????????????????????[/caption]
Ortaǵa, belsendi qoǵam qaıratkeri, qolóner sheberi Aıtbergen Qulmenov shyǵyp, kezinde mýzeı sheberhanasynda jumys istegen Saparbek Dilmanov, Mahmut, Tursynjan Qulmenovter syndy sheberlerdiń artynda qaldyrǵan izderi men olardyń óneriniń urpaqtarynda jalǵastyq tapqandyǵyn rýhanı sabaqtastyqqa balady:«Rýhanı jańǵyrý dep osy sheberlerdiń jańǵyrtqan óner týyndylaryn ataýǵa bolady» – dep sózin qorytyndylady.
Jıynǵa jalpy 30-ǵa jýyq sheberler qatysty. Olardyń qatarynda belgili sybyzǵyshy, sybyzǵy aspabyn jasaýshy sheber Nurahmet Jorabekov aqsaqal sóz aldy. Ol, qazaqtyń óneri men mádenıetine úles qosqan, ótken ǵasyrdaǵy Qamar Qasymuly, Romanenko syndy sheberlerdiń attaryn atap, onyń aldyndaǵy Ahmet Jubanovtaı tulǵalardyń eńbekterin, sharaǵa qatysýshy kópshilikke úlgi etti.Sonymen qatar qazirgi kúndegi sheberlerdiń de nasıhattalýy, eńbekteriniń baǵalanýy kerektigin alǵa tartty. Sharada kelesi bolyp sóz alǵan «Sazgen» ansambliniń kórkemdik jetekshisi Yqylas Nuralıev óz zamanynda Ózbekáli Jánibekov, Bolat Sarybaevtardyń qazaqtyń ulttyq rýhanıatyna, mýzyka mádenıetine sińirgen eńbekterin atap ótti. Yqylas atyndaǵy halyq mýzykalyq aspaptar mýzeıiniń qurylyp, damýynyń ózi, ótken ǵasyrda úrdis alǵan qazaq sheberleriniń qolynan shyqqan týyndalar arqyly, mýzeı ekspozısıasy qalyptasyp, sol arqyly sheberlerdiń de esimderi tarıhta qalǵandyǵyn jetkizdi.
Sharaǵa qatysqan ózgede sheberler qataryndaǵy Seıdahmet Kelgenbaev, Nurlan Abdrahmanov, Serik Nurtazın, Nurbek sheber, Ohanov Narbek, Maqsut Ibadýllaev, Satypaldy Kenjeǵaraev, Asıma Imanǵalıeva, Mahmýt Qulmenov, Orynbasar Maýlenov, Kemirjan Elipov, Nurlan Dýanov, Qanat Berikbol, Roza Jasbalaeva syndy sheberler óz oı-pikrlerin ortaǵa saldy.
Mýzeı janynan qurylǵan Sheberler keńesi qazaqtyń aspaptyq óneriniń damyp-jańǵyrýyna, sheberler men mýzyka mamandary arasyndaǵy baılanystyń jandanýyna, ózara tájirıbe almasýda úlken múmkindikter ashady. Sonymen qatar, qazirgi qoǵamda nasıhattalýy kemshin túsip jatqan, on qolynan óner tamǵan sheberlerdiń jumystaryn kórsetý, eńbekterin ataý, olardyń qolynan shyǵyp jatqan ult mádenıetin kórsetetin ult aspaptaryn qaıta jańǵyrtý, mýzeıge keltirý, tolyqtyrý maqsatynda jumys atqaratyn ortalyq retindegi júıe bolmaq.
Baqytjan QALNIAZ,
Yqylas atyndaǵy halyq mýzykalyq aspaptar
mýzeıinińaǵa ǵylymı qyzmetkeri.
